آفات و بیماری‌های گیاهی

جدول زندگی شب‌پره (Helicoverpa armigera (Lep.: Noctuidae روی غذای مصنوعی بر پایه لوبیا چشم بلبلی و ارقام مختلف نخود

ندا فلاح نژاد مجرد؛ یعقوب فتحی پور؛ کریم کمالی؛ امین صدارتیان

دوره 82، شماره 1 ، شهریور 1393، صفحه 1-10

https://doi.org/10.22092/jaep.2014.100193

چکیده

تأثیر رژیم‌های غذایی مصنوعی حاوی بذر لوبیا چشم بلبلی (رقم مشهد) و 4 رقم نخود (آرمان، آزاد، بینیویچ و هاشم) روی پارامترهای زیستی و جدول زندگی شب پره Helicoverpa armigara (Hübner) در دمای 1 ± 25 درجه سلسیوس، رطوبت ... بیشتر تأثیر رژیم‌های غذایی مصنوعی حاوی بذر لوبیا چشم بلبلی (رقم مشهد) و 4 رقم نخود (آرمان، آزاد، بینیویچ و هاشم) روی پارامترهای زیستی و جدول زندگی شب پره Helicoverpa armigara (Hübner) در دمای 1 ± 25 درجه سلسیوس، رطوبت نسبی 5 ± 65 درصد و دوره نوری 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی مطالعه شد. طول دوره لاروی از 05/0±26/13 تا 04/0±45/21 روز به ترتیب روی ارقام بنیویچ و مشهد در نوسان بود. طولانی‌ترین و کوتاه‌ترین دوره نمو قبل از بلوغ H. armigera به ترتیب روی ارقام هاشم (56/1±62/38 روز) و آزاد (09/0 ±81/33 روز) تعیین شد. بالاترین میزان باروری (کل تخم‌های گذاشته شده توسط حشره ماده در طول عمر) روی رقم مشهد (27/10±23/1227 تخم) و کمترین میزان نیز روی رقم آرمان (29/1±00/351 تخم) به دست آمد. بیشترین نرخ خالص تولیدمثل (R0) روی رقم مشهد ( 25/0±60/250 نتاج ماده) و کمترین مقدار این پارامتر روی رقم آرمان (49/0±49/59 نتاج ماده) تعیین شد. بالاترین مقدار نرخ ذاتی افزایش جمعیت (rm) روی رقم آزاد (001/0±205/0 بر روز) و کمترین آن روی رقم آرمان (006/0±140/0 بر روز) به دست آمد. متوسط زمان یک نسل (T) از 25/0±11/24 تا 30/1±41/30 روز و مدت زمان لازم برای دو برابر شدن جمعیت (DT) از 5/0±22/3 تا 25/0±88/4 روز در نوسان بود. نتایج نشان داد که رقم آزاد و آرمان به ترتیب مناسب‌ترین و نامناسب‌ترین ارقام در قالب غذای مصنوعی برای رشد جمعیت H. armigera می‌باشند.

بررسی میزان باقیمانده چهار نوع حشره‌کش در خیار گلخانه‌ای استان اصفهان

محسن مروتی؛ محمد رضا نعمت‌اللهی

دوره 82، شماره 1 ، شهریور 1393، صفحه 11-24

https://doi.org/10.22092/jaep.2014.100195

چکیده

حشره‌کش‌ها از پرمصرف‌ترین و خطرناک‌ترین آفت‌کش‌های مورد مصرف در گلخانه‌های خیار، هستند، که احتمال وجود باقیمانده غیر مجاز آن‌ها در محصول دور از انتظار نیست. جهت ردیابی باقیمانده چهار حشره‌کش، ... بیشتر حشره‌کش‌ها از پرمصرف‌ترین و خطرناک‌ترین آفت‌کش‌های مورد مصرف در گلخانه‌های خیار، هستند، که احتمال وجود باقیمانده غیر مجاز آن‌ها در محصول دور از انتظار نیست. جهت ردیابی باقیمانده چهار حشره‌کش، طی فصل رشد و با فواصل تقریبی 30 روزه از گلخانه‌های شهرستانهای: فلاورجان، اصفهان، دهاقان و شهرضا نمونه‌برداری شد. در مجموع 192 نمونه جمع‌آوری و تجزیه شد. در شهرستان اصفهان بیشترین میزان باقیمانده غیر مجاز ثبت شده، برای آفت‌کش‌های دیکلرووس (MRL=0.05 mgkg-1)، دلتامترین (MRL=0.2 mgkg-1)، ایمیداکلوپرید (MRL= 1 mgkg-1) و پی‌متروزین (MRL=0. 5 mgkg-1) به ترتیب حدود 70، 55، 12 و 4 برابر میزان مجاز باقیمانده برای آنها بود. این وضیعت در شهرستان شهرضا برای آفت‌کش‌های دیکلرووس و ایمیداکلوپراید 20 و 11 برابر، در شهرستان دهاقان برای آفت‌کش‌های دیکلرووس، ایمیداکلوپراید و پی متروزین 92، 12 و 2 برابر و در شهرستان دهاقان نیز به ترتیب 23، 4 و 2 برابر ثبت گردید. درصد آلوگی نمونه‌های خیار به باقیمانده غیر مجاز مجموع آفت‌کش‌های تحت بررسی برای هر شهرستان نشان داد که در شهرستان‌های اصفهان، فلاورجان، شهرضا و دهاقان به ترتیب حدود 34، 39، 34 و 46 درصد از نمونه‌های خیار حاوی باقیمانده بیش از حد مجاز مجموع چهار حشره‌کش تحت بررسی بودند. بدین ترتیب مشخص می‌شود در هر چهار شهرستان در مجموع حدود 35 تا 45 درصد نمونه‌های هر شهرستان حاوی باقیمانده بیش از حد مجاز آفت‌کش‌های تحت بررسی بوده‌است.

مقایسه تحمل 33 رقم سیب‌زمینی نسبت به سوسک کلرادوی سیب‌زمینی، (Leptinotarsa decemlineata (Col.: Chrysomelidae، در شرایط مزرعه در منطقه نقده آذربایجان‌غربی

اکبر قاسمی کهریزه؛ قدیر نوری قنبلانی؛ نورالدین شایسته؛ ایرج برنوسی

دوره 82، شماره 1 ، شهریور 1393، صفحه 25-36

https://doi.org/10.22092/jaep.2014.100197

چکیده

سوسک کلرادوی سیب‌زمینی، (Col.: Chrysomelidae)Leptinotarsa decemlineata ، مهم‌ترین آفت برگ‌خوار سیب‌زمینی در سراسر دنیا و ایران می‌باشد. در این تحقیق تحمل 33 رقم سیب‌زمینی نسبت به خسارت این آفت در دو سال (87-1386) در مزرعه مقایسه ... بیشتر سوسک کلرادوی سیب‌زمینی، (Col.: Chrysomelidae)Leptinotarsa decemlineata ، مهم‌ترین آفت برگ‌خوار سیب‌زمینی در سراسر دنیا و ایران می‌باشد. در این تحقیق تحمل 33 رقم سیب‌زمینی نسبت به خسارت این آفت در دو سال (87-1386) در مزرعه مقایسه شد. در هر سال دو آزمایش تیمار و شاهد هر کدام در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 33 رقم سیب‌زمینی و سه تکرار اجرا گردید. هر آزمایش شامل سه بلوک بود. در هر سال حدود 15 روز مانده به زمان گل‌دهی روی هر بوته 40 عدد لارو متوسط (سن 2 و اوایل سن 3) رهاسازی گردید. سپس هر رقم بوسیله توری از رقم مجاور جدا گردید. آزمایش شاهد، بدون آلودگی نگهداری شد. کاهش عملکرد هر یک از ارقام نسبت به شاهد تعیین گردید. تجزیه خوشه‌ای به روش UPGMA بر اساس ضریب تشابه فاصله اقلیدسی و با استفاده از نرم‌افزار MINITAB15 انجام گرفت. تجزیه واریانس مرکب داده‌های آزمایش نشان داد که بین ارقام در تمامی صفات مورد بررسی اختلاف معنی‌دار وجود داشت (01/0P <) و اثر متقابل رقم × سال نیز معنی‌دار بود (05/0P <). تجزیه خوشه‌ای بر اساس درصد سطح خورده شده برگ ارقام و میزان کاهش عملکرد ارقام ناشی از خسارت آفت در دو سال آزمایشی نشان داد که ارقام "سانتانا"، "ساتینا"، "بریجت" و "کاردینال" با قرار گرفتن در یک خوشه بیشترین تحمل را در برابر خسارت آفت داشته‌اند. بین کاهش عملکرد محصول و درصد خوردگی سطح برگ همبستگی مثبت معنی‌دار در هر دو سال آزمایش مشاهده شد (05/0P <).

وقوع ویروس زردی غربی چغندرقند (BWYV) در مزارع یونجه لرستان و ایلام و تعیین جایگاه تاکسونومی آن بر اساس ژن پروتئین پوششی (CP)

شیرین فرزادفر؛ رضا پوررحیم؛ مژده ملکی

دوره 82، شماره 1 ، شهریور 1393، صفحه 37-52

https://doi.org/10.22092/jaep.2014.100198

چکیده

طی دو سال 91-1390، مجموعاً 932 نمونه برگی یونجه با علائم زردی، قرمز شدن برگ‌ها، نکروز و کم‌رشدی از دو استان لرستان و ایلام جمع‌آوری گردید. بر اساس آزمون سرولوژیکی لکه‌گذاری بافتی و بکارگیری پادتن تک همسانه‌ای ... بیشتر طی دو سال 91-1390، مجموعاً 932 نمونه برگی یونجه با علائم زردی، قرمز شدن برگ‌ها، نکروز و کم‌رشدی از دو استان لرستان و ایلام جمع‌آوری گردید. بر اساس آزمون سرولوژیکی لکه‌گذاری بافتی و بکارگیری پادتن تک همسانه‌ای 5G4 (اختصاصی علیه لوتئوویروس‌ها) 35 درصد نمونه های تصادفی دارای واکنش مثبت بودند. آنالیز مولکولی نشان دهنده آلودگی این نمونه‌ها به ویروس زردی غربی چغندرقند (BWYV) از جنس پولروویروس بود. نموده‌سازی بیولوژیکی با تلقیح بوته‌های سالم توسط شته سبز هلو، منجر به تولید علائم رگبرگ روشنی در رقم IC1 چغندرقند، زردی رگبرگ در کلزا رقم Otsubu، زردی رگبرگ و کم‌رشدی در خردل سفید و نیز زردی رگبرگ شدید در یونجه همدانی گردید. ناحیه ژن پروتئین پوششی (CP) با آغازگرهای اختصاصی تکثیر و منجر به تولید قطعه مورد نظر به طول حدود 560 جفت‌باز گردید. نتایج حاصل از تعیین نقشة تحدید قطعات به کمک آنزیم‌برشی Sma I تایید کننده آلودگی نمونه‌ها با BWYV بود. آنالیز توالی‌ها، نشان دهنده وجود 6/98 تا 4/99 درصد شباهت نوکلئوتیدی در بین جدایه‌های ایرانی بود. کمترین و بیشترین شباهت به ترتیب 5/92 و 97 درصد با جدایه ایتالیایی (L40020) و جدایه فرانسوی FL1 (X13063) تعیین گردید. بر اساس درخت تبارزایی بروش NJ جدایه‌های ایرانی BWYV به دو زیر گروه تقسیم شدند. این اولین گزارش از آلودگی مزارع یونجه با BWYV و تعیین توالی ژن CP جدایههای یونجه آن در ایران می‌باشد

بررسی مشخصات بیوشیمیایی آلفا-آمیلاز و گلوکوزیدازهای گوارشی در سن قرمز پسته (Lygaeus pandurus (Hemiptera: Lygaeidae

محمدرضا حسنی؛ سیده مینو سجادیان؛ محمد وطن پرست؛ وحید حسینی نوه

دوره 82، شماره 1 ، شهریور 1393، صفحه 53-66

https://doi.org/10.22092/jaep.2014.100200

چکیده

سن قرمز پستهLygaeuspandurus یکی از سن‌های زیان‌آور پسته در استان کرمان است. به منظور شناخت بهتر فیزیولوژی این آفت، ضمن تشریح حشرات کامل در زیر استریومیکروسکوپ، روده میانی و غدد بزاقی آنها جدا و به عنوان ... بیشتر سن قرمز پستهLygaeuspandurus یکی از سن‌های زیان‌آور پسته در استان کرمان است. به منظور شناخت بهتر فیزیولوژی این آفت، ضمن تشریح حشرات کامل در زیر استریومیکروسکوپ، روده میانی و غدد بزاقی آنها جدا و به عنوان منبع آنزیمی استفاده شد. سپس، با استفاده از سوبستراهای اختصاصی، فعالیت و برخی از ویژگی‌های کربوهیدرازها تعیین گردید. اسیدیته بهینه برای فعالیت آنزیم آلفا-آمیلاز در روده‌ی میانی و غدد بزاقی این آفت به ترتیب، 5 و 6 بدست آمد. بیشینه فعالیت آنزیم‌های آلفا و بتا-گلوکوزیداز روده میانی در اسیدیته 5 و در غدد بزاقی به ترتیب در اسیدیته 5 و 6 مشاهده شد. دمای بهینه برای فعالیت آلفا-آمیلاز در روده میانی و غدد بزاقی به ترتیب 50 و 40 درجه سلسیوس، برای آنزیم‌های آلفا و بتا-گلوکوزیداز روده میانی در دمای 45 درجه سلسیوس و برای آلفا و بتا-گلوکوزیداز غدد بزاقی به ترتیب در دمای 30 و 35 درجه سلسیوس تعیین شد. بیشترین پایداری آنزیم‌های آلفا و بتا-گلوکوزیداز روده میانی در اسیدیته‌ 4 تا 6 مشاهده شد. فعالیت آلفا-آمیلاز روده میانی تحت تأثیر یون‌های کلسیم و منیزیم و نیز EDTA کاهش یافت. بیشترین افزایش فعالیت آلفا-گلوکوزیداز روده میانی مربوط به حضور یون کلسیم و بیشترین افزایش فعالیت بتا-گلوکوزیداز روده میانی مربوط به یون منیزیم بود. بررسی‌های زایموگرام، یک شکل آنزیمی از آلفا و بتا-گلوکوزیداز در روده میانی و غدد بزاقی این حشره را به اثبات رساند. هم‌چنین، زایموگرام‌ها وجود دو ایزوفرم آلفا-آمیلاز در غدد بزاقی و سه ایزوفرم این آنزیم را در روده میانی این حشره نشان دادند.

مقایسه تنوع ژنتیکی و بیماریزایی جدایه‌های Fusarium culmorum عامل بیماری پوسیدگی طوقه و ریشه گندم در منطقه ورامین

بهنام پوزشی میاب؛ محمد رضوی؛ حمیدرضا زمانی زاده؛ رسول زارع؛ سعید رضائی

دوره 82، شماره 1 ، شهریور 1393، صفحه 67-80

https://doi.org/10.22092/jaep.2014.100201

چکیده

قارچ Fusarium culmorum یکی از عوامل اصلی بیماری پوسیدگی طوقه و ریشه گندم می‌باشد. در این تحقیق تنوع ژنتیکی و اختلاف بیماریزایی 49 جدایه F. culmorum که از طوقه و ریشه گندم مزارع سه بخش ورامین جمع آوری شده بود، با استفاده ... بیشتر قارچ Fusarium culmorum یکی از عوامل اصلی بیماری پوسیدگی طوقه و ریشه گندم می‌باشد. در این تحقیق تنوع ژنتیکی و اختلاف بیماریزایی 49 جدایه F. culmorum که از طوقه و ریشه گندم مزارع سه بخش ورامین جمع آوری شده بود، با استفاده از هشت جفت آغازگر ریزماهواره‌ای تک ژنگاه انجام و شاخص چند شکلی ژنگاهی با داده‌های SSR محاسبه شد. آزمون قدرت تهاجمی روی رقم حساس گندم بولانی در شرایط گلخانه ای مورد آزمون قرار گرفتند. نتایج آنالیز داده ها نشان داد که تمامی ژنگاه‌های ریز ماهواره‌ای دارای چند شکلی بوده و دارای 2 تا 6 آلل با میانگین 75/3 آلل برای هر ژنگاه بودند. تجزیه خوشه‌ای داده‌های SSR، 49 ژنوتیپ مختلف را در پنج گروه تقسیم‌بندی کرد و شاخص چند شکلی ژنگاهی 44 چندشکلی ژنگاه را در بین 49 جدایه مشخص کرد. در کل سطح بالای تنوع ژنتیکی (528/0) در تمام جدایه‌های F. culmorum مشاهده شد و جدایه های بخش ورامین تشابه ژنتیکی کمتری نسبت به جدایه های بخش های جوادآباد و پیشوا داشتند. تفاوت بیماریزایی بین جدایه ها معنی‌دار و جدایه‌های بخش ورامین از لحاظ بیماریزایی نسبت به جدایه‌های دو بخش دیگر از قدرت بیماریزایی بیشتری برخوردار بودند. ارتباط معنی‌داری بین تنوع ژنتیکی و شدت بیماریزایی جدایه‌ها مشاهده نگردید. تمایز تنوع ژنتیکی و بیماری‌زایی جدایه‌های بخش ورامین از دیگر بخش‌های شهرستان ورامین، احتمال وقوع ژنوتیپ‌های جدید با بیماریزایی بیشتر را در این بخش تقویت می‌کند

زنبورهای پارازیتویید آفات بذرخوار گلرنگ در ایران (مقاله انگلیسی)

حسین لطفعلی زاده؛ بابک قرالی

دوره 82، شماره 1 ، شهریور 1393، صفحه 1-11

https://doi.org/10.22092/jaep.2014.100202

چکیده

مگس‌های گلرنگ Acanthiophilus helianthi (Rossi)، Chaetorellia carthami Stackelberg، Terellia luteola (Wiedemann) و Urophora mauritanica Macquart متعلق به خانواده‌ی Tephritidae و زنبور گال‌زای گلرنگIsocolus tinctorius Melika & Gharali از خانواده‌ی Cynipidae از آفات مهم این ... بیشتر

آفات و بیماری‌های گیاهی

مقالات آماده انتشار

شماره جاری

دوره 91 (1402)

دوره 90 (1401)

دوره 89 (1400)

دوره 88 (1399)

دوره 87 (1398)

دوره 86 (1397)

دوره 85 (1396)

دوره 84 (1395)

دوره 83 (1394)

دوره 82 (1393)

دوره 81 (1392)

دوره 80 (1391)

دوره 79 (1390)

دوره 78 (1389)

دوره 77 (1388)

دوره 76 (1387)

دوره 75 (1386)

دوره 74 (1385)

دوره 73 (1384)

دوره 71 (1382)

دوره 70 (1381)

دوره 68 (1379)

دوره و شماره: دوره 82، شماره 1، شهریور 1393، صفحه 1-80 (در این جلد یک مقاله انگلیسی نیز به چاپ رسیده است (11 صفحه))

جدول زندگی شب‌پره (Helicoverpa armigera (Lep.: Noctuidae روی غذای مصنوعی بر پایه لوبیا چشم بلبلی و ارقام مختلف نخود

چکیده

بررسی میزان باقیمانده چهار نوع حشره‌کش در خیار گلخانه‌ای استان اصفهان

چکیده

مقایسه تحمل 33 رقم سیب‌زمینی نسبت به سوسک کلرادوی سیب‌زمینی، (Leptinotarsa decemlineata (Col.: Chrysomelidae، در شرایط مزرعه در منطقه نقده آذربایجان‌غربی

چکیده

وقوع ویروس زردی غربی چغندرقند (BWYV) در مزارع یونجه لرستان و ایلام و تعیین جایگاه تاکسونومی آن بر اساس ژن پروتئین پوششی (CP)

چکیده

بررسی مشخصات بیوشیمیایی آلفا-آمیلاز و گلوکوزیدازهای گوارشی در سن قرمز پسته (Lygaeus pandurus (Hemiptera: Lygaeidae

چکیده

مقایسه تنوع ژنتیکی و بیماریزایی جدایه‌های Fusarium culmorum عامل بیماری پوسیدگی طوقه و ریشه گندم در منطقه ورامین

چکیده

زنبورهای پارازیتویید آفات بذرخوار گلرنگ در ایران (مقاله انگلیسی)

چکیده