نوع مقاله : حشره شناسی کشاورزی

نویسندگان

• شهرام شاهرخی خانقاه ¹
• مسعود امیرمعافی ²

¹ دانشگاه آزاد اسلامی، واحد میانه، گروه گیاهپزشکی، میانه

² موسسه تحقیقات گیاهپزشکی کشور، بخش تحقیقات حشره‌شناسی کشاورزی

چکیده

این تحقیق به منظور تهیه الگوی نمونه‌برداری بینومیال جمعیت شته Metopolophium dirhodum برای پایش جمعیت آن در مزارع گندم آبی منطقه ورامین انجام شد. برای این منظور نمونه‌برداری‌های هفتگی از جمعیت شته در طول دو فصل زراعی 1380 و 1381 صورت گرفت و در هر نمونه برداری، تعداد 50 ساقه گندم بطور تصادفی انتخاب و تعداد شته‌های موجود شمارش گردید. داده‌های به دست آمده برای تهیه الگوی نمونه برداری بینومیال شته مورد استفاده قرار گرفت. نتایج نشان داد که مدل بینومیال به دست آمده در این تحقیق برای تخمین میانگین‌های جمعیت شته M. dirhodum مشاهده شده در مزرعه (18/20 - 02/0 عدد شته در هر ساقه) قابل استفاده بود. نتایج تجزیه و تحلیل رگرسیونی رابطه نسبت ساقه‌های دارای شته مشاهده شده با لگاریتم مقادیر پیش‌بینی شده از معادله، برازش خوب مدل را با داده‌ها نشان داد. مقایسه منحنی‌های اندازه نمونه بینومیال و شمارشی نشان داد که در تراکم کمتر از یک شته در هر ساقه، تعداد نمونه‌های لازم برای تخمین میانگین جمعیت شته در روش بینومیال بیشتر از روش شمارشی بوده، ولی با افزایش تراکم، روش شمارشی به تعداد نمونه‌های بیشتری نیاز داشت. با توجه به نتایج این تحقیق، در صورت استفاده از روش بینومیال در سطح دقت 25/0D= (سطح دقت قابل پذیرش در مدیریت تلفیقی آفات) می‌توان زمان نمونه‌برداری را در برنامه پایش جمعیت شته M. dirhodum در مزارع گندم آبی منطقه ورامین کاهش داد.

کلیدواژه‌ها

• شته Metopolophium dirhodum
• نمونه‌برداری بینومیال
• پایش جمعیت
• مزارع گندم آبی

عنوان مقاله [English]

Binomial sampling plan of Metopolophium dirhodum in irrigated wheat fields

نویسندگان [English]

• SH. SHAHROKHI ¹
• M. AMIRMAAFI ²

چکیده [English]

Binomial sampling plans was developed for monitoring Metopolophium dirhodum population in wheat fields of Varamin region, Iran. Aphid population was sampled weekly during two growing seasons of 2001-2002. In each sampling date, 50 wheat stems were chosen randomly and the number of aphids was counted and the data was used for developing binomial sampling plan. The results indicated that the sample size estimated from the binomial method was larger than the enumerative method at the density lower than one aphid per tiller. However, a larger sample size was required in enumerative method at higher aphid densities. Analysis of the linear regression between the observed and estimated proportions of wheat tillers infested with M. dirhodum showed good fit between the binomial model and the data. Applying the model, it was possible to estimate the mean aphid population densities observed in this study (0.02-20.18 aphid/tiller). The results revealed that the developed binomial sampling plan at precision levels of D= 0.25 (acceptable precision level in IPM) could be applied to reduce sampling time in monitoring programs of M. dirhodum in irrigated wheat fields of Varamin region

کلیدواژه‌ها [English]

• Metopolophium dirhodum
• Binomial sampling
• monitoring
• irrigated wheat