آفات و بیماری‌های گیاهی

بررسی تأثیر برخی متغیرهای محیطی بر حضور و پراکنش گونه‌های Nezara viridula L. وAcrosternum millieri در استان یزد با استفاده از روش بیشینه آنتروپی (MaxEnt)

مهدی دهقانی زاهدانی؛ علیمراد سرفرازی

دوره 91، شماره 1 ، شهریور 1402، صفحه 1-14

https://doi.org/10.22092/jaep.2023.360566.1461

چکیده

شناخت عوامل و متغیرهای محیطی اثرگذار بر حضور و پراکنش آفات همواره به‌عنوان یکی از اهداف راهبردی مدیریت کنترل آفات مورد توجه پژوهشگران بوده است. سن‌های سبز Nezara viridula L. و Acrosternum millieri Mulsant ... بیشتر

ارزیابی مقاومت ارقام زراعی و برخی از کلون‌های پیشرفته سیب‌زمینی به نماتد سیستی طلایی سیب‌زمینی Globodera rostochiensis و ردیابی ژن مقاومت H1 با استفاده از نشانگرهای مولکولی

مزدشت گیتی؛ ابراهیم پورجم؛ خسرو پرویزی؛ محمدرضا عتیقی؛ مجید پدرام

دوره 91، شماره 1 ، شهریور 1402، صفحه 15-31

https://doi.org/10.22092/jaep.2023.361088.1464

چکیده

سیب‌زمینی به‌عنوان یکی از محصول‌های کشاورزی کلیدی، نقش مهمی در اقتصاد کشور دارد. نماتد سیستی طلایی سیب‌زمینی (Globodera rostochiensis) در سال 1387 از مزارع استان همدان گزارش شد. در این مطالعه، واکنش تعداد ... بیشتر

ارزیابی هیبریدهای چغندرقند برای مقاومت دوگانه به بیماری‌های ریزومانیا و پوسیدگی ریزوکتونیایی ریشه

مهیار شیخ الاسلامی آل آقا؛ شیرین فرزادفر

دوره 91، شماره 1 ، شهریور 1402، صفحه 33-46

https://doi.org/10.22092/jaep.2023.361223.1467

چکیده

در این تحقیق بذور 12 هیبرید چغندر قند به‌همراه چهار ژنوتیپ شاهد در شرایط میکروپلات کاشته شدند. پس از ارزیابی ریشه‌ها در مقابل Rhizoctonia solani AG 2-2 شش ژنوتیپ که دارای کمترین میزان آلودگی قارچی بودند، انتخاب ... بیشتر

تغییرات فصلی جمعیت و ترجیح میزبانی لارو شب‌پره آلو Grapholita funebrana در شرایط محیطی کرج

مسعود لطیفیان؛ محی الدین پیرخضری؛ راضیه قائمی

دوره 91، شماره 1 ، شهریور 1402، صفحه 47-59

https://doi.org/10.22092/jaep.2023.361449.1468

چکیده

پروانه میوه Grapholita funebrana یکی از زیان آورترین آفات آلو میباشد. در این پژوهش تغییرات فصلی و ترجیح میزبانی جمعیت لارو شب پره روی 26 ژرم پلاسم آلو بررسی شد. صفات کمی و کیفی میـوه بررسی شدند. از روش تحلیل ... بیشتر پروانه میوه Grapholita funebrana یکی از زیان آورترین آفات آلو میباشد. در این پژوهش تغییرات فصلی و ترجیح میزبانی جمعیت لارو شب پره روی 26 ژرم پلاسم آلو بررسی شد. صفات کمی و کیفی میـوه بررسی شدند. از روش تحلیل خوشه‏ای برای تفکیک ژرمپلاسم ها و درجه تأثیر صفات میوه بر ترجیح میزبانی با محاسبه ضریب همبستگی و رگرسیون چندمتغیره بررسی شد. حداکثر شاخص لارو–روز مؤثر در ژرم‌پلاسم‌های آلو از 5/116 تا 5/42 عدد لارو- روز در اواخر تیر تا اوایل مرداد بود. بیشینه فعالیت لارو آفت در ارقام آنجلو، غلامان، خ-کرمانشاه و زوجلو در اواخر مرداد تا اوایل شهریور و در رقم کرمانشاه در اواخر خرداد ثبت شد. بیشترین و کمترین متوسط سه ساله شاخص ترجیح به‌ترتیب معادل 03/2 و 23/0 برای ژنوتیپهای زوجلو و 19بود. خصوصیات مختلف میوه از جمله pH، درصد ماده خشک، ضخامت هسته، سفتی بافت گوشت، نسبت طول به قطر، قطر مهندسی، مساحت و درصد مواد جامد محلـول در بروز واکنش ترجیح میزبانی لارو مؤثر بودند. صفات مساحت سطح میوه، عرض میوه، قطر مهندسی و وزن تر میوه به‌ترتیب1/27، 2/13، 9/22 و 7/12درصد از تغییرات ترجیح میزبانی لارو شبپره آلو را بیان نمودهاست. نتایج این پژوهش برای انتخاب ارقام آلوی مناسب توسعه کشت در کشور از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است.

استفاده از فرومون جنسی در کنترل جمعیت و کاهش خسارت کرم ساقه‌خوارنواری برنج Chilo suppressalis در شالیزار

فرزاد مجیدی‌ شیل‌سر؛ سید علی طباطبایی؛ مهدی جلائیان؛ آتوسا فرحپورحقانی؛ علی اکبر عبادی؛ مریم خشکدامن

دوره 91، شماره 1 ، شهریور 1402، صفحه 61-71

https://doi.org/10.22092/jaep.2023.361469.1469

چکیده

کرم ساقه خوار نواری برنج ( Chilo suppressalis) یکی از آفات مخرب برنج در بسیاری از کشورهای تولید کننده برنج از جمله ایران است. باتوجه به اثرات نامطلوب کاربرد سموم شیمیایی در اکوسیستم زراعی برنج علیه آفت ... بیشتر کرم ساقه خوار نواری برنج ( Chilo suppressalis) یکی از آفات مخرب برنج در بسیاری از کشورهای تولید کننده برنج از جمله ایران است. باتوجه به اثرات نامطلوب کاربرد سموم شیمیایی در اکوسیستم زراعی برنج علیه آفت ساقه‌خوار، فرومونها هم از ابزار گران‌قیمت مدیریت آفات محسوب میشوند. پژوهش حاضر در دو فصل زراعی در موسسه تحقیقات برنج کشور (رشت) انجام شد. در این پژوهش پنج تیمار شامل 1-فرومون جنسی با یک تله در هکتار، 2-فرومون جنسی با سه تله در هکتار 3-فرومون جنسی با پنج تله در هکتار 4-فرمون جنسی با هفت تله در هکتار و 5- شاهد (گرانول پاشی با سم دیازینون 10 درصد به‌مقدار 15 کیلوگرم در هکتار) در مزرعه تحقیقاتی انجام شد. نتایج پژوهش حاضر نشان داد که غلظت دو میلی‌گرم از ماده مؤثر فرومون جنسی ساقه‌خوار نواری با 5 تا 7 تله در هکتار، کمترین تعداد جوانه‌های مرکزی مرده، خوشه‌های سفید شده، لاروهای شمارش شده و نیز بیشترین عملکرد محصول را به خود اختصاص داد. همچنین در این پژوهش، بیشترین تعداد آلودگی جوانه‌های مرکزی مرده، خوشه‌های سفید شده، لاروهای شمارش شده و کمترین میزان عملکرد در تیمارهای یک و سه تله در هکتار مشاهده شد. با توجه به مطالعه حاضر به‌نظر می‌رسد کنترل آفت ساقهخوار با استفاده از فرومون جنسی، چشم‌انداز امیدوارکننده‌ای را در قالب برنامه مدیریت تلفیقی آفات ایجاد کند.

اولین گزارش شپشک Kermes spatulatus از ایران و مطالعه ویژگی‌های ریخت‌شناسی حشرات بالغ و پوره‌های سن اول

کوشا پورجعفری؛ حسنعلی واحدی؛ مریم درب امامیه

دوره 91، شماره 1 ، شهریور 1402، صفحه 73-79

https://doi.org/10.22092/jaep.2023.361476.1470

چکیده

شپشک‌های گیاهی از آفات مهم جنگلی، باغی و زراعی هستند؛ که موجب ضعف گیاهان می شوند. جنگلهای بلوط زاگرس یکی از مهم‌ترین ذخیره‌گاه‌های منابع طبیعی در استان کرمانشاه میباشند؛ که حفاظت از آنها ... بیشتر

تأثیر ژنوتیپ‌های مختلف گندم روی زیست‌شناسی و پارامترهای رشد جمعیت Trogoderma granarium

بهرام ناصری؛ سویل نوروزی نیا؛ سید علی اصغر فتحی؛ هوشنگ رفیعی دستجردی

دوره 91، شماره 1 ، شهریور 1402، صفحه 81-90

https://doi.org/10.22092/jaep.2023.361519.1472

چکیده

لمبه‌ی گندم Trogoderma granarium (Everts) یکی از مهم‌ترین آفات محصولات انباری به‌ویژه دانه های گندم در ایران و برخی از کشورهای جهان می‌باشد. در این پژوهش، اثر هفت ژنوتیپ مختلف گندم شامل ارقام حیدری، آفتاب، ... بیشتر

شناسایی و بررسی صحرایی زنجره مو در زنجان

محمد ولی تقدسی؛ فریبا مظفریان؛ سید حسین ناظر کاخکی؛ محمد رحیم معینی

دوره 91، شماره 1 ، شهریور 1402، صفحه 91-98

https://doi.org/10.22092/jaep.2023.360112.1475

چکیده

نظر به افزایش جمعیت زنجره مو در موکاری‌های عمده استان زنجان و به‌منظور شناسایی صحیح گونه ی خسارت‌زا و بررسی روند مراحل رشدی آن، از ابتدای خرداد ماه سال 1393مطالعه ایی به‌مدت دو سال در چهار قطعه باغ ... بیشتر نظر به افزایش جمعیت زنجره مو در موکاری‌های عمده استان زنجان و به‌منظور شناسایی صحیح گونه ی خسارت‌زا و بررسی روند مراحل رشدی آن، از ابتدای خرداد ماه سال 1393مطالعه ایی به‌مدت دو سال در چهار قطعه باغ انگور آلوده واقع در منطقه شناط ابهر اجرا گردید. در هر بازدید هفتگی، در هر قطعه 30 درختچه انگور به‌صورت تصادفی انتخاب و از نظر وجود سوراخ خروجی پوره‌ها از خاک، جلد پورگی، حشرات کامل، شکاف‌های حاوی تخم و تفریخ آن‌ها مورد بررسی قرار ‌گرفت. بررسی نمونه‌های جمع‌آوری شده از قطعات مزبور نشان داد که همه آن‌ها به‌گونه Chloropsalta smaragdula Haupt,1920 تعلق دارند. اولین مشاهده سوراخ‌های خروج پوره از خاک، جلد پورگی، ظهور حشرات کامل، شکاف‌های تخم‌ریزی و تفریخ تخم‌های آفت، در دو سال اجرای تحقیق، به‌ترتیب در تاریخ‌های: 21 و 24 خرداد، 21 و 24 خرداد، 26 و 24 خرداد، 11 تیر و باز شدن دسته های تخم در تاریخ 11 مرداد ثبت شده است. علاوه بر این، با مراجعه به 40 روستای حوزه شهرستان‌های ابهر و خرم‌دره، در هر روستا، سه باغ و در هر باغ پس از ثبت مختصات جغرافیایی، سه درختچه از نظر درصد شاخه های حاوی شکاف‌های تخم‌ریزی آفت بررسی، و سپس با استفاده از نرم‌افزار Arc view نقشه مقدماتی پراکنش و آلودگی زنجره در منطقه تهیه شد.

مقایسه سمپاش‌های بوم‌دار و لانس‌دار در کنترل شته مومی کلزا

نیکروز باقری؛ محمود صفری؛ عزیز شیخی گرجان

دوره 91، شماره 1 ، شهریور 1402، صفحه 99-108

https://doi.org/10.22092/jaep.2023.362399.1480

چکیده

این پژوهش با هدف ارزیابی کارایی دو روش رایج سمپاشی برای کنترل شتۀ مومی کلزا در مرحلۀ ساقه‌دهی و معرفی روش مناسب‌تر با توجه به پارامترهای فنّیِ مؤثر بر عملکرد و کارایی سمپاشی اجرا‌شد. آزمون در قالب طرح ... بیشتر

بررسی بیماری زردی سیر در مزارع استان زنجان

ندا زند؛ حسین جعفری؛ مونس بخشی؛ شمس الله نجفی

دوره 91، شماره 1 ، شهریور 1402، صفحه 109-121

https://doi.org/10.22092/jaep.2023.362613.1482

چکیده

سیر گیاهی علفی از تیره پیازئیان (Alliaceae) است که از نظر تولید جهانی در بین گیاهان پیازی پس از پیاز رتبه دوم را به خود اختصاص داده است. این محصول در منطقه طارم استان زنجان یکی از محصولات زراعی مهم می باشد. ... بیشتر

بررسی تغییرات ناشی از مدل‌های پیشرفت زمانی بیماری لکه سیاه سیب در اثر استفاده از قارچ‌کش‌ها در استان خراسان شمالی

زهره جهانی؛ سید اسماعیل رضوی؛ حمید نامورحمزانلویی

دوره 91، شماره 1 ، شهریور 1402، صفحه 123-133

https://doi.org/10.22092/jaep.2023.363540.1491

چکیده

بیماری لکه سیاه با عامل قارچی Venturia inaequalis، از مهمترین بیماری‌های سیب در دنیا می‌باشد که به‌ویژه در مناطق دارای آب و هوای مرطوب و سرد خسارت وارد می‌کند. جهت بررسی اثر قارچ‌کش بر منحنی پیشرفت زمانی بیماری ... بیشتر

ارزیابی صحرایی جلب کننده‌های غذایی مختلف مگس‌های میوه Bactrocera در باغ گلابی (مقاله انگلیسی)

Muhammad Hamayoon Khan؛ Muhammad Salman؛ Syed Jawad Ahmad Shah

دوره 91، شماره 1 ، شهریور 1402، صفحه 1-10

https://doi.org/10.22092/jaep.2023.362258.1479

چکیده

بررسی‌های صحرایی به‌منظور ارزیابی میزان جلب کنندگی پروتئین هیدرولیزات ده درصد، مخمر ترولا ده درصد، مخمر هفت درصد، کازئین پنج درصد و ملاس قند ده درصد روی مگس میوه جنس Bactrocera در باغهای گلابی انجام شد. ... بیشتر بررسی‌های صحرایی به‌منظور ارزیابی میزان جلب کنندگی پروتئین هیدرولیزات ده درصد، مخمر ترولا ده درصد، مخمر هفت درصد، کازئین پنج درصد و ملاس قند ده درصد روی مگس میوه جنس Bactrocera در باغهای گلابی انجام شد. جلب کنندههای غذایی فوق به‌همراه 200 میلی‌لیتر آب تهیه و به داخل تله های طراحی شده، منتقل و در ارتفاع دو متر از سطح زمین در باغ‌های میوه روی درختان مورد نظر نصب شدند. هیچ ترکیب شیمیایی در تله های جلبکننده غذایی استفاده نشد. نسبت جنسی، تعداد حشرات شکار شده گونه هایB. zonata و B.dorsalis و تعداد کل حشرات شکار شده مربوط به هر دو گونه به‌طور هفتگی ثبت شد. نتایج نشان داد که مخمرهفت درصد، ملاس قند و پروتئین هیدرولیزات به‌ترتیب بیشترین شکار از هر دو گونه B. zonata و B.dorsalis را داشته اند. همچنین در بین تمامی تیمارها، مخمر ترولا ده درصد کمترین میزان جلب کنندگی را نشان داده است. بررسی های نسبت جنسی نشان داد که تعداد حشرات ماده شکار شده در تمامی تلههای جلب‌کننده غذایی به‌جز ملاس قندی نسبت به حشرات نر بیشتر بوده است. همچنین بیشترین شکار حشرات ماده در تله جلبکننده غذایی با پروتئین هیدرولیزات ده رصد مشاهده شد. بر اساس نتایج به‌دست آمده تله های جلب کننده غذایی مخمر هفت درصد، ملاس قند و پروتئین هیدرولیزات با توجه به کارایی بالا قابل استفاده در برنامه های کنترلی بهره برداری هستند.

دوره 91 (1402)

دوره 90 (1401)

دوره 89 (1400)

دوره 88 (1399)

دوره 87 (1398)

دوره 86 (1397)

دوره 85 (1396)

دوره 84 (1395)

دوره 83 (1394)

دوره 82 (1393)

دوره 81 (1392)

دوره 80 (1391)

دوره 79 (1390)

دوره 78 (1389)

دوره 77 (1388)

دوره 76 (1387)

دوره 75 (1386)

دوره 74 (1385)

دوره 73 (1384)

دوره 71 (1382)

دوره 70 (1381)

دوره 68 (1379)

دوره و شماره: دوره 91، شماره 1 - شماره پیاپی 116، شهریور 1402، صفحه 1-133

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده