شهرام شاهرخی خانقاه؛ مسعود امیرمعافی
چکیده
در این تحقیق، زیست شناسی فرم بی‌بال شته‌ی گندم-گل‌سرخMetopolophiumdirhodum که یکی از فراوان‌ترین گونه‌های شته‌ها در مزارع گندم می‌باشد، در شرایط آزمایشگاه با دمای1± 20 درجه‌ی سلسیوس، رطوبت نسبی 60-50 ...
بیشتر
در این تحقیق، زیست شناسی فرم بی‌بال شته‌ی گندم-گل‌سرخMetopolophiumdirhodum که یکی از فراوان‌ترین گونه‌های شته‌ها در مزارع گندم می‌باشد، در شرایط آزمایشگاه با دمای1± 20 درجه‌ی سلسیوس، رطوبت نسبی 60-50 درصد و دوره‌ی نوری 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی مورد بررسی قرار گرفت. برای این منظور پوره‌های سن یک شته با استفاده از قفس‌های برگی روی برگ‌های گندم رقم مهدوی پرورش داده شدند. ویژگی‌های زیستی شته با آماربرداری روزانه به‌دست آمد و برای محاسبه‌ی پارامترهای جدول زندگی از روش Carey (1993) استفاده شد. میانگین طول دوره پورگی فرم بی‌بال شته روی گندم رقم مهدوی 37/0±72/10 روز به‌دست آمد. طول دوره‌ی پیش از پوره‌زایی شته 09/0 ± 17/1 روز و طول مدت یک نسل آن (از پوره تا پوره) به‌طور متوسط 370± 89/11 روز به‌دست آمد. حشرات کامل شته طول عمر زیادی داشتند (28/2± 33 روز) و در اکثر مدت عمر خود (37/1 ± 65/17 روز) تولید مثل کردند. منحنی بقای شته گندم-گل‌سرخ از نوع اول بود. این شته در مرحله‌ی زیستی پوره تلفاتی نداشت و حتی تا 27 روز تلفاتی در جمعیت شته مشاهده نشد که مشابه نحوه رشد ونمو حشرات گیاه‌خوار روی میزبان‌های گیاهی حساس می‌باشد. نتایج بررسی آماره‌های رشد جمعیت پایدار شته نشان داد که از هر ماده مورد آزمایش، 84/33 ماده در نسل بعد حاصل شده است. نرخ ذاتی افزایش جمعیت شته 194/0 نتاج ماده به ازای هر ماده از جمعیت در روز محاسبه گردید. با توجه به مقدار عددی نرخ متناهی افزایش جمعیت، جمعیت شته هر روز نسبت به روز قبل 4/21 درصد افزایش یافت. همچنین برآورد مدت زمان دو برابر شدن جمعیت (57/3 روز) نیز پتانسیل قابل ملاحظه رشد جمعیت شته‌ی گندم-گل‌سرخ را روی گندم رقم مهدوی نشان داد
