آفات و بیماری‌های گیاهی

تشخیص و شمارش خودکار شب‌پره مینوز گوجه‌فرنگی، Tuta absoluta (Myrick) (Lepidoptera: Gelechiidae) با استفاده از تکنیک یادگیری عمیق

علیرضا شعبانی نژاد؛ عباسعلی زمانی؛ مجید ایرانپور مبارکه؛ سعید عباسی؛ فرانک رنجبر

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 04 دی 1402

https://doi.org/10.22092/jaep.2023.362402.1481

چکیده

تشخیص و شمارش دقیق آفات، اهمیت زیادی در برنامه‌های مدیریت کنترل آفات دارد و روش‌های معمول شناسایی و شمارش آفات روی گیاهان میزبان، پرهزینه و زمان‌بر و در عین حال دارای خطاهای انسانی غیر قابل کنترل است. ... بیشتر تشخیص و شمارش دقیق آفات، اهمیت زیادی در برنامه‌های مدیریت کنترل آفات دارد و روش‌های معمول شناسایی و شمارش آفات روی گیاهان میزبان، پرهزینه و زمان‌بر و در عین حال دارای خطاهای انسانی غیر قابل کنترل است. استفاده از فناوری‌های نوین برای تشخیص و اندازه‌گیری تراکم جمعیت آفات، می‌تواند گام مهمی برای تسهیل در اجرای برنامه‌های مدیریت تلفیقی آفات و کنترل دقیق‌تر و موثرتر آنها باشد. در این پژوهش، از تکنیک یادگیری عمیق و شبکه عصبی کانولوشنال با معماری AlexNet، جهت تشخیص و شمارش خودکار شب‌پره مینوز گوجه‌فرنگی Tuta absoluta (Myrick) (Lepidoptera: Gelechiidae)، یکی از آفات کلیدی گیاه گوجه‌فرنگی در ایران، استفاده شد. برای جمع‌آوری تصاویر حشرات بالغ T. absoluta، تعداد 15 تله دلتا در دو هکتار از مزارع گوجه‌فرنگی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه رازی، نصب گردید. به منظور تهیه تصاویر، از دوربین عکاسی سونی مدل DSC-WX100 با دقت موثر حسگر 18 مگاپیکسل، استفاده شد. برای ارزیابی عملکرد شبکه عصبی پیچشی با معماری AlexNet از پارامترهای دقت متوسط، دقت و یادآوری استفاده و برای ارزیابی عملکرد در شمارش، از منحنی رگرسیون خطی و ضریب تبیین استفاده شد. پارامترهای دقت متوسط (98/0)، دقت (100) و یادآوری (100) نشان از عملکرد بالای شبکه عصبی کانولوشنال در تشخیص شب‌پره مینوز گوجه‌فرنگی داشت و همچنین ضریب تبیین (98/0)، بیانگر دقت بالای شبکه در شمارش این آفت بود. به طور کلی، نتایج نشان داد که شبکه عصبی می‌تواند راه‌حلی کاربردی برای تشخیص و شمارش دقیق این آفت روی گوجه‌فرنگی با استفاده از تصاویر گرفته‌شده ارائه کند.

ارزیابی خسارت شته مومی کلم Brevicoryne brassicae L. روی ارقام هیدرومل، احدی، طلائیه و اکاپی کلزا Brassica napus L.

حسین نوری؛ مریم فروزان؛ نوذر رستگاری؛ مظاهر یوسفی؛ جواد کریم زاده اصفهانی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 17 دی 1402

https://doi.org/10.22092/jaep.2024.363487.1492

چکیده

یکی از آفات مهم و خسارتزای این محصول شته مومی کلم Brevicoryne brassicae L. می‌باشد. بررسی حاضر به منظور ارزیابی خسارت آفت، در قالب طرح بلوک های تصادفی به اجرا گذاشته شد. بدین منظور در هشت تیمار، مشتمل بر: تیمار 1 (7 ... بیشتر یکی از آفات مهم و خسارتزای این محصول شته مومی کلم Brevicoryne brassicae L. می‌باشد. بررسی حاضر به منظور ارزیابی خسارت آفت، در قالب طرح بلوک های تصادفی به اجرا گذاشته شد. بدین منظور در هشت تیمار، مشتمل بر: تیمار 1 (7 مرتبه سم‌پاشی طی 7 هفته متوالی از ابتدای ساقه رفتن کلزا، برای عدم حضور آفت)، تیمار 2 (6 مرتبه سم‌پاشی 1 هفته پس از ساقه رفتن کلزا)، تیمار 3 (5 مرتبه سم‌پاشی، 2 هفته پس از ساقه رفتن کلزا)، تیمار 4 (4 مرتبه سم‌پاشی، 3 هفته پس از ساقه رفتن کلزا)، تیمار 5 (3 مرتبه سم‌پاشی، 4 هفته پس از ساقه رفتن کلزا)، تیمار 6 (2 مرتبه سم‌پاشی، 5 هفته پس از ساقه رفتن کلزا)، تیمار 7 (1 مرتبه سم‌پاشی، 6 هفته پس از ساقه رفتن کلزا) و تیمار 8 (حضور کامل آفت، بدون سمپاشی و تنها اسپری آب) با استفاده از ایمیداکلوپراید SC35 به میزان دو در هزار در معرض تغذیه شته مومی کلم با آلودگی طبیعی قرار گرفتند.میانگین تعداد شته، عملکرد کلزا و وزن هزار‌دانه در تیمارهای مختلف با استفاده از آزمون دانکن محاسبه شد. وزن هزار‌دانه در متر مربع تعیین و میزان خسارت به ازای هر شته محاسبه گردید. نتایج نشان داد حداکثر میانگین تعداد شته در واحد سطح (10 سانتیمتر طول شاخه گل دهنده) 88/27±88/367، 13/36±75/439، 10/10±75/187 و 68/27±00/274 به ترتیب در استان‌های آذربایجان غربی، مرکزی، فارس و اصفهان روی ارقام هیدرومل، احدی، طلائیه و اکاپی، سبب 37%، 5/35%، 1/25% و 9/22% خسارت و کاهش عملکرد محصول کلزا شد.

استفاده از فرومون جنسی در کنترل جمعیت و کاهش خسارت کرم ساقه‌خوارنواری برنج Chilo suppressalis در شالیزار

فرزاد مجیدی‌ شیل‌سر؛ سید علی طباطبایی؛ مهدی جلائیان؛ آتوسا فرحپورحقانی؛ علی اکبر عبادی؛ مریم خشکدامن

دوره 91، شماره 1 ، شهریور 1402، ، صفحه 61-71

https://doi.org/10.22092/jaep.2023.361469.1469

چکیده

کرم ساقه خوار نواری برنج ( Chilo suppressalis) یکی از آفات مخرب برنج در بسیاری از کشورهای تولید کننده برنج از جمله ایران است. باتوجه به اثرات نامطلوب کاربرد سموم شیمیایی در اکوسیستم زراعی برنج علیه آفت ... بیشتر کرم ساقه خوار نواری برنج ( Chilo suppressalis) یکی از آفات مخرب برنج در بسیاری از کشورهای تولید کننده برنج از جمله ایران است. باتوجه به اثرات نامطلوب کاربرد سموم شیمیایی در اکوسیستم زراعی برنج علیه آفت ساقه‌خوار، فرومونها هم از ابزار گران‌قیمت مدیریت آفات محسوب میشوند. پژوهش حاضر در دو فصل زراعی در موسسه تحقیقات برنج کشور (رشت) انجام شد. در این پژوهش پنج تیمار شامل 1-فرومون جنسی با یک تله در هکتار، 2-فرومون جنسی با سه تله در هکتار 3-فرومون جنسی با پنج تله در هکتار 4-فرمون جنسی با هفت تله در هکتار و 5- شاهد (گرانول پاشی با سم دیازینون 10 درصد به‌مقدار 15 کیلوگرم در هکتار) در مزرعه تحقیقاتی انجام شد. نتایج پژوهش حاضر نشان داد که غلظت دو میلی‌گرم از ماده مؤثر فرومون جنسی ساقه‌خوار نواری با 5 تا 7 تله در هکتار، کمترین تعداد جوانه‌های مرکزی مرده، خوشه‌های سفید شده، لاروهای شمارش شده و نیز بیشترین عملکرد محصول را به خود اختصاص داد. همچنین در این پژوهش، بیشترین تعداد آلودگی جوانه‌های مرکزی مرده، خوشه‌های سفید شده، لاروهای شمارش شده و کمترین میزان عملکرد در تیمارهای یک و سه تله در هکتار مشاهده شد. با توجه به مطالعه حاضر به‌نظر می‌رسد کنترل آفت ساقهخوار با استفاده از فرومون جنسی، چشم‌انداز امیدوارکننده‌ای را در قالب برنامه مدیریت تلفیقی آفات ایجاد کند.

شناسایی و بررسی صحرایی زنجره مو در زنجان

محمد ولی تقدسی؛ فریبا مظفریان؛ سید حسین ناظر کاخکی؛ محمد رحیم معینی

دوره 91، شماره 1 ، شهریور 1402، ، صفحه 91-98

https://doi.org/10.22092/jaep.2023.360112.1475

چکیده

نظر به افزایش جمعیت زنجره مو در موکاری‌های عمده استان زنجان و به‌منظور شناسایی صحیح گونه ی خسارت‌زا و بررسی روند مراحل رشدی آن، از ابتدای خرداد ماه سال 1393مطالعه ایی به‌مدت دو سال در چهار قطعه باغ ... بیشتر نظر به افزایش جمعیت زنجره مو در موکاری‌های عمده استان زنجان و به‌منظور شناسایی صحیح گونه ی خسارت‌زا و بررسی روند مراحل رشدی آن، از ابتدای خرداد ماه سال 1393مطالعه ایی به‌مدت دو سال در چهار قطعه باغ انگور آلوده واقع در منطقه شناط ابهر اجرا گردید. در هر بازدید هفتگی، در هر قطعه 30 درختچه انگور به‌صورت تصادفی انتخاب و از نظر وجود سوراخ خروجی پوره‌ها از خاک، جلد پورگی، حشرات کامل، شکاف‌های حاوی تخم و تفریخ آن‌ها مورد بررسی قرار ‌گرفت. بررسی نمونه‌های جمع‌آوری شده از قطعات مزبور نشان داد که همه آن‌ها به‌گونه Chloropsalta smaragdula Haupt,1920 تعلق دارند. اولین مشاهده سوراخ‌های خروج پوره از خاک، جلد پورگی، ظهور حشرات کامل، شکاف‌های تخم‌ریزی و تفریخ تخم‌های آفت، در دو سال اجرای تحقیق، به‌ترتیب در تاریخ‌های: 21 و 24 خرداد، 21 و 24 خرداد، 26 و 24 خرداد، 11 تیر و باز شدن دسته های تخم در تاریخ 11 مرداد ثبت شده است. علاوه بر این، با مراجعه به 40 روستای حوزه شهرستان‌های ابهر و خرم‌دره، در هر روستا، سه باغ و در هر باغ پس از ثبت مختصات جغرافیایی، سه درختچه از نظر درصد شاخه های حاوی شکاف‌های تخم‌ریزی آفت بررسی، و سپس با استفاده از نرم‌افزار Arc view نقشه مقدماتی پراکنش و آلودگی زنجره در منطقه تهیه شد.

مقایسه سمپاش‌های بوم‌دار و لانس‌دار در کنترل شته مومی کلزا

نیکروز باقری؛ محمود صفری؛ عزیز شیخی گرجان

دوره 91، شماره 1 ، شهریور 1402، ، صفحه 99-108

https://doi.org/10.22092/jaep.2023.362399.1480

چکیده

این پژوهش با هدف ارزیابی کارایی دو روش رایج سمپاشی برای کنترل شتۀ مومی کلزا در مرحلۀ ساقه‌دهی و معرفی روش مناسب‌تر با توجه به پارامترهای فنّیِ مؤثر بر عملکرد و کارایی سمپاشی اجرا‌شد. آزمون در قالب طرح ... بیشتر

تاثیر کائولین فرآوری‌شده بر کرم سیب، Cydia pomonella

حسین فرازمند؛ رئوف کلیایی؛ هاشم کمالی؛ محمد ولی تقدسی

دوره 90، شماره 2 ، اسفند 1401، ، صفحه 157-169

https://doi.org/10.22092/jaep.2023.358910.1441

چکیده

شب‌پره کرم سیب، Cydia pomonella Linnaeus (Lep.: Tortricidae)، مهم‌ترین آفت باغات سیب در ایران است که خسارت زیادی به محصول سیب وارد میآورد. تاثیر کائولین فرآوری‌شده (سپیدان® WP95%) بر کرم سیب در سه استان تهران، خراسان رضوی ... بیشتر شب‌پره کرم سیب، Cydia pomonella Linnaeus (Lep.: Tortricidae)، مهم‌ترین آفت باغات سیب در ایران است که خسارت زیادی به محصول سیب وارد میآورد. تاثیر کائولین فرآوری‌شده (سپیدان® WP95%) بر کرم سیب در سه استان تهران، خراسان رضوی و زنجان، با هدف کاهش مصرف سموم شیمیایی، بررسی شد. به همین منظور، محلول پاشی کامل درختان سیب با غلظتهای 3، 4 و 5 درصد کائولین در مقایسه با حشره‌کش‌های دیازینون (دیازینون® EC60%) و فورالون (زولون® EC35%)، انجام گرفت و اثر کائولین روی شاخص‌های فیزیولوژیکی و صفات کمی و کیفی میوه سیب، ارزیابی شد. بر اساس نتایج، کائولین 5 درصد، کارایی مشابه با حشره‌کش‌های رایج داشت. میانگین آلودگی میوه‌ها به آفت کرم سیب در تیمارهای فورالون، دیازینون و کائولین 5 درصد، به ترتیب، 14، 16 و 16.4 درصد در مقایسه با شاهد (44.6 درصد) بدست ‌آمد. کاربرد کائولین موجب افزایش وزن و قطر میوه و نیز شاخص کلروفیل و مقدار فتوسنتز درخت سیب شد. در تیمارهای کائولین 5 درصد و شاهد، میانگین وزن میوه، به ترتیب، 247 و 146 گرم و میانگین قطر میوه، به ترتیب، 78.6 و 75 میلی‌متر بود. همچنین مقدار شاخص کلروفیل، به ترتیب، 53.8 و 51.5 و میران فتوسنتز، به ترتیب، 5.91 و 4.93 میکرومول بر مترمربع بر ثانیه مشاهده شد. لذا با توجه به تاثیر بالای کائولین در کاهش خسارت و نیز عدم تاثیر سوء، محلول پاشی درختان سیب با کائولین فرآوری شده (سپیدان® WP)، با غلظت 5 درصد، قبل از اوج تخمریزی آفت، میتواند بطور موفقیت‌آمیزی آفت کرم سیب را کنترل نماید.

واکنش لاین‌های گندم نامزد معرفی رقم تجاری جدید نسبت به بیماری لکه‌برگی سپتوریایی

علی عمرانی؛ رامین روح پرور؛ کمال شهبازی

دوره 90، شماره 2 ، اسفند 1401، ، صفحه 195-208

https://doi.org/10.22092/jaep.2023.360133.1457

چکیده

الگوی بیماریزایی جدایه های لکه‌برگی سپتوریایی گندم Septoria tritici blotch (STB) جمع آوری شده از منطقه مغان روی مجموعه ژنوتیپ‌های افتراقی در سال‌‌های 1399 و 1400 نشان داد که برای ژنهای مقاومت Stb3، Stb4، Stb7، ... بیشتر

ارزیابی جمعیت گونه های رایج آفات انباری در میوه خرمای رقم زاهدی بر اساس روش طیف سنجی

مسعود لطیفیان

دوره 87، شماره 2 ، اسفند 1398، ، صفحه 253-263

https://doi.org/10.22092/jaep.2020.127812.1303

چکیده

این پژوهش برای تدوین برنامه نمونه‌برداری آفات انباری خرما شامل: شپشه دندانه‌دار Oryzaephilus surinamensis (Linnaeus)، شب پره آرد Ephestia kueheniella (Zeller) و شب پره هندی interpunctella (Hübner) Plodiaدر خرمای رقم زاهدی با استفاده از ... بیشتر این پژوهش برای تدوین برنامه نمونه‌برداری آفات انباری خرما شامل: شپشه دندانه‌دار Oryzaephilus surinamensis (Linnaeus)، شب پره آرد Ephestia kueheniella (Zeller) و شب پره هندی interpunctella (Hübner) Plodiaدر خرمای رقم زاهدی با استفاده از روش طیف سنجی نوری انجام شد. آزمایش در قالب طرح کاملاً تصادفی و به‌صورت فاکتوریل انجام شد. فاکتور اول شامل مراحل تخم، لارو، شفیره و حشره کامل و فاکتور دوم ده تراکم 5، 10، 15، 20، 25، 30، 35، 40، 45 و 50 عدد از هر مرحله بود. نتایج نشان داد که طول موج حداکثر جذب برای تخم، لارو، شفیره و حشره کامل شپشه دندانه‌دار به‌ترتیب معادل 1220، 1240، 1280، 1300، شب پره آرد 1210 1270، 1320، 1360 و شب پره هندی 1310، 1320، 1380، 1400 نانومتر بود. تعداد نمونه لازم (هر نمونه 110 گرم میوه) برای ارزیابی صحیح تخم، لارو، شفیره و حشره کامل به‌ترتیب برای شپشه دندانه‌دار معادل 1، 2،1 ،3 ، شب پره آرد 1، 1، 3، 3 و شب‌پره خشکبار 1، 1، 2 و 3 نمونه بود. از دو مؤلفه تغییرات نسبی (RV) و دقت نسبی شبکه (RNP) برای ارزیابی کارایی استفاده شد. مقدار شاخص RV برای آفات در مراحل رشدی به‌ترتیب برای شپشه دندانه‌دار 23/2، 26/3، 15/3، 52/2، شب پره آرد 42/1، 64/1، 78/1، 71/3 و شب پره هندی 23/2، 27/3، 15/3 و 52/3 بود. در تمام موارد، خطای نمونه‌برداری کمتر از 10 درصد بود. مقدار شاخصRNP در چهار مرحله رشدی به‌ترتیب برای شپشه دندانه‌دار 79/39، 06/18، 39/32، 37/22 شب‌پره آرد 54/22، 58/27، 15/3، 33/10 و شب‌پره هندی 51/36، 71/23، 58/15 و 99/10 بود. با توجه به‌نتایج، روش طیف سنجی، توانایی تشخیص مراحل پنهان (تخم و شفیره) آفات را با حداکثر دقت و حداقل هزینه دارد.

واکنش ارقام مختلف گلرنگ به مگس گلرنگ Acanthiophilus helianthi در تاریخ‏ های متفاوت کاشت

محمدرضا باقری؛ محمدرضا شهسواری؛ محمدرضا نعمت اللهی

دوره 87، شماره 1 ، شهریور 1398، ، صفحه 39-49

https://doi.org/10.22092/jaep.2018.121795.1225

چکیده

مگس گلرنگAcanthiophilus helianthi آفت مهم گلرنگ است که می‏تواند عملکرد محصول را تا 25 درصد کاهش دهد. به منظور بررسی واکنش ارقام مختلف گلرنگ به مگس گلرنگ در تاریخ‏های کاشت متفاوت، طی سه سال متوالی (1385 تا 1388) تحقیقی ... بیشتر مگس گلرنگAcanthiophilus helianthi آفت مهم گلرنگ است که می‏تواند عملکرد محصول را تا 25 درصد کاهش دهد. به منظور بررسی واکنش ارقام مختلف گلرنگ به مگس گلرنگ در تاریخ‏های کاشت متفاوت، طی سه سال متوالی (1385 تا 1388) تحقیقی در قالب یک طرح اسپلیت اسپلیت پلات در سه تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی کبوتر آباد اصفهان اجرا شد. فاکتور اصلی سمپاشی در دو سطح (سمپاشی شده و سمپاشی نشده)، فاکتور فرعی تاریخ کاشت در 8 سطح (ز 15 اسفند تا 31 خرداد)و فاکتور فرعی رقم در سه سطح ("اراک"، "صفه" و "گلدشت") بود. نمونه برداری در 5 نوبت منطبق بر مراحل رشدی گلرنگ انجام شد. در هر نمونه‏برداری فاکتورهای درصد طبق‏های آلوده، درصد دانه‏های خسارت دیده و تعداد لارو در طبق شمارش شد. نتایج نشان داد که تاریخ های‏ کاشت‏ مورد بررسی از نظر سه فاکتور مذکور با یکدیگر اختلاف معنی‏دار دارند. بیشترین و کمترین درصد طبق‏های آلوده به ترتیب در تاریخ های کاشت دیر هنگام (اول تا 31 خرداد) و زود هنگام (15 اسفند تا اول اردیبهشت) ثبت شد. بیشترین و کمترین تعداد لارو در طبق و بالاترین و پایین‏ترین درصد دانه‏های خسارت دیده به ترتیب در آخرین تاریخ کاشت (31 خرداد) و تاریخ های کاشت زود هنگام (15 اسفند تا 15 فروردین) مشاهده شد. ارقام مورد بررسی نیز از نظر سه فاکتور مورد بررسی با یکدیگر اختلاف معنی‏دار داشتند. رقم گلدشت بیشترین میزان آلودگی طبق به لارو و بالاترین درصد دانه‏های خسارت دیده را داشت. پیشنهاد می‏شود که برای کنترل مگس گلرنگ در منطقه مورد بررسی از ارقام اراک و صفه در کشت بهاره (تاریخ کاشت‏های 15 اسفند تا 15 فروردین) استفاده شود.

رابطة انبوهی جمعیت پوره‌ها و حشرات کامل سن گندم، Eurygaster integriceps، با درصد سن‌ز‌‌‌دگی دانه‌ها در ارقام گندم دیم سرداری و آذر2

جعفر محقق نیشابوری؛ مریم فروزان؛ میررضا جمشیدی

دوره 87، شماره 1 ، شهریور 1398، ، صفحه 77-86

https://doi.org/10.22092/jaep.2019.123396.1248

چکیده

رابطة بین انبوهی جمعیت پوره‌ها و حشرات کامل سن معمولی گندم، Eurygaster integriceps، و درصد سن‌زدگی دانه‌ها‌‌‌‌‌‌‌‌‌، در شرایط طبیعی زارعین، معیاری را برای تعیین تراز زیان اقتصادی (EIL) مشخص می‌کند. بدین‌منظور ... بیشتر رابطة بین انبوهی جمعیت پوره‌ها و حشرات کامل سن معمولی گندم، Eurygaster integriceps، و درصد سن‌زدگی دانه‌ها‌‌‌‌‌‌‌‌‌، در شرایط طبیعی زارعین، معیاری را برای تعیین تراز زیان اقتصادی (EIL) مشخص می‌کند. بدین‌منظور در استان‌های آذربایجان غربی و لرستان هریک سه مزرعة دیم از ارقام سرداری و آذر2 طی سه سال بررسی شد. نمونه‌برداری از انبوهی جمعیت پوره‌ها و حشرات کامل سن، به دو روش کادراندازی و تورزنی (هریک در 25 کرت بیست متر مربعی) در ماه آخر رشد گندم صورت پذیرفت. سپس نز‌‌‌دیک برداشت محصول در هر کرت با نمونه‌گیری از ده سنبلة گندم‌‌‌‌‌‌ درصد سن‌ز‌‌‌دگی دانه‌ها تعیین ‌شد. از آزمون‌های همبستگی (correlation) و رگرسیون رابطة میان میانگین انبوهی جمعیت سن و درصد سن‌ز‌‌‌دگی در کرت‌ها در ارقام یادشده به‌دست آمد. داده‌ها به کمک مدل‌های مختلف توسط نرم‌افزار TableCurve 2D برازش داده شد. برای رقم سرداری مدل‌های نمایی (در کادر و تور) و برای رقم آذر2 مدل‌های توانی (کادر) و نمایی (تور) برازش بهتری را نشان دادند. میانگین انبوهی جمعیتی که بتواند خسارت دو درصد به دانه‌های گندم وارد کند در ارقام سرداری و آذر2 به‌ترتیب برای کادر 25/3 و 88/2 عدد سن در متر مربع و برای تور 3/4 و 82/2 عدد سن در پنج عدد تور یک‌طرفه برآورد شد. بر این اساس تراز زیان اقتصادی پوره‌ها و حشرات کامل نسل بهاره سن گندم برای سطوح مختلف سن‌زدگی دانه‌ها بحث شد.

‎اثر اسانس‌های گیاهی بر کپک سبز مرکبات

شروین هادیان؛ نادر حسن زاده؛ محمدعلی آقاجانی؛ گابریلا سیرویلری؛ حمیدرضا پردلی

دوره 86، شماره 2 ، اسفند 1397، ، صفحه 1-11

https://doi.org/10.22092/jaep.2018.123281.1246

چکیده

استفاده از فراورده‎های طبیعی گیاهی به‌عنوان روش جایگزین مناسب‎تر برای کنترل بیماری های بعد از برداشت شناسایی شده است. در این تحقیق درصد ممانعت رشدی و خاصیت آنتاگونیستی اسانس چهار گیاه دارویی ... بیشتر

بررسی تأثیر تغذیه ‏ای درختان سیب بر شدت بیماری شانکر سیتوسپورایی (Cytospora cincta) در باغ‏ های سمیرم

احمد حیدریان؛ lمسعود تدین نژاد

دوره 86، شماره 1 ، شهریور 1397، ، صفحه 13-28

https://doi.org/10.22092/jaep.2018.109259.1152

چکیده

بررسی‏های مقدماتی در خصوص وضعیت تغذیه‏ای 29 باغ سیب تجاری گلدن دلیشز آلوده به شانکر سیتوسپورایی نشان ‏داد که غالب باغ‏های آلوده کمبود عناصر معدنی پتاسیم و کلسیم و بیش‌‏بود نیتروژن دارند. در این ... بیشتر بررسی‏های مقدماتی در خصوص وضعیت تغذیه‏ای 29 باغ سیب تجاری گلدن دلیشز آلوده به شانکر سیتوسپورایی نشان ‏داد که غالب باغ‏های آلوده کمبود عناصر معدنی پتاسیم و کلسیم و بیش‌‏بود نیتروژن دارند. در این ‏راستا، آزمایش باغی بصورت فاکتوریل در قالب بلوک‏های کامل تصادفی با 18 تیمار (نیتروژن و پتاسیم هر کدام در 3 سطح و کلسیم در 2 سطح) و 3 تکرار روی رقم گلدن دلیشز 27 ساله در شهرستان سمیرم به‌منظور بررسی تأثیر متعادل عناصر معدنی نیتروژن، پتاسیم و کلسیم در پیش‏گیری از بروز و توسعه شانکر سیتوسپورایی ناشی از قارچ Fries Cytospora cincta در سال‏های 94-1393 انجام شد. نتایج نشان ‏دادند که، شاخص انحراف از درصد بهینه عناصر معدنی نیتروژن، پتاسیم و کلسیم گزینه‏ای مناسب برای پیش‏بینی بروز و توسعه شانکر سیتوسپورایی درختان سیب است. کمبود یا بیش‏بود هر کدام از عناصر غذایی مورد ارزیابی باعث عدم تعادل در غلظت دیگری شده و شدت بیماری را تحت تأثیر قرار داد. بیش‏ترین درصد سطح زیر منحنی پیشرفت بیماری (AUDPC) در تیمارهایی دیده شد که مقدار نیتروژن مصرفی در آن‏ها کم‏تر یا بیش‏تر از مقدار بهینه بود. استفاده توأم از نیتروژن و پتاسیم باعث‏ گردید پتاسیم تأثیر مستعد کنندگی نیتروژن به شانکر سیتوسپورایی را کاهش دهد. تأثیر کلسیم در کاهش بیماری نسبت به نیتروژن و پتاسیم کم‏تر بود. نتایج این پژوهش نشان‏ داد که استفاده متعادل عناصر غذایی نیتروژن و پتاسیم در خاک‏ و محلول‏پاشی کلسیم درختان سیب در منطقه سمیرم، بر اساس میزان توصیه شده، بیماری شانکر سیتوسپورایی را تا 83/79% کاهش می‏دهد.

تاثیر برخی بسترهای غذایی جامد در اسپورزایی جدایهStreptomyces carpaticus UTS49 و کنترل نماتد ریشه‌گرهی Meloidogyne javanica در گوجه‌فرنگی

نیلوفر محمدی فشارکی؛ کیوان بهبودی؛ رامین حیدری

دوره 86، شماره 1 ، شهریور 1397، ، صفحه 51-60

https://doi.org/10.22092/jaep.2018.115192.1186

چکیده

نماتدهای ریشه‌گرهی به عنوان انگل اجباری گیاهان دارای پراکنش وسیع در جهان هستند. اعضای این جنس به بیش از 3500 گونه‌ی مختلف از گیاهان آوندی حمله می‌کنند. گونه‌های Streptomyces از جمله باکتری‌های گرم مثبتی هستند ... بیشتر

پاسخ بویایی زنبور پارازیتوئید Habrobracon hebetor به مواد فرار حشره میزبان و میوه انار در شرایط آزمایشگاهی

فاطمه شفقی؛ سید حسین گلدانساز؛ آرمان آوند فقیه

دوره 86، شماره 1 ، شهریور 1397، ، صفحه 91-102

https://doi.org/10.22092/jaep.2018.120600.1210

چکیده

رفتارهای جستجوگری دشمنان طبیعی مانند شناسایی و پذیرش میزبان به مواد فرار شیمیایی ترشح و متصاعد شده از مجموعه گیاه- میزبان ارتباط دارد. شناسایی چنین ترکیباتی در درک و تفسیر پاسخ‌های رفتاری پارازیتوئیدها ... بیشتر رفتارهای جستجوگری دشمنان طبیعی مانند شناسایی و پذیرش میزبان به مواد فرار شیمیایی ترشح و متصاعد شده از مجموعه گیاه- میزبان ارتباط دارد. شناسایی چنین ترکیباتی در درک و تفسیر پاسخ‌های رفتاری پارازیتوئیدها نقش مهمی را ایفا می‌نمایند. در مطالعه حاضر، پاسخ‌های بویایی ماده‌های پارازیتوئید Habrobracon hebetor به بوهای مرتبط با میزبان شامل کرم گلوگاه انار، میوه انار و مواد فرار استخراج شده از آن‌ها با روش هوادهی در بویایی‌سنج دوطرفه Y شکل مورد بررسی قرار گرفت. تیمارها شامل لارو سن آخر کرم گلوگاه، فضولات لاروی، انار آلوده به کرم گلوگاه و انار با صدمه مکانیکی، بودند. نتایج نشان داد که لارو سن آخر و فضولات لاروی از بیشترین جلب کنندگی برای پارازیتوئید برخوردار بودند. از نظر مدت زمان سپری شده تا انتخاب یکی از تیمارها توسط زنبور، بین انار ترکیده (مکانیکی) با سایر تیمارها اختلاف معنی‌دار وجود داشت. همچنین در بررسی رایحه‌ی ناشی از ترکیبات استخراج شده از تیمارهای مختلف توسط حلال هگزان، تیمارهای همراه با لارو سن آخر کرم گلوگاه انار، فضولات لارو و انار آلوده اختلاف معنی داری را در جلب زنبور در مقایسه با شاهد (هوای پاک) نشان دادند. بر اساس نتایج تحقیق حاضر و اطلاعات تکمیلی در زمینه شناسایی ترکیب (ترکیبات) موثر در جلب زنبور پارازیتوئید امکان افزایش کارایی زنبور در شرایط طبیعی فراهم می‌گردد.

ارزیابی توان آنتاگونیستی سودوموناس‌های فلورسنت ریزوسفر سیب‌زمینی در کنترل Ralstonia solanacearum در شرایط گلخانه

المیرا حسنی؛ غلامرضا خداکرمیان

دوره 85، شماره 2 ، اسفند 1396، ، صفحه 155-166

https://doi.org/10.22092/jaep.2017.108372.1137

چکیده

این پژوهش، با هدف ارزیابی توان آنتاگونیستی باکتری‌های Pseudomonas fluorescent علیه Ralstonia solanacearum عامل پژمردگی باکتریایی سیب‌زمینی در گلخانه انجام شد. تعداد 80 استرین سودوموناس روی محیط کشت King,s B از خاک پیرامون ریشه ... بیشتر این پژوهش، با هدف ارزیابی توان آنتاگونیستی باکتری‌های Pseudomonas fluorescent علیه Ralstonia solanacearum عامل پژمردگی باکتریایی سیب‌زمینی در گلخانه انجام شد. تعداد 80 استرین سودوموناس روی محیط کشت King,s B از خاک پیرامون ریشه و غده سالم گردآوری شده از 10 مزرعه جدا شد. باکتریR. solanacearum از سیب‌زمینی آلوده روی محیط کشت اختصاصی دارای تری فنیل تترازولیوم کلراید (TTC) جداسازی شد. توانایی استرین‌های باکتری‌های P. fluorescent در جلوگیری از رشد بیمارگر با استفاده از آزمون کشت سه نقطه‌ای و اندازه‌گیری هاله بازدارنده در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار بررسی شد. نتایج نشان داد که استرین‌های EH87، EH203 با میانگین قطر هاله بازدارنده 3.78 و 3.65 سانتی‌متر و استرین‌های EH27 و EH40 با میانگین قطر هاله بازدارنده 1.85 و 1.54 سانتی‌متر به ترتیب بیشترین و کمترین درصد بازدارندگی از رشد را نشان دادند. بر مبنای نتیجه آزمایش بازدارندگی در آزمایشگاه از میان استرین‌های بررسی شده، تعداد نه استرین به عنوان نماینده برای بررسی‌های گلخانه‌ای انتخاب شدند. نتایج تعیین ویژگی‌های فنوتیپی و واکنش فوق حساسیت در بر‌گ‌های توتون نشان داد که این نه استرین به گونه‌های Pseudomonas putida و بیووارهای یک، دو و چهارP. fluorescens تعلق دارند. توان آنتاگونیستی استرین‌های سودوموناس‌های فلورسنت علیه باکتریR. solanacearum در شرایط گلخانه با روش آغشته‌سازی نشاء در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار بررسی و فاکتور‌های رشد پس از سه ماه اندازه‌گیری و ثبت شد. نتایج نشان داد که استرین‌های EH70، EH49 کارایی بیوکنترلی بالایی نسبت به شاهد آلوده داشته و توانستند به ترتیب میزان بیماری را 84 و 75 درصد کاهش دهند. ژن‌های کد کننده 16SrRNA استرین‌های برگزیده با استفاده از پرایمرهای همگانی توسط PCR تکثیر و سپس توالی یابی شد. نتایج نشان داد که استرین EH53، 98 درصد به باکتری‌های، Pseudomonas fluoresent شباهت دارد.

کارآیی برخی جدایه‌های بومی تریکودرما در القای مقاومت گوجه‌فرنگی به Fusarium oxysporum f. sp. lycopersici، عامل بیماری پژمردگی فوزاریومی

شهناز آل آقائی؛ سعید رضائی؛ مصطفی عبادی؛ حمیدرضا زمانی زاده

دوره 85، شماره 2 ، اسفند 1396، ، صفحه 219-234

https://doi.org/10.22092/jaep.2017.110229.1163

چکیده

بیماری پژمردگی فوزاریومی ناشی ازFusarium oxysporum f. sp. lycopersici (Fol)، از بیماری‌های خسارت‌زای گوجه‌فرنگی است. کنترل بیماری از طریق القای مقاومت توسط عوامل بیوکنترلی، یک راهکار مدیریتی در جهت کاهش مصرف سموم شیمیایی ... بیشتر بیماری پژمردگی فوزاریومی ناشی ازFusarium oxysporum f. sp. lycopersici (Fol)، از بیماری‌های خسارت‌زای گوجه‌فرنگی است. کنترل بیماری از طریق القای مقاومت توسط عوامل بیوکنترلی، یک راهکار مدیریتی در جهت کاهش مصرف سموم شیمیایی می‌باشد. لذا، در این مطالعه کارآیی ده جدایه بومی تریکودرما در القای مقاومت علیه قارچ عامل بیماری مورد بررسی قرار گرفت. ارزیابی فنوتیپی القای مقاومت در گلخانه توسط جدایه‌های تریکودرما با دو روش زیست‌سنجی تفکیک ریشه و تزریق به ساقه نشان داد که تیمارهای Th-14+Fol Trichoderma harzianum و Ta-30+Fol Trichoderma atroviride در هر دو آزمون به طور معنی‌داری (P≤0.05) کم‌ترین شدت و وقوع بیماری را داشتند. نتایج حاصل از بررسی قابلیت کلونیزاسیون ریزوسفر توسط جدایه‌های تریکودرما با روش رقیق‌سازی سریالی نیز بیشترین تراکم جمعیت را در این دو تیمار نشان داد. بین تراکم جمعیت جدایه‌های تریکودرما و شدت بیماری همبستگی منفی مشاهده شد. تیمار گیاهچه‌ها با دو جدایه Th-14 و Ta-30 به طور مجزا و در تلفیق با یکدیگر، فعالیت آنزیم‌های پلی فنل اکسیداز و پراکسیداز را به طور معنی‌داری (P≤0.05) در مقایسه با تیمار شاهد (Fol) افزایش داد. نتایج این بررسی می‌تواند در مدیریت تلفیقی بیماری پژمردگی فوزاریومی گوجه‌فرنگی مورد استفاده قرار گیرد

تاثیر شخم زمستانه بر کاهش تراکم جمعیت سرخرطومی پسته

محمدرضا مهرنژاد؛ رضا میرزایی

دوره 85، شماره 1 ، شهریور 1396، ، صفحه 11-20

https://doi.org/10.22092/jaep.2017.109364

چکیده

سرخرطومی Polydrusus davatchii Hoffmann، آفت جوانه و گل درختان پسته در ابتدای بهار است. این پژوهش در یک باغ پسته‏ی آلوده به آفت سرخرطومی در دوره زمانی 1388-1391 در منطقه بیاض (رفسنجان) انجام شد. بررسی فراوانی شکار حشرات ... بیشتر

کاربرد توام دوگونه از Trichoderma و Bacillus subtilis در کنترل نماتد ریشه گرهی گوجه فرنگی (Meloidogyne javanica)

میترا بدخشان؛ عصمت مهدیخانی مقدم؛ ساره بقائی راوری؛ حمید روحانی

دوره 84، شماره 2 ، اسفند 1395، ، صفحه 269-278

https://doi.org/10.22092/jaep.2017.108181

چکیده

در تحقیق حاضر، کاربرد همزمان دو گونه Trichoderma harzianum و T. virens به همراه دو جدایه از باکتری Bacillus subtilis، در کاهش شاخص های بیماریزایی نماتد Meloidogyne javanica و بهبود فاکتورهای رشدی گیاه گوجه فرنگی ارزیابی گردید. آزمون ... بیشتر در تحقیق حاضر، کاربرد همزمان دو گونه Trichoderma harzianum و T. virens به همراه دو جدایه از باکتری Bacillus subtilis، در کاهش شاخص های بیماریزایی نماتد Meloidogyne javanica و بهبود فاکتورهای رشدی گیاه گوجه فرنگی ارزیابی گردید. آزمون سنجش زیستی، کاربرد عصاره کشت گونه های قارچی و سوسپانسیون جدایه های باکتریایی را به صورت تکی و تلفیقی بر تفریخ تخم و مرگ و میر لارو نماتد بررسی نمود. در تیمار ترکیبی T. virens (جدایه T65) و B. subtilis (جدایه MD) مرگ و میر لارو سن دوم و عدم تفریخ تخم نماتد به ترتیب به میزان 5 و 5/1 برابر نسبت به شاهد در شرایط آزمایشگاه افزایش یافت. همچنین ریشه های آلوده گوجه فرنگی رقم ارلی اوربانا در مرحله 4-5 برگی با ترکیب جدایه های ذکر شده، در شرایط گلخانه تیمار گردیدند که نتایج حاکی از کاهش 68، 5/57 و 3/38 درصدی به ترتیب در تعداد گال، تخم و لارو سن دوم نسبت به شاهد دارد. ارزیابی بهبود فاکتورهای رشدی گوجه فرنگی در شرایط گلخانه دلالت بر این دارد که جدایه باکتریایی MD، پتانسیل افزایش 34 و 110 درصدی را به ترتیب در طول ساقه و ریشه گوجه فرنگی در مقایسه با شاهد سالم دارا می باشد. به نظر می رسد جدایه MD باکتری B. subtilis ، گزینه مناسبی جهت بررسی های بیشتر در زمینه تولید هورمون های گیاهی و احتمال القاء مقاومت در گیاه باشد. همچنین برآورد کارایی تیمار تلفیقی T.65+MD در کاهش شاخص های بیماریزایی نماتد ریشه گرهی در شرایط طبیعی پیشنهاد می گردد.

تهیه فرمولاسیون امولسیون شونده از عصاره گیاه چریش (Azadirachta indica) و بررسی اثر حشره کشی آن بر روی شته سبز هلو Myzus persicae

بابک حیدری علیزاده؛ احمد حیدری؛ سید سعید مدرس نجف آبادی

دوره 84، شماره 2 ، اسفند 1395، ، صفحه 279-290

https://doi.org/10.22092/jaep.2017.107097

چکیده

آزادیراکتین ماده فعال به لحاظ خواص آفتکشی است که از عصاره و روغن دانه درخت چریش (Azadirachta indica) استخراج می‌شود. بررسی‌ها نشان می‌دهد این ترکیب با نحوه عمل متفاوت می‌تواند روی بسیاری از آفات کشاورزی از جمله ... بیشتر آزادیراکتین ماده فعال به لحاظ خواص آفتکشی است که از عصاره و روغن دانه درخت چریش (Azadirachta indica) استخراج می‌شود. بررسی‌ها نشان می‌دهد این ترکیب با نحوه عمل متفاوت می‌تواند روی بسیاری از آفات کشاورزی از جمله حشرات، کنه‌ها، نماتدها و قارچ‌های بیماریزای گیاهی موثر باشد. در این تحقیق سعی شده است نسبت به تهیه یک فرمولاسیون موثر از عصاره چریش اقدام شود. بدین منظور عصاره چریش با استفاده از حلال استون از دانه‌ای چریش استخراج شد و با دستگاه NMR وجود مولکول آزادیراختین در آن تائید شد. عصاره خالص آزادیراختین برای تهیه فرمولاسیون مورد استفاده قرار گرفت. بدین منظور مقدار 5 گرم روغن طبیعی آفتابگردان با 130 میلی‌گرم عصاره آزادیراختین خالص سازی شده به همراه مقادیر مختلف (معادل 5/0، 1، 2، 3 و 5 گرم) امولسیون کننده Tween 85 در هر لوله آزمایش 50 میلی لیتری با یکدیگر مخلوط شد. بررسی کیفیت امولسیون‌های ساخته شده بر اساس میزان کرمینگ و دو فاز شدن بر اساس روش FAO انجام شد و نهایتا فرمولاسیون EC 1.28% تهیه شد. بررسی کارائی غلظت‌های مختلف فرمولاسیون تهیه شده روی شته سبز هلو Myzus persicae در مقایسه با پیریمیکارب، دیازینون و دلتامترین در 14 روز بعد از سمپاشی نشان داد فرمولاسیون EC 1.28% چریش با دز 3 در هزار با میانگین کنترل (5/2±4/71 ) درصد با پیریمیکارب( 7/3±5/74) و دیازینون (6/2±9/76) در یک گروه آماری قرار گرفت. لذا این فرمولاسیون میتواند به عنوان یک جایگزین و یا در تناوب با سایر حشره‌کش‌ها مورد استفاده قرار گیرد.

سنتز و بررسی کارایی فرومون مگس میوه زیتون Bactrocera oleae (Rossi) (Dip. Tephritidae) تولید داخل

بابک حیدری علیزاده؛ علی اکبر کیهانیان

دوره 84، شماره 2 ، اسفند 1395، ، صفحه 291-300

https://doi.org/10.22092/jaep.2017.107556

چکیده

مگس میوه زیتون Bactrocera oleae (Rossi) از آفات مهم زیتون می باشد و هم اکنون حسب شرایط آب و هوایی خسارت قابل توجهی به محصول زیتون وارد می نماید. در این تحقیق، ماده جلب کننده مگس میوه زیتون به نام شیمیایی (olean) 1,7-dioxaspiro[5.5]undecane ... بیشتر مگس میوه زیتون Bactrocera oleae (Rossi) از آفات مهم زیتون می باشد و هم اکنون حسب شرایط آب و هوایی خسارت قابل توجهی به محصول زیتون وارد می نماید. در این تحقیق، ماده جلب کننده مگس میوه زیتون به نام شیمیایی (olean) 1,7-dioxaspiro[5.5]undecane از گروه ترکیبات جلب کننده‌ای است طی چندین مرحله شیمیایی با موفقیت ساخته شد. این ترکیب جلب کننده حلقوی ابتدا از واکنش شیمیایی بین الکل محافظت شده 3-بوتین-1-ال و گاما-والرولاکتون بدست آمد و سپس محصول با احیای کاتالیستی هیدروژنه شده و بعد از قرار گرفتن تحت شرایط اسیدی به olean تبدیل گردید. قدرت جلب کنندگی فرومون سنتز شده مگس میوه زیتون، Bactrocera oleae ، با دز‌های 1، 2، 5، 50 و 100 میلی گرم در مقایسه با فرومون خارجی اگریسنس در 4 تکرار در یک باغ زیتون به مساحت 3 هکتار در منطقه کلج (طارم سفلی- قزوین) ارزیابی شد. تله‌های چسبی زرد رنگ در قسمت میانی و سمت جنوبی درخت‌ها و به فاصله حداقل 100 متری از هم دیگر نصب شد. فرومون ها به مدت یک ماه در باغ نصب و میزان شکار مگس هر هفته شمارش وهمزمان تله چسبی به طور هفتگی تعویض گردید. تجزیه واریانس داده های این آزمایش نشان می دهد که در طی دو هفته اول میزان جلب تله های تولید شده با دز های 50 و 100 با نمونه خارجی اختلاف معنی داری ندارد و بیشترین شکار را در این بررسی داشته ولی از هفته های سوم به بعد مقدار جلب مگس در مقایسه با نمونه خارجی کاهش یافته است.

کنترل بیولوژیک بیماری پژمردگی ورتیسیلیومی سیب زمینی با استفاده از عوامل بیوکنترل انتخابی (مقاله‌ی انگلیسی)

جهانشیر امینی

دوره 84، شماره 2 ، اسفند 1395، ، صفحه 11-20

https://doi.org/10.22092/jaep.2017.108122

چکیده

بیماری پژمردگی ورتیسیلیومی سیب زمینی از عوامل محدود کننده کشت و تولید سیب زمینی است. در این تحقیق 14 عامل کنترل کننده زیستی از هفت گونه متفاوت شامل Trichoderma harzianum، Trichoderma deliquescens، Fusarium oxysporum، Talaromyces flavus، Bacillus ... بیشتر بیماری پژمردگی ورتیسیلیومی سیب زمینی از عوامل محدود کننده کشت و تولید سیب زمینی است. در این تحقیق 14 عامل کنترل کننده زیستی از هفت گونه متفاوت شامل Trichoderma harzianum، Trichoderma deliquescens، Fusarium oxysporum، Talaromyces flavus، Bacillus subtilis، Pseudomonas fluorescens و Serratia marcescens به منظور بررسی فعالیت ضد قارچی در شرایط آزمایشگاه و گلخانه بر علیه قارچ بیمارگر Verticillium dahliae مورد آزمایش قرار گرفت. مکانیسم تاثیر آنتاگونیستی عوامل بیوکنترل علیه قارچ بیمارگر به روشهای کشت متقابل، تولید مواد فرار و مایع خارج سلولی بررسی گردید. تمام عوامل بیوکنترل سبب کاهش قابل توجهی از رشد پرگنه قارچ بیمارگر در شرایط آزمایشگاه شدند. جدایه های T. flavus بیشترین تاثیر بازدارندگی (7/66 – 4/65 درصد) به روش کشت متقابل روی قارچ بیمارگر ایجاد کردند. توانایی عوامل بیوکنترل در تولید سیدروفور، پروتئاز، سیانید هیدروژن و اندول استیک اسید نیز متفاوت بود. نتایج آزمایشات گلخانه ای بعد از 75 روز نشان داد تمام عوامل بیوکنترل سبب کاهش شدت بیماری و تغییر رنگ آوند در گیاهان تیمار شده به میزان متفاوتی شدند. بر این اساس، جدایه T. flavus TFPV24 بیشترین تاثیر را در کاهش شدت بیماری (76%) و تغییر رنگ آوند داشت و باعث افزایش محصول (171%) در مقایسه با شاهد گردید. بطور کلی جدایه های T. flavus در شرایط آزمایشگاه و گلخانه بیشترین و باکتری S. marcescens SMTR کمترین تاثیر آنتاگونیستی را روی کنترل قارچ بیمارگر داشتند. بنابراین، نتایج این تحقیق نشان داد جدایه هایT. flavus توانایی کنترل زیستی بیماری پژمردگی ورتیسیلیومی سیب زمینی را دارند.

بررسی کارایی برخی از ترکیبات آلی فرار Trichoderma asperellum در کنترلBotrytis cinerea ، عامل کپک خاکستری توت‌فرنگی

فرناز جلالی؛ دوستمراد ظفری؛ هومن سالاری

دوره 84، شماره 1 ، شهریور 1395، ، صفحه 187-202

https://doi.org/10.22092/jaep.2016.107010

چکیده

این مطالعه، به‌منظور تعیین کارایی ترکیبات آلی فرار Trichoderma asperellum، در بازداری از رشد میسلیوم و جوانه‌زنی کنیدیوم Botrytis cinerea و کنترل پوسیدگی بوتریتیسی میوه‌ی توت فرنگی صورت گرفت. کاهش معنی‌داری (01/0p <) ... بیشتر این مطالعه، به‌منظور تعیین کارایی ترکیبات آلی فرار Trichoderma asperellum، در بازداری از رشد میسلیوم و جوانه‌زنی کنیدیوم Botrytis cinerea و کنترل پوسیدگی بوتریتیسی میوه‌ی توت فرنگی صورت گرفت. کاهش معنی‌داری (01/0p <) در قطر پرگنه، درصد جوانه‌زنی کنیدیوم و طول لوله‌های تندشی B. cinerea در تیمارهای درمعرض ترکیبات آلی فرار کشت پنج روزه‌ی T. asperellum نسبت به شاهد مشاهده شد. ترکیبات آلی فرار تولید شده از محیط کشت‌های پنج روزه‌ی T. asperellum، وقوع و شدت بیماری پوسیدگی بوتریتیسی میوه‌ی توت فرنگی را نیز به‌میزان معنی‌داری (01/0p <) کاهش دادند. تکنیک ریزاستخراج فاز جامد همراه با کروماتوگرافی گازی-طیف سنجی جرمی (SPME-GC-MS)، برای بررسی الگوی ترکیبات آلی فرار T. asperellum مورد استفاده قرار گرفت. با مقایسه‌ی طیف جرمی با ترکیبات استاندارد موجود در پایگاه داده‌های کتابخانه‌ی NIST/EPA/NIH (NIST05) و تفسیر الگوی شکست و یون‌های مولکولی مربوطه، 34 ترکیب آلی فرار منفرد شناسایی شدند. از میان این ترکیبات، شش ترکیب شامل ایزوبوتیریک اسید، 1، 3، 5، 7-سیکلواکتاتترائن، دی متیل سولفید، پارا-منتا-6، 8، دین-2-ال-استات، فنیل اتیل الکل و 1-بوتانول-3-متیل-استات، فراوان‌ترین بودند. ترکیبات سنتز شده‌ی ایزوبوتیریک اسید و دی متیل سولفید به ترتیب با غلظت بازدارندگی %50 (IC50) 5/26 و 10 میکرولیتر بر لیتر، بیشترین تأثیر را در بازداری از رشد میسلیوم و جوانه‌زنی کنیدیوم B. cinerea داشتند.

دوره 91 (1402)

دوره 90 (1401)

دوره 89 (1400)

دوره 88 (1399)

دوره 87 (1398)

دوره 86 (1397)

دوره 85 (1396)

دوره 84 (1395)

دوره 83 (1394)

دوره 82 (1393)

دوره 81 (1392)

دوره 80 (1391)

دوره 79 (1390)

دوره 78 (1389)

دوره 77 (1388)

دوره 76 (1387)

دوره 75 (1386)

دوره 74 (1385)

دوره 73 (1384)

دوره 71 (1382)

دوره 70 (1381)

دوره 68 (1379)

موضوعات = %D9%85%D8%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D8%AA %D8%A2%D9%81%D8%A7%D8%AA %D9%88 %D8%A8%DB%8C%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C %DA%AF%DB%8C%D8%A7%D9%87%DB%8C

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده