موسسه تحقیقات گیاه پزشکی کشور
آفات و بیماریهای گیاهی
1026-5007
76
شماره 1
2008
08
22
بررسی اثرات عمق کاشت و آبیاری تابستانه بر جمعیت کنه Rhizoglyphus robini (Acari: Acaridae) در شهرستان گناباد
1
14
FA
حسن
رحیمی
مجتمع کشاورزی طرق، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی، مشهد
hassanr2001@yahoo.com
علی
مختاریان
مجتمع کشاورزی طرق، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی، مشهد
محمد
بازوبندی
مجتمع کشاورزی طرق، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی، مشهد
حسین
رحیمی
مجتمع کشاورزی طرق، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی، مشهد
مجید
کیانی
مجتمع کشاورزی طرق، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی، مشهد
محمد
بهداد
مجتمع کشاورزی طرق، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی، مشهد
زعفران یکی از محصولات مهم صادراتی و ارز آور در کشاورزی کشور است. یکی از آفات مهم آن کنه بنه زعفران، <em>Rhizoglyphus robini</em> است که با تغذیه از بنهها (corm) سبب پوسیدگی و کاهش میزان گل دهی زعفران میشود. خسارت کنه زعفران طی سالهای 1378 الی 1384 به مدت 6 سال در ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی گناباد مورد مطالعه قرار گرفت. در این مطالعه از طرح آزمایشی فاکتوریل در متن بلوک کامل تصادفی با دو عامل عمق کاشت (سه سطح) و آبیاری تابستانه (چهار سطح) در چهار تکرار استفاده شد. نتایج نشان داد که با گذشت زمان و افزایش عمر مزرعه زعفران، میانگین جمعیت کنه روند صعودی و درصد خالهای سیاه ناشی از خسارت کنه نیز افزایش داشته است. اثر عمق کاشت بر درصد خالهای سیاه ناشی از خسارت کنه بسته به فصل سال متفاوت بود. اثر متقابل آبیاری تابستانه و عمق کاشت معلوم نمود که بیشترین میزان جمعیت کنه و همچنین میزان خالهای سیاه ناشی از خسارت کنه در اعماق مختلف و در تمام فصول در تیمارهای دوبار آبیاری شده در تیر و مرداد ماه و کمترین میزان جمعیت و خسارت کنه در تمام اعماق و در کلیه فصول در تیمارهای بدون آبیاری تابستانه دیده میشود.
عمق کاشت,آبیاری تابستانه,زعفران,کنه بنه
https://jaenph.areeo.ac.ir/article_109452.html
https://jaenph.areeo.ac.ir/article_109452_0de25319639327bf345a9d08b1597e2e.pdf
موسسه تحقیقات گیاه پزشکی کشور
آفات و بیماریهای گیاهی
1026-5007
76
شماره 1
2008
08
22
ارزیابی ژنتیکی پیشرفت بیماری سفیدک پودری در دو تلاقی مختلف جو
15
26
FA
آرش
فاضلی
دانشجوی دکتری اصلاح نباتات دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، عضو هیئت علمیدانشکده کشاورزی، دانشگاه ایلام، ایران
نادعی
بابائیان جلودار
استاد گروه زراعت و اصلاح نباتات مجتمع آموزش عالی کشاورزی و منابع طبیعی ساری، دانشگاه مازندران، ایران
محمدرضا
نقوی
استادیار گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشکده کشاورزی کرج، دانشگاه تهران، ایران
حمید رضا
نیک خواه
عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات غلات، واحد بهنژادی جو، کرج، ایران
به منظور بررسی اثر ژن، تعداد ژن و وراثت پذیری مقاومت به سفیدک پودری در جو، دو رقم مقاوم با یک رقم حساس به سفیدک پودری با هم تلاقی داده شدند. والدین (P<sub>1</sub>, P<sub>2</sub>) و نسلهای F<sub>1</sub>، F<sub>2</sub> و F<sub>3</sub> حاصل از هر دو تلاقی Hebe × Arigashar و Igri × Arigashar در شرایط مزرعه در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار کاشته شدند که در شش تاریخ متفاوت شدت آلودگی گیاهان به سفیدک به فواصل سه روز یک بار ثبت گردید. قبل از مرحله تورم سنبله سطح زیر منحنی پیشرفت بیماری محاسبه گردید و سپس با استفاده از تجزیه وزنی میانگین نسلها، دو تلاقی برای صفت پیشرفت بیماری مورد بررسی ژنتیکی قرار گرفتند. مقاومت به سفیدک پودری غالب بود. آزمون مقیاس وزنی نشان داد که مقاومت به سفیدک پودری به وسیله اجزای افزایشی، غالبیت و اپیستازی، خصوصاً افزایشی × افزایشی کنترل میگردد. متوسط وراثت پذیری عمومی برای صفت پیشرفت آلودگی در دو تلاقی Hebe × Arigashar و Igri × Arigashar به ترتیب 74% و 88% برآورد گردید و تعداد تقریبی ژن کنترل کننده مقاومت در دو تلاقی به ترتیب 13-11 و یک ژن تخمین زده شد.
اثر ژن,تجزیه میانگین نسلها,سفیدک پودری جو,سطح زیر منحنی پیشرفت بیماری
https://jaenph.areeo.ac.ir/article_109453.html
https://jaenph.areeo.ac.ir/article_109453_20291012a772c6868f7ea0b411289d42.pdf
موسسه تحقیقات گیاه پزشکی کشور
آفات و بیماریهای گیاهی
1026-5007
76
شماره 1
2008
08
22
بررسی تأثیر پریکوسن-I و II روی رشد و نمو سوسک برگخوار سیب زمینی،Leptinotarsa decemlineata
27
44
FA
حسین
فرازمند
بخش تحقیقات حشرهشناسی کشاورزی، مؤسسه تحقیقات گیاهپزشکی کشور، صندوق پستی 1454، تهران 19395، ایران
farazmand@entomologist.ir
استانیسلاو یورویچ
چایکا
گروه حشرهشناسی، دانشکده بیولوژی، دانشگاه دولتی مسکو، مسکو 119899، روسیه
سوسک برگخوار سیبزمینی، <em>Leptinotarsa decemlineata</em>، یکی از مهمترین آفات سیبزمینی میباشد. پریکوسن، مهار کننده هورمون جوانی، اثر سمیت سلولی روی غدد آلاتای گونههای حشرات حساس داشته و با تأثیر بیولوژیکی بر علیه تعدادی از آفات بکار برده شده است. اثر پریکوسن-I و پریکوسن-II بر روی لارو سن دوم سوسک برگخوار سیبﺯمینی به روش موضعی بررسی شد. بر اساس نتایج بدست آمده، تیمار لاروهای سن دوم با پریکوسن-I و II منجر به افزایش طول دوره لاروی و افزایش مرگ و میر شد، ولی هیچ تأثیری روی طول دوره شفیرگی نداشت. علاوه بر آن بین طول دوره زندگی لارو و همچنین میزان مرگ و میر آنها با غلظت پریکوسن همبستگی مشاهده شد. حداکثر میزان تلفات پریکوسن-I و II در غلظت 50 میکروگرم، به ترتیب 100 و 95 درصد به ثبت رسید. پریکوسن در سوسک برگخوار سیبزمینی موجب کاهش تعداد سنین لاروی و دفعات پوستاندازی نشد، اما تشکیل زودرس صفات شفیرگی در روی لاروها را نشان داد. تیمار لاروها با پریکوسن منجر به تغییر شکل در لاروها، شفیره و حشرات کامل شد. کاهش اندازه، اختلال در تشکیل بندهای بدن، تغییر شکل شدید یا تحلیل کامل بالها و بالپوشها، حفظ کوتیکول قدیم و همچنین تشکیل آدولتوئید نیز مشاهده شد.
سوسک برگخوار سیبزمینی,پریکوسن-I,پریکوسن-II,مهارکننده هورمون جوانی
https://jaenph.areeo.ac.ir/article_109454.html
https://jaenph.areeo.ac.ir/article_109454_2aa65c489ecca8b82d0d4eaf3fd486e9.pdf
موسسه تحقیقات گیاه پزشکی کشور
آفات و بیماریهای گیاهی
1026-5007
76
شماره 1
2008
08
22
مقایسه مدلهای غیرخطی برای پیشبینی نرخ رشد و نمو مراحل مختلف رشدی زنبور پارازیتوئید
45
58
FA
مریم
فروزان
گروه گیاهپزشکی دانشکده کشاورزی دانشگاه گیلان
احد
صحراگرد
گروه گیاهپزشکی دانشکده کشاورزی دانشگاه گیلان
sahragard@guilan.ac.ir
مسعود
امیرمعافی
موسسه تحقیقات گیاهپزشکی کشور، تهران
رابطه بین دما و نرخ رشد و نمو مراحل مختلف رشدی زنبور پارازیتویید <em>Habrobracon hebetor </em>(Hym.: Braconidae) در ده دما از 16 تا 38 درجه سانتیگراد مورد مطالعه قرار گرفت. طول دوره رشدی مراحل مختلف زنبور پارازیتویید در دماهای متغیر بدست آمد. هفت مدل غیرخطی مربوط به اثر دما روی نرخ رشد و نمو حشره با دادهها انطباق داده شد. تجزیه و تحلیل آماری نشان داد که مدلهای Logan 1 و Stinner (بر اساس r<sup>2</sup>) به خوبی با دادههای مراحل مختلف رشدی<br /> <em>H. hebetor</em> انطباق دارند. در این بررسی روابط مربوط به هر یک از مدلهای فوق برای کلیه مراحل رشدی پارازیتویید نیز ارایه شده است.
Habrobracon hebetor,Braconidae,دما,مدلهای غیر خطی
https://jaenph.areeo.ac.ir/article_109455.html
https://jaenph.areeo.ac.ir/article_109455_530681cb3459fa0c54ae4fe575fa847b.pdf
موسسه تحقیقات گیاه پزشکی کشور
آفات و بیماریهای گیاهی
1026-5007
76
شماره 1
2008
08
22
تأثیر عوامل محیطی بر جوانهزنی بذر علفهرز عروسک پشت پرده یکساله، Physalis divaricata
59
78
FA
سید کریم
موسوی
مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی لرستان، خرمآباد
skmousavi@gmail.com
عبدالرضا
احمدی
دانشکده کشاورزی دانشگاه لرستان
تأثیر عصاره میوه علفهرز عروسک پشت پرده یکساله (<em>Physalis divaricata</em>) در تعامل با درجه حرارت، سرمادهی، خراشدهی، اسید سولفوریک و نیترات پتاسیم بر جوانهزنی بذر این علفهرز در قالب ارزیابیهای آزمایشگاهی مورد مطالعه قرار گرفت. با کاهش یا افزایش دما فراتر از درجه حرارت بهینه 30 درجه سانتیگراد، درصد جوانهزنی بذر علفهرز عروسک پشت پرده یکساله کاهش یافت. دامنه جوانهزنی بذر علفهرز عروسک پشت پرده یکساله بین دمای 8/14 و 9/45 درجه سانتیگراد بود. بر اساس معادله برازش داده شده جوانهزنی بهینه (بیش از 70 درصد) در حد فاصل دماهای 3/24 تا 4/36 درجه سانتیگراد اتفاق افتاد. تیمار بذور علفهرز عروسک پشت پرده یکساله با اسید سولفوریک با غلظتهای 20، 30، 40 و 50 درصد سبب افزایش معنیدار جوانهزنی بذر شد. نیترات پتاسیم نیز موجب افزایش جوانهزنی بذر این علفهرز گردید. افزایش غلظت عصاره آبی میوه عروسک پشت پرده یکساله بیش از 30 درصد سبب کاهش معنیدار جوانهزنی بذر این علفهرز شد. متوسط جوانهزنی در حضور غلظت 30 درصدی عصاره میوه 43 درصد بود در حالی که با افزایش غلظت عصاره میوه به 40 و 50 درصد میزان جوانهزنی به ترتیب به 10 و 2 درصد تقلیل یافت. با افزایش غلظت عصاره میوه، زمان رسیدن به 50% جوانهزنی طولانیتر شد. این موضوع گویای به تأخیر افتادن جوانهزنی بذر در حضور غلظتهای بالای موسیلاژ میوه این علفهرز است که به نظر میرسد متضمن جوانهزنی و رویش آن طی دوره طولانی از فصل رشد باشد.
علفهرز عروسک پشت پرده یکساله,جوانهزنی,دما,اسید سولفوریک,نیترات پتاسیم,سرمادهی,خراشدهی
https://jaenph.areeo.ac.ir/article_109458.html
https://jaenph.areeo.ac.ir/article_109458_4f7c5de9282473896b879f2cc80cbfdd.pdf
موسسه تحقیقات گیاه پزشکی کشور
آفات و بیماریهای گیاهی
1026-5007
76
شماره 1
2008
08
22
دموگرافی شبپره کوچک خرماBatrachedra amydraula (Lep.: Batrachedridae) در شرایط آزمایشگاهی
79
90
FA
شیما
رحمانی
گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی دانشگاه تهران
عارف
معروف
موسسه تحقیقات گیاهپزشکی کشور
aref.marouf@gmail.com
آسیه
ابوالحسنی
مؤسسه تحقیقات گیاهپزشکی کشور، تهران
مسعود
امیرمعافی
مؤسسه تحقیقات گیاهپزشکی کشور، تهران
جدول زندگی شبپره کوچک خرما <em>Batrachedra</em> <em>amydraula</em> Meyer (Lep.: Batrachedridae) در دمای C˚1±30، رطوبت نسبی 5 ±60 درصد و تاریکی کامل در شرایط آزمایشگاهی مطالعه شد. دادهها بر اساس جدول زندگی سنی- مرحله رشدی دو جنس، به منظور در نظر گرفتن هر دو جنس (نر و ماده) و رشد و نمو متغیر بین افراد و جنسیت تجزیه و تحلیل گردید. متوسط مدت رشد و نمو از تخم تا حشره کامل برای نرها 61/1±91/51 روز و مادهها 3/2± 3/53 روز بود. نرخ ذاتی افزایش جمعیت (r<sub>m</sub>)، نرخ متناهی افزایش جمعیت (λ)، نرخ خالص تولیدمثل (R<sub>0</sub>)، نرخ ناخالص تولیدمثل (GRR) و مدت زمان یک نسل (T) به ترتیب، 039/0 (روز/1)، 0398/1 (روز/1)، 39/9 (نتاج)، 68/59 (نتاج) و 37/57 (روز) بود
شبپره کوچک خرما,Batrachedra amydraula,دموگرافی,جدول زندگی- دوجنس,بیولوژی
https://jaenph.areeo.ac.ir/article_109461.html
https://jaenph.areeo.ac.ir/article_109461_438033e5142afb8d6c2d2485fee97236.pdf
موسسه تحقیقات گیاه پزشکی کشور
آفات و بیماریهای گیاهی
1026-5007
76
شماره 1
2008
08
22
بیولوژی کک کلزا، Phyllotreta corrugate در منطقه ساوه
91
102
FA
علی اکبر
کیهانیان
مؤسسه تحقیقات گیاهپزشکی کشور، تهران
akeyhanian@yahoo.com
ککهای کلزا (Flea Beetles) از آفات کلزا در اراضی تحت کشت این محصول در استانهای گرگان، گیلان، زنجان، خوزستان و مرکزی میباشند، که در اوایل رشد گیاه به آن حمله نموده و سبب بروز خسارت شدید میگردند. به منظور بررسی بیولوژی و تغییرات جمعیت آفت <em>Phyllotreta corrugata</em>، مطالعاتی طی سالهای 82 تا 84 در مزارع منطقه ساوه و با استفاده از تلههای چسبی زرد رنگ و نمونهبرداری مستقیم از مراحل مختلف رشدی آفت صورت گرفت. علاوه بر این خصوصیات زیستی آفت در آزمایشگاه مورد بررسیهای دقیقتر قرار گرفت. نتایج حاصل نشان داد که این حشره در شرایط آب و هوایی ساوه به صورت حشره کامل در زیر بقایای گیاهی حاشیه مزرعه زمستانگذرانی نموده و از اواخر اسفند تا اوایل فروردین از پناهگاههای زمستانی خارج و از برگهای گیاهان خانواده چلیپائیان تغذیه میکند. حشرات کامل پس از تکمیل تغذیه، جفتگیری نموده و تخمهای خود را به صورت انفرادی و یا چندتایی در سطح و خلل فرج خاک و در اطراف ریشه گیاه میزبان قرار میدهند. ظهور حشرات کامل نسل جدید در منطقه ساوه از اوایل خرداد آغاز میشود که تقریباً مصادف با برداشت کلزا میباشد. این حشرات برای مدتی از گیاهان تازه سبز شده و یا علفهای هرز تغذیه و سپس زیر بقایای گیاهی تابستانگذرانی مینمایند. در اوایل پائیز همزمان با ظهور گیاهچههای کلزا، سوسکهای تابستانگذران به کلزای نورسته حمله و در ساعتهای گرم روز از آنها تغذیه مینمایند. این فعالیت تا اواسط آذر ماه ادامه یافته و پس از آن آفت دوره زمستانگذرانی خود را در زیر بقایای گیاهی حاشیه مزارع آغاز مینماید. این آفت در منطقه ساوه یک نسل در سال دارد. نتایج آزمایشگاهی (تحت شرایط حرارتی C˚2±23 و رطوبت<br /> 5± 60%) نشان داد که دوره جنینی، لاروی و شفیرگی آفت به ترتیب 6 تا 11 روز، 18 تا 28 روز و 9 تا 25 روز میباشد.
سوسکهای ککمانند,کک کلزا,Phyllotreta corrugata,زیستشناسی,ایران
https://jaenph.areeo.ac.ir/article_109465.html
https://jaenph.areeo.ac.ir/article_109465_b9c14be56bee012242d510f7ba9e4c9b.pdf
موسسه تحقیقات گیاه پزشکی کشور
آفات و بیماریهای گیاهی
1026-5007
76
شماره 1
2008
08
22
بررسی زیستایی بذور علفهای هرز موجود در لایههای متفاوت کود دامی دپو شده
103
122
FA
حمیرا
سلیمی
مؤسسه تحقیقات گیاهپزشکی کشور، صندوق پستی 1454، تهران 19395، ایران
hom_salimi@yahoo.com
جواد
خلقانی
مؤسسه تحقیقات گیاهپزشکی کشور، صندوق پستی 1454، تهران 19395، ایران
علی اکبر
قره داغی
مؤسسه تحقیقات علوم دامی کشور، کرج، ایران
حمید
رحیمیان مشهدی
دانشگاه تهران، دانشکده کشاورزی، کرج، ایران
با توجه به نقش کودهای دامی تازه در افزایش آلودگی مزارع به بذور علفهای هرز و افزایش بانک بذر خاک، تحقیقی در زمینه کاهش زیستایی بذور علفهای هرز مهم علوفه در فرآیند پوسیدگی کود گاوی انجام گردید. آزمایش در اوایل تابستان 1383 با قرار دادن بذور شانزده علف هرز مهم مزارع علوفه در پاکتهای پلیاتیلن مشدار شروع گردید. پاکتها در عمقهای مختلف دپوی کود که شامل عمقهای 5/0، 1 و 5/1 متری بودند در دو پشته، یکی بدون پوشش و دیگری دارای پوشش نایلونی قرار داده شدند. پاکتها هر ماه تا چهار ماه از عمقهای مختلف بازیافت شد و زیستایی بذور داخل آنها مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که کاهش زیستایی در بذور گونههای مختلف متفاوت است. بیشترین کاهش زیستایی در پشتة بدون پوشش و در عمق 5/0 متری بود. برخی از بذور موجود در عمق 5/0 متری، پس از یک ماه حدود صد درصد کاهش زیستایی داشتند. دمای پشتهها در ماه اول و دوم به حدود 60 تا 70 درجه سانتیگراد رسید. سپس دما در ماههای سوم و چهارم کاهش یافت. کاهش زیستایی به دمای پشتهها بستگی داشت و دما در عمق 5/0 متری بیشتر از عمقهای 1 و 5/1 متری بود. دما در دپوی بدون پوشش نسبت به دپوی دارای پوشش بیشتر بود. با توجه به یافتههای فوق دپو کردن کود دامی بدون هیچ پوششی به مدت 2 ماه و در صورت وجود بذر سس (<em>Cuscuta campestris</em>)، سلمک (<em>Chenopodium album</em>)، تاج خروس (<em>Amaranthus retroflexus</em>) و ناخنک (<em>Goldbachia laevigata</em>) به مدت 3 ماه جهت از بین رفتن زیستایی بذور علفهای هرز در عمق 5/0 متری ضروری است. در صورت وجود پشتههایی به بلندی بیش از 5/0 متر، جهت افزایش فعالیت میکروارگانیسمهای هوازی و افزایش دما نیاز به هوادهی کود بوده تا منجر به کاهش زیستایی بذور گردد. تجزیه شیمیایی کود کاهش مقدار آب را پس از یک ماه در هر سه عمق نشان داد. همچنین سطح pH بین 7 تا 8 متغیر بود و نسبت کربن به نیتروژن نیز پس از دپوی کود بین 15 تا 20 در هر سه عمق به دست آمد.
علف هرز,بذر,زیستایی,کود دامی
https://jaenph.areeo.ac.ir/article_109474.html
https://jaenph.areeo.ac.ir/article_109474_fd8287e9dd410be6d083b0101d5893d1.pdf
موسسه تحقیقات گیاه پزشکی کشور
آفات و بیماریهای گیاهی
1026-5007
76
شماره 1
2008
08
22
شناسایی، پراکنش و برآورد میزان خسارت عامل بیماری پوسیدگی طبق آفتابگردان در استان مازندران
123
134
FA
سید علیرضا
دلیلی
مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان مازندران
سید وحید
علوی
عضو هیئت علمی/ مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی مازندران
alavi_v@yahoo.com
بیماری پوسیدگی طبق، یکی از بیماریهای مهم آفتابگردان در مناطق مختلف دنیا، طی سالهای اخیر ابتدا در مزارع استان گلستان و سپس در استان مازندران مشاهده گردیده است. در سال 1378 از مزارع کشت آفتابگردان در استان مازندران (بهشهر، نکا و ساری) در مراحل مختلف رشد زایشی این گیاه بازدید و طبقهای واجد علائم آلودگی جمعآوری شدند. در آزمایشگاه از کشت نمونههای جمعآوری شده، 25 جدایه قارچ جدا و خالصسازی شد. بر اساس ویژگیهای ریختشناسی و رشدی، تمامی جدایههای مورد مطالعه متعلق به گونه <em>Rhizopus oryzae</em> بودند. در شرایط گلخانه، جدایههای به دست آمده روی طبق آفتابگردان رقم "رکورد"، ایجاد پوسیدگی مشابه با علائم پوسیدگی طبق در مزرعه نمودند. به منظور تعیین شاخص خسارت، قطعه زمینی در ایستگاه تحقیقات زراعی بایع کلا (شهرستان نکا) انتخاب و رقم "رکورد" در آن کشت گردید. مایه زنی بوتهها در مراحل مختلف رشد زایشی با استفاده از بذور همین رقم که به طور مصنوعی با جدایههای بیمارگر آلوده شده بودند، صورت گرفت. در مرحله رشدی جوانه گل و آغاز پیدایش بساک هیچگونه آلودگی مشاهده نشد، در حالیکه مایه زنی در طی مراحل مختلف ظهور بساک شامل 25،50، 75 و 100 درصد از سطح طبق به ترتیب منجر به کاهش عملکرد به میزان 100، 100، 50/69 و 11/44 درصد و در طی مراحل تکامل دانه شامل پرشدن دانه در گلچههای بیرونی و سیاه شدن دانههای خارجی، تغییر رنگ دانه در 75% طبق، و سفت شدن و رسیدن دانهها به ترتیب کاهشی معادل 43/6، 06/5 و 35/3 درصد عملکرد را به همراه داشت. میزان آلودگی در سطح مزارع متفاوت و از شش درصد (ران، بهشهر) تا 18 درصد (خورشید، نکاء) بود. کاهش عملکرد نیز بسته به زمان وقوع آلودگی از 64/0 (کلت، بهشهر) تا 78/1 درصد (خورشید، نکاء) برآورد گردید.
آفتابگردان,پوسیدگی طبق,Rhizopus oryzae
https://jaenph.areeo.ac.ir/article_109475.html
https://jaenph.areeo.ac.ir/article_109475_6df18eef8f953fd9eca244c25caed4d2.pdf
موسسه تحقیقات گیاه پزشکی کشور
آفات و بیماریهای گیاهی
1026-5007
76
شماره 1
2008
08
22
بررسی تنوع فنوتیپی و پروتئینی عامل بیماری شانکر باکتریایی گوجهفرنگی در استانهای گلستان و آذربایجان غربی
135
152
FA
فهیمه
نظری
مؤسسه تحقیقات گیاهپزشکی کشور، تهران
fahimehnazari_2003@yahoo.com
غلامرضا
نیکنام
دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز
ابوالقاسم
قاسمی
مؤسسه تحقیقات گیاهپزشکی کشور، تهران
اسماعیل
ترابی
دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز
سید محسن
تقوی
دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز
بیماری شانکر باکتریایی گوجهفرنگی در ایران، اولین بار در سال 1367 از منطقه ارومیه در استان آذربایجان غربی گزارش گردید. این بیماری موجب زخم (شانکر)، پژمردگی و خشکیدگی یک طرفه در بوته و ایجاد لکه روی برگ و میوه شده و در نهایت به زوال کامل گیاه منجر میگردد. در طی این تحقیق، 64 جدایه باکتریایی از بوتههای آلوده گوجه فرنگی مزارع استان آذربایجان غربی و گلستان جداسازی و بررسی گردید. بر اساس مشخصات مرفولوژیکی، بیوشیمیایی و خصوصیات بیماریزایی، تمامی جدایهها تحت عنوان <em>Clavibacter michiganensis </em>subsp<em>. michiganensis</em> شناسایی شدند. در تمامی مراحل شناسایی از نمونه استاندارد <em>Cmm</em> (NCPPB382، از آلمان) به عنوان شاهد در آزمونها استفاده گردید. نتایج، بیانگر وجود تفاوتهای مشخص در توانایی استفاده از منابع مختلف و نقوش الکتروفورتیکی پروتئین محلول سلولی با استفاده از روش SDS-PAGE بود. دندروگرام دادههای حاصل از خصوصیات بیوشیمیایی و الکتروفورز پروتئین با استفاده از نرم افزارNTSY`S-pc Version 2/02e، روش UPGMA و ضریب جاکارد رسم گردید. تعداد سه گروه با درصد شباهت معادل 77% در دندروگرام حاصل از دادههای بیوشیمیایی و پنج گروه با درصد شباهت معادل 86% در دندروگرام حاصل از دادههای پروتئینی مشخص گردید. نتایج فوق هتروژنی در بین جدایههای ایرانی با نمونه استاندارد، هموژنی بین جدایههای گلستان و آذربایجان غربی و وجود جمعیتهای متفاوت در بین جدایههای مناطق مختلف را نشان دادند. این اولین گزارش از وجود بیماری شانکر باکتریایی گوجه فرنگی در استان گلستان است.
Clavibacter michiganensis subsp. michiganensis,شانکر باکتریایی گوجهفرنگی,ایران,آذربایجان غربی,گلستان
https://jaenph.areeo.ac.ir/article_109476.html
https://jaenph.areeo.ac.ir/article_109476_ca193ae270c44d35c9e797821c3260c3.pdf
موسسه تحقیقات گیاه پزشکی کشور
آفات و بیماریهای گیاهی
1026-5007
76
شماره 1
2008
08
22
گزارش جدید Sycophila mellea (Curtis, 1831) (Hym.: Chalcidoidea, Eurytomidae) برای ایران ) (گزارش کوتاه علمی)
153
154
FA
حسینعلی
لطفعلیزاده
مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی تبریز، بخش تحقیقات گیاهپزشکی، تبریز، ایران
hlotfalizade2001@yahoo.com
طی جمعآوری زنبورهای متعلق به بالاخانوادة Chalcidoidea در شمال غرب کشور در بهار و تابستان سال 1386، چندین نمونه از گونة <em>Sycophila mellea</em> (curtis, 1831) از روی گیاهان علفی از منطقه پیام، 10 کیلومتری شهرستان مرند در استان آذربایجان شرقی جمعآوری شدند. این گونه از مناطق Palearctic و Nearctic گزارش شده است. نمونههای این زنبور در موزه حشرهشناسی هایک میرزایانس نگهداری میشوند. پیش از این از جنس مذکور چهار گونة<em><br /> </em><em>S. biguttata، S. binotata، S. submutica </em>و<em>S. variegata</em> نیز توسط نگارنده از ایران گزارش شده است. گونة <em>S. mellea</em> در نمونهبرداریهای اخیر از استانهای شمالی (مازندران و گلستان) نیز مشاهده شد و به نظر میرسد در کشور از گسترش وسیعی برخوردار است. بر اساس اطلاعات مندرج در منابع این گونه پارازیتوئید زنبورهای گالزای جنس <em>Tetramesa</em> (از خانوادة Eurytomidae) بر روی گرامینهها میباشد. مشخصات مورفولوژیکی که بر اساس آنها میتوان این گونه را از گونههای مجاور تفکیک نمود توسط Claridge (1959), Transactions of the <strong><em>.</em></strong>Society for British Entomology 13: 149-168, Zerova (1995), Kiev, Ukraine, Naukova Dumka Publishers و Lotfalizadeh & Gharali (2006), Zoology in the Middle East, 40: 77-84 ذکر شده است. مهمترین این مشخصات عبارتند از: رنگ عمومی بدن زرد با یک لکه تیره ی T شکل در قاعده پروپودئوم (Propodeum)، در بال جلو لکه تیره رنگ زیر رگبال Marginal نسبتاً بزرگ بوده و به طرف مرکز بال کمرنگتر میشود. طول رگبال Marginal کمتر از 3 برابر عرض آن است، رگبالStigmal بلندتر از رگبال Marginal است، رگبال Postmarginalعریض بوده و در قسمت قاعدهای به رگبال Stigmal چسبیده است، عرض پیش قفسه سینه (Pronotum) تقریباً 5/1 برابر طول آن است.
Sycophila mellea
https://jaenph.areeo.ac.ir/article_109477.html
https://jaenph.areeo.ac.ir/article_109477_e68e422f137d4b2334cf7ee56e8586bd.pdf
موسسه تحقیقات گیاه پزشکی کشور
آفات و بیماریهای گیاهی
1026-5007
76
شماره 1
2008
08
22
نخستین گزارش از قارچ بیمارگر عنکبوتیان، Gibellula leiopus (Vuill.) Mains، از ایران (گزارش کوتاه علمی)
155
156
FA
رسول
زارع
عضو هیات علمی موسسه گیاه پزشکی
simplicillium@yahoo.com
سیما
زنگنه
بخش تحقیقات رستنیها، مؤسسه تحقیقات گیاهپزشکی کشور، صندوق پستی 1454، تهران 19395، ایران
جنس هیفومیستی <em>Gibellula </em>Cavara در برگیرنده گونههای بیمارگر اختصاصی عنکبوتها بوده که ظاهراً انگل اجباری عنکبوتها با پراکنش جهانی میباشند (Samson & Evans, 1992. Mycologia, 84: 300-314)) تاکسونومی گونههای این جنس به همراه کلید شناسایی 8 گونه و یک واریته پذیرفته شده آن توسط Samson & Evans (l. c.) ارایه شده است. گونههای این جنس کنیدیومهای فیالیدیک تولید میکنند و مرحله جنسی آنها متعلق به جنس <em>Torrubiella</em> Boud. میباشد. این قارچها از جمله دشمنان طبیعی مهم عنکبوتها به شمار میروند ((Samson & Evans, l.c.. در یک بازدید از جنگل شصتکلا در استان گلستان (گرگان) یک نمونه متعلق به این جنس از روی یک عنکبوت مرده پشت برگ درخت انجیلی <em>Parrotia</em> <em>persica</em> (DC) CA. Mey)) جمع آوری و گونه آن <em>G. leiopus</em> (Vuill.) Mains شناسایی شد. مشخصات ماکروسکوپی و میکروسکوپی این گونه به شرح زیر است:
پوشش سفید تا سفید مایل به زرد به همراه سینماتا تمام اندامهای عنکبوت را فرا گرفته بود (شکل 1). سینماتا استوانهای شکل تا کمی چماقی با پایه کوتاه، سفید رنگ که با مسن شدن به زرد تا نارنجی کمرنگ تغییر میکند. طول سینماتا 2-1 میلیمتر و ضخامت آن 600-300 میکرومتر بود. این اندامها متشکل از ریسههای موازی کاملاً متراکم بودند. ریسهها بنددار، شفاف تا سفید مایل به زرد تا زرد مایل به خاکستری، اغلب با سطحی صاف و با پهنای 5/4-5/1 میکرومتر اندازهگیری شدند. کنیدیوفورها متراکم با سطح صاف به طول 45-25 میکرومتر که از انتهای ریسهها در طول سینما یا ریسههای انحنا یافته روی سینما تولید میشوند. وزیکلهای بیضوی تا کروی در انتهای کنیدیوفور تشکیل میشوند. این اندامها شفاف، با سطح صاف و با اندازه 11-6 میکرومتر بوده و در قسمت انتهایی آنها تعدادی متولا به طول 9-5/7 و به ضخامت 5/4-3 میکرومتر تولید میشود. متولاها بیضوی، استوانهای پهن تا واژ تخم مرغی، شفاف، با سطح صاف بوده و تعداد زیادی (12-10) فیالید در انتهای آنها تشکیل شده بود. فیالیدها آمپولی شکل تا کمی استوانهای و در انتها باریک شده، شفاف، با سطح صاف به طول 9-5/7 و ضخامت 2/2-8/1 میکرومتر بود (شکل 1). کنیدیومها اغلب تخم مرغی کشیده، بیضوی تا استوانهای و دوکی شکل، شفاف با سطح صاف، منفرد یا زنجیری با طول 5/4-5/3 و ضخامت 2-5/1 میکرومتر بودند. این ابعاد با آنچه که در منبع فوق گزارش شده است مطابقت دارد. این اولین گزارش از گونهای از جنس <em>Gibellula</em> از ایران است. گونه دیگری از این جنس از جنت رودبار در استان مازندران در تاریخ 23/6/1383 از روی عنکبوت مرده جمعآوری شد که به علت خرد شدن نمونه در سطح گونه قابل شناسایی نبود، اما با توجه به داشتن کنیدیوفورهای زگیلدار بلند و سرهای کنیدیومی شعاعی از گونه فوق متفاوت بود. اسلاید و نمونه <em>G. leiopus</em> با شماره IRAN 12670F و نمونه <em>Gibellula</em> sp. با شماره IRAN 12671F در مجموعه قارچهای وزارت جهاد کشاورزی (ایران) نگهداری میشوند.
Gibellula leiopus
https://jaenph.areeo.ac.ir/article_109478.html
https://jaenph.areeo.ac.ir/article_109478_8c0712f59e3061c4923f94bb036aa882.pdf
موسسه تحقیقات گیاه پزشکی کشور
آفات و بیماریهای گیاهی
1026-5007
76
شماره 1
2008
08
22
گزارش کنه Eviphis cultratellus (Acari: Eviphididae) مرتبط با سوسک Scarabaeus sacer L. (Col.: Scarabaeidae) از ایران (گزارش کوتاه علمی)
157
157
FA
شهروز
کاظمی
گروه حشرهشناسی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس، صندوق پستی 336-14115، تهران، ایران
shahroozkazemi@yahoo.com
کریم
کمالی
گروه حشرهشناسی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس، صندوق پستی 336-14115، تهران، ایران
ماریلو
مورازا
گروه جانورشناسی و اکولوژی، دانشگاه ناوارا، پامپلونا، اسپانیا
علیرضا
صبوری
گروه گیاهپزشکی، پردیس کشاورزی دانشگاه تهران، تهران، ایران
saboori@ut.ac.ir
در بررسیهای انجام شده طی سالهای 1384 و 1385 روی کنههای میان استیگمایان مرتبط با سخت بالپوشان در مناطقی از شمال شرق ایران، گونه<em>Eviphis cultratellus </em><br /> (Berlese, 1910) از روی سوسک <em>Scarabaeus sacer </em>L. جمعآوری و شناسایی شد. این سوسک از نواحی سرخس، فیضآباد و تایباد در استان خراسان رضوی به وسیله تله نوری جمعآوری شد و افراد نر، ماده و دئوتونمف کنه مزبور از ناحیه گردن میزبان، به عنوان ریز زیستگاه اختصاصی، استخراج شدند. این نوع ارتباط "همسفری" بوده و برای انتقال این کنهها به زیستگاه جدید اهمیت حیاتی دارد. این کنه نماتدخوار دارای بدن صورتی رنگ، ایدیوزوما تقریباً مدور، موهای حاشیهای نیزهای شکل، موهای عقبی- شکمی کوکسای پای دوم و سوم گوهای شکل و صفحه پریترمی تا بعد از کوکسای پای چهارم کشیده شده است. صفحه سینهای کنه ماده دارای موهای st1-2 سوزنی شکل و موهای st3، st4 و یک جفت موی صفحه جنسی پهن و گوهای شکل، طول و عرض ایدیوزوما به ترتیب 900 و 750 میکرون است. کنه نر دارای صفحه سینهای- شکمی با پنج جفت مو و سه جفت منفذ، موهای st1-2 ساده و سوزنی شکل و موهای st3-5 گوهای شکل، طول و عرض ایدیوزوما به ترتیب 840 و 670 میکرون است. دئوتونمف دارای پنج جفت مو در صفحه سینهای- شکمی است که جفت اول سوزنی شکل و بقیه پهن و گوهای شکل بوده، طول و عرض ایدیوزوما به ترتیب 715 و 520 میکرون است.
Eviphis cultratellus
https://jaenph.areeo.ac.ir/article_109479.html
https://jaenph.areeo.ac.ir/article_109479_889870ee1b54d068e5503e4097b8ae3c.pdf
موسسه تحقیقات گیاه پزشکی کشور
آفات و بیماریهای گیاهی
1026-5007
76
شماره 1
2008
08
22
پارازیتوییدهای اولیه و ثانویه آفت پروانه چوبخوار پسته (I) (گزارش کوتاه علمی)
158
158
FA
محمدرضا
مهرنژاد
مؤسسه تحقیقات پسته کشور، صندوق پستی 435/77175، رفسنجان، ایران
mehrnezhad@pri.ir
بر اساس بررسیهای انجام شده، بیش از 12 گونه زنبور به صورت پارازیتویید اولیه و یا ثانویه روی پروانه چوبخوار پسته <em>Kermania pistaciella</em> Amsel (Lep.: Tineidae: Hieroxestinae) در باغهای پسته استان کرمان زندگی میکنند. پنج گونه از آنها قبلاً معرفی شده است.(Achterberg & Mehrnejad, 2002; The braconid parasitoids of <em>Kermania pistaciella</em> (Amsel in Iran, <em>Zoologische Mededelingen Leiden</em>. در این گزارش 7 گونه زنبور که توسط متخصصین بین المللی شناسایی قطعی و تأیید شدهاند، معرفی میگردند.
1- <em>Anastatus dlabolai</em> Kalina (Hymenotera: Eupelmidae)
2- <em>Arachnophaga</em> (<em>Parasolindenia</em>) <em>matritensis</em> Bolivary Pieltain (Hym.: Eupelmidae)
3- <em>Chrysocharis</em> <em>laomedon</em> (Walker) (Hymenotera: Eulophidae)
4- <em>Cyrtoptyx latipes</em> (Rondani) (Hymenotera: Pteromalidae)
5- <em>Eupelmus</em> (<em>Macroneura</em>) <em>longicornis</em> Kalina (Hymenotera: Eupelmidae)
6- <em>Eupelmus urozonus</em> Dalman (Hymenotera: Eupelmidae)
7- <em>Pteromalus</em> (<em>Habrocytus</em>) <em>semotus</em> (Walker) (Hymenotera: Pteromalidae)
زنبور <em>Cyrtoptex latipes</em> به صورت پارازیتویید اولیه روی لارو پروانه چوبخوار پسته زندگی میکند. زنبور <em>Chrysocharis laomedon</em> پارازیتویید ثانویه این آفت است و 5 زنبور دیگر به دو صورت پارازیتویید اولیه و ثانویه به پروانه چوبخوار پسته حمله میکنند. این اولین گزارش از حمله زنبورهای ذکر شده به <em>K. pistaciella</em> میباشد. گونههای ردیف 1 و 6 قبلاً از ایران گزارش شده است. نمونه گونههای معرفی شده در این گزارش در مراکز علمی به شرح زیر مورد بررسی قرار گرفت و در کلکسیونهای مرتبط نگهداری میشود: زنبورهای Eupelmidae در Canadian National Collection of Insects؛ زنبور Eulophidae درState Pedagogical University, Russia؛ زنبورهای Pteromalidae در Institute of Zoology, Kazakhstan.
پروانه چوبخوار پسته
https://jaenph.areeo.ac.ir/article_109480.html
https://jaenph.areeo.ac.ir/article_109480_5d100ba1bdc21768cdf7f3634d0305b8.pdf
موسسه تحقیقات گیاه پزشکی کشور
آفات و بیماریهای گیاهی
1026-5007
76
شماره 1
2008
08
22
گزارش زنبور پارازیتوئید Varzobia tibialis Nikolskaya روی لارو سوسک Chrysobothris solieri از ایران (گزارش کوتاه علمی)
159
159
FA
منصور
عبایی
بخش تحقیقات حشرهشناسی کشاورزی، مؤسسه تحقیقات گیاهپزشکی کشور، صندوق پستی 1454، تهران 19395، ایران
mabaii@yahoo.com
حسینعلی
لطفعلیزاده
مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی تبریز، بخش تحقیقات گیاهپزشکی، تبریز، ایران
hlotfalizade2001@yahoo.com
در شهریور ماه سال 1385 سوسک <em>Chrysobothris solieri</em> تحت عنوان گزارش جدید برای فون سوسکهای خانواده Buprestidae از ایران معرفی شد. به همراه این گونه، دو نمونه پارازیت توسط آقای Macek از موزه پراگ در حد جنس شناسایی شدند و موضوع در نشریه آفات و بیماریهای گیاهی جلد 74 شماره 1 به چاپ رسید.
با بررسیهای بیشتر نام این پارازیتوئید به جای <em>Hockeria</em> ، <em>Varzobia tibialis</em> Nikolskaya, 1960 تعیین گردید. این پارازیتوئید یک گونه جدید برای فون زنبورهای Chalcididae ایران میباشد.
Chrysobothris solieri,Varzobia tibialis
https://jaenph.areeo.ac.ir/article_109481.html
https://jaenph.areeo.ac.ir/article_109481_74fa10e54d268d170b14029fe54bec46.pdf