علی حسینی قرالری؛ رئوف کلیائی
چکیده
کرم خراط،Zeuzera pyrina L. (Lep.: Cossidae) ، آفتی چوبخوار با میزبانهای سیب، گلابی، گردو و به است. فعالیت آفت منجر به خشک شدن شاخهها، کاهش محصول و در نهایت مرگ درخت میشود. تعیین مکانیسمهای مقاومت و استفاده از ...
بیشتر
کرم خراط،Zeuzera pyrina L. (Lep.: Cossidae) ، آفتی چوبخوار با میزبانهای سیب، گلابی، گردو و به است. فعالیت آفت منجر به خشک شدن شاخهها، کاهش محصول و در نهایت مرگ درخت میشود. تعیین مکانیسمهای مقاومت و استفاده از واریتههای مقاوم علیه این آفت میتواند در مدیریت آن و نیز حفظ محیط زیست از اثرات سوء سموم، مفید باشد. در این تحقیق، آلودگی 9 واریته گردو و 17 واریته سیب باغ کلکیسون موسسه تحقیقات نهال و بذر (البرز- کمال شهر) از نظر تفاوت در میزان خسارت این آفت در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی (1389-1390) بررسی شد. در واریتههای گردو، هر ژنوتیپ دارای شش اصله درخت هم سن بود. در هر درخت گردو، چهار شاخه 70-60 سانتیمتری از چهار جهت مختلف و دو شاخه از داخل کانوپی انتخاب شده و سوراخهای جدیدی که در اثر نفوذ لاروهای همان سال ایجاد شده بودند در طول شاخههای مذکور شمارش و ثبت گردد. در واریتههای سیب، هر ژنوتیپ دارای 3 اصله درخت هم سن بود. میزان فضولات ریخته شده در زیر هر درخت سیب (تخمین بر مبنای میزان فضولاتی که در یک قاشق غذاخوری جا میشد) و تعداد سوراخهای فعال روی تنه درختان سیب از سطح زمین تا ارتفاع 5/1 متری بررسی شد. حداکثر تعداد تونلهای لاروی در واریتههای گردو در رقم‘Z30’ (45/0±16/6) و حداقل تعداد تونلهای لاروی در رقم ‘Z63’(49/0±25/1) مشاهده شد. رقم گردو‘Z63’ به دلیل داشتن خسارت کم، جهت مطالعه تکمیلی مکانیسمهای مقاومت توصیه میگردد. در واریتههای سیب، حداکثر تعداد تونلهای لاروی )1/3±0/11 (و حداکثر میزان فضولات لاوری (3/1±0/7 قاشق غذاخوری) در واریته سیب ‘Richard Delicious’ مشاهده شد. میزان فضولات لاروی و تعداد تونلهای لاروی در ارقام سیب ‘Northern spy’، ‘Jonathan’، ‘Prime Gold’ و ‘Red spur cooper’ بر اساس بررسیهای دو ساله برابر با صفر بوده و جهت مطالعه تکمیلی توصیه میگردند.