آفات و بیماری‌های گیاهی

بررسی ریخت‌شناسی و زیست‌شناسیSpermophilus fulvus (Mammalia: Rodentia) در استان زنجان

محمد مرادی خرقلو؛ شاکر اوزکرت؛ اکبر وحدتی

دوره 74، شماره 2 ، اسفند 1385، ، صفحه 1-21

چکیده

  در راستای اجرای طرح تحقیقاتی بررسی بیوسیستماتیک گونه‌هایSpermophilus Bennett, 1835 (Mammalia: Rodentia) در استان زنجان و تأثیر زمستان ‌خوابی بر شاخص‌های فیزیولوژیکی آن صفات مرفولوژیک و بیولوژیک Spermophilus fulvus نیز مورد مطالعه ...  بیشتر در راستای اجرای طرح تحقیقاتی بررسی بیوسیستماتیک گونه‌هایSpermophilus Bennett, 1835 (Mammalia: Rodentia) در استان زنجان و تأثیر زمستان ‌خوابی بر شاخص‌های فیزیولوژیکی آن صفات مرفولوژیک و بیولوژیک Spermophilus fulvus نیز مورد مطالعه قرار گرفت. برای این منظور بر اساس موقعیت جغرافیایی استان زنجان از چهار ایستگاه تحقیقاتی (زنجان، سلطانیه، ابهر و قیدار) تعداد 72 نمونه (45 نمونه ماده و 27 نمونه نر) بطور زنده صید گردید. صفات مورد استفاده برای مطالعات مرفولوژیک شامل: طول کلی بدن، طول سر و بدن، طول دم، طول پای عقب، طول گوش بر حسب میلی‌متر و وزن بدن بر اساس گرم اندازه‌گیری شدند. نتایج مرفومتریک از این صفات نشان داد که جانوران نر بجز صفت طول دم، در بقیه صفات از جانوران ماده بزرگتر و سنگین‌تر می‌باشند و در حالت بلوغ جانوران نر رنگ تیره‌‌تری نسبت به جانوران ماده دارند. در مطالعات بیولوژیکی،‌ رشد و نمو تدریجی جانور از بدو تولد تا زمان بلوغ، افزایش مصرف روزانه غذا تا شروع زمستان ‌خوابی (تا اواسط مرداد ماه 44 گرم)، کاهش مصرف غذا در طول زمستان‌ خوابی (در اواخر مهر ماه 26 گرم، در اواخر آبان ‌ماه 5/4 گرم و اواخر آذر ماه صفر گرم) مورد بررسی قرار گرفت. کوتاه‌ترین و بلندترین زمان زمستان ‌خوابی در این جانوران به ترتیب 107 و 150 روز شمارش گردید و از این مدت نیز 13 روز آن بدون انقطاع و پیوسته بود. در سال، دو بار (اوایل فروردین و اواخر خرداد) تولید نسل کرده و هر بار 7- 5 نوزاد به دنیا ‌آوردند.  

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 340.04 K

تعیین آستانه خسارت اقتصادی و درصد افت عملکرد اقتصادی ذرت دانه‌ای (Zea mays L.) در رقابت با علف‌‌هرز تاج‌خروس

رضا میرزایی؛ مجید رستمی؛ مصطفی اویسی؛ محمد بنایان اول؛ محمد علی باغستانی میبدی

دوره 73، شماره 1 ، شهریور 1384، ، صفحه 1-12

چکیده

  به منظور تعیین آستانه خسارت اقتصادی و درصد افت عملکرد ذرت در اثر رقابت با تاج‌خروس آزمایشی بر اساس روش سری‌های افزایشی بصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. آزمایش دارای ...  بیشتر به منظور تعیین آستانه خسارت اقتصادی و درصد افت عملکرد ذرت در اثر رقابت با تاج‌خروس آزمایشی بر اساس روش سری‌های افزایشی بصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. آزمایش دارای دو فاکتور شامل تراکم تاج‌خروس در پنج سطح (0، 2، 4، 6 و 12 بوته در متر‌مربع) و تراکم ذرت در سه سطح (7، 9 و 11 بوته در متر‌مربع) بود. برای توصیف کاهش عملکرد ناشی از رقابت تاج‌خروس از معادله دو پارامتری کوزنس استفاده شد. با توجه به پارامترهای بدست آمده از مدل حداقل درصد افت عملکرد دانه ذرت (پارامتر I) در تراکم‌های 7، 9 و 11 بوته در متر‌مربع ذرت به ترتیب 54/6، 35/4 و 1/4 درصد بود. افزایش تراکم ذرت موجب کاهش 37 درصدی در پارامتر I گردید. حداکثر افت عملکرد دانه ذرت در واحد سطح در تراکم‌های 7، 9 و 11 بوته در متر‌مربع ذرت به ترتیب 43/50، 16/34 و 6/24 درصد بود که با افزایش تراکم ذرت مقدار این پارامتر 51 درصد کاهش یافت. افزایش تراکم ذرت موجب افزایش 35 درصدی تراکم آستانه شد و آن را از 13/0 به 2/0 بوته در متر‌مربع رسانید. آستانه خسارت اقتصادی تاج‌خروس نیز با افزایش تراکم ذرت افزایش یافت، بطوریکه با افزایش تراکم ذرت از 7 به 11 بوته در متر‌مربع آستانه خسارت اقتصادی تاج‌خروس از 5/1 به 8/2 بوته در متر‌مربع افزایش یافت.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 133.87 K

ارزیابی رقابت سلمه‌تره (Chenopodium album) و ذرت (Zea mays) با استفاده از برخی مدل‌های تجربی

فاطمه آقابیگی؛ اسکندر زند؛ محمد علی باغستانی میبدی

دوره 75، شماره 1 ، شهریور 1386، ، صفحه 13-38

چکیده

  به منظور بررسی تأثیر رقابت سلمه‌تره (Chenopodium album) بر عملکرد ذرت دانه‌ای، آزمایشی در سال‌های 1380 و 1381 در کرج انجام گرفت. آزمایش‌‌ها در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با 3 تکرار و با آرایش فاکتوریل اجرا ...  بیشتر به منظور بررسی تأثیر رقابت سلمه‌تره (Chenopodium album) بر عملکرد ذرت دانه‌ای، آزمایشی در سال‌های 1380 و 1381 در کرج انجام گرفت. آزمایش‌‌ها در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با 3 تکرار و با آرایش فاکتوریل اجرا گردید. تیمارهای آزمایشی شامل زمان نسبی سبز شدن سلمه‌تره (سال اول: همزمان با ذرت، در مرحله 3-2 برگی ذرت و در مرحله 5-4 برگی ذرت؛ سال دوم: همزمان با ذرت، در مرحله 3-2 برگی ذرت و در مرحله 6-5 برگی ذرت) و تراکم سلمه‌تره (سال اول: 2، 5، 10 و 15 بوته در متر‌مربع؛ سال دوم: 6/6، 3/13 و 20 بوته در متر‌مربع) بود. نتایج حاصل از آزمایش نشان داد که بیشترین کاهش عملکرد مربوط به تیماری است که سلمه‌تره همزمان با ذرت سبز شد و کاهش عملکردی معادل 85 و 92 درصد را به ترتیب در سال اول و دوم آزمایش باعث گردید. همچنین تأخیر در زمان نسبی سبز شدن سلمه‌تره سبب کاهش قدرت رقابتی آن در مقابل ذرت گردید. شاخص سطح برگ ذرت نیز در ارتباط مستقیم با تراکم و زمان نسبی سبز شدن سلمه‌تره بود، بطوری که سبز شدن همزمان سلمه‌تره با ذرت سبب کاهش شاخص سطح برگ ذرت در سال اول و دوم آزمایش به ترتیب به میزان 73 و 53 درصد شد. بطور کلی مقایسه مدل‌های مختلف نشان داد که مدل‌های تراکم- زمان نسبی سبز شدن و سطح برگ نسبی علف‌هرز (در حالت کلی و مجموع سه زمان سبز شدن) با حداکثر ضریب تبیین، دارای بیشترین کارایی در پیش‌گویی کاهش عملکرد ذرت می‌باشند. علاوه بر آن نتایج نشان داد که تأثیر زمان نسبی سبز شدن سلمه‌تره بر افت عملکرد ذرت، بیشتر از تراکم می‌باشد، بطوری که مدل تراکم-کاهش عملکرد در حالت تفکیک زمان‌های نسبی سبز شدن، از توانایی خوبی در پیش‌گویی افت عملکرد برخوردار بود.  

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 2.89 M

تعیین سطح زیان اقتصادی شته شاخک بلند پنبه Acyrthosiphon gossypii در کاشمر

محمد سیرجانی؛ علی رضوانی

دوره 73، شماره 1 ، شهریور 1384، ، صفحه 13-23

چکیده

  شته پنبه و جالیز، Aphis gossypii و شته شاخک بلند پنبه، Acyrthosiphon gossypii Mordv. (Hom.: Aphididae) جزو آفات مهم پنبه می‌باشند. با توجه به اهمیت شته شاخک بلند پنبه در خراسان، این بررسی جهت تعیین سطح زیان اقتصادی آن در طی سال‌های ...  بیشتر شته پنبه و جالیز، Aphis gossypii و شته شاخک بلند پنبه، Acyrthosiphon gossypii Mordv. (Hom.: Aphididae) جزو آفات مهم پنبه می‌باشند. با توجه به اهمیت شته شاخک بلند پنبه در خراسان، این بررسی جهت تعیین سطح زیان اقتصادی آن در طی سال‌های 79 – 1378 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی کاشمر در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی انجام شد و چهار تیمار 5، 10 و 15 شته در برگ و شاهد بدون آلودگی (با سمپاشی) در 3 تکرار در روی بوته‌های زیر قفس با آلودگی مصنوعی مورد بررسی قرار گرفتند. در تیمار شاهد جهت سمپاشی از سم کونفیدور به میزان 250 سی‌سی در هکتار استفاده شد. نمونه‌برداری هر10 روز یک بار از 5 بوته از هر کرت انجام و شته‌های 3 برگ بالایی هر بوته شمارش گردید. هنگام برداشت محصول، وزن یک غوزه، درصد غوزه‌های باز هر بوته، عملکرد وش و طول الیاف تعیین شد. داده‌های جمع‌آوری شده با نرم‌افزارهای SAS و JMP تجزیه و تحلیل شد و با استفاده از شیب خط رگرسیون سطح زیان اقتصادی شته شاخک بلند پنبه تعیین گردید. بر اساس معادلات رگرسیونی دو سال آزمایش، یک رابطه خطی منفی بین عملکرد وش با تعداد شته وجود داشت و آستانه اقتصادی این شته 3/6 تا 9/6 حشره در سه برگ بالایی هر بوته بدست آمد.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 448.44 K

تعیین سطح زیان اقتصادی مینوز برگ غلات Syringopais temperatella Led. (Lep.: Elachistidae) در خوزستان

غلامرضا جمسی

دوره 74، شماره 1 ، شهریور 1385، ، صفحه 19-31

چکیده

  مینوز برگ غلات از جمله آفات مهم مزارع گندم و جو در نواحی جنوب، جنوب غربی و غرب کشور به ویژه در مزارع دیم است و با تغذیه از پارانشیم برگ، خسارت کمی ‌و کیفی به محصول وارد می‌سازد. در یک بررسی دو ساله (سال‌های ...  بیشتر مینوز برگ غلات از جمله آفات مهم مزارع گندم و جو در نواحی جنوب، جنوب غربی و غرب کشور به ویژه در مزارع دیم است و با تغذیه از پارانشیم برگ، خسارت کمی ‌و کیفی به محصول وارد می‌سازد. در یک بررسی دو ساله (سال‌های زراعی 79-1378 و 83-1382)، سطح زیان اقتصادی آفت در شرایط مزرعه به صورت کارت گذاری و ثبت تراکم جمعیت لاروهای آفت روی کارت‌ها همراه با ‌اندازه‌گیری وزن محصول، وزن مادة خشک و محاسبه شاخص برداشت و نیز محاسبه معادلات و رسم منحنی‌های رگرسیونی مربوطه انجام شد. در سال زراعی 79 - 1378 کارت گذاری روی بوته‌ها در مرحله 4 - 3 برگی گندم و نیز شمارش و ثبت تعداد لاروهای سن یک به ازای هر بوته روی کارت‌ها در شرایط مزرعه و گلخانه انجام گردید و در زمان برداشت، وزن دانه، وزن ماده خشک و شاخص برداشت تمام تک بوته‌ها جداگانه ‌اندازه‌گیری و محاسبه شدند و مشخص شد که بین تعداد لارو سن یک به ازای هر بوته و وزن محصول دانه در زمان برداشت رابطه رگرسیونی Y= (0.922 - 0.15 ln (X))2، با شیب منفی برقرار است (ln = لگاریتم نپرین، X = تعداد لارو سن یک به ازای هر بوته در مرحلة 4-3 برگی گندم، Y= پیش‌بینی عملکرد دانه به ازای هر بوته)، بنابراین‌ با توجه به هزینه‌های کنترل شیمیایی (قیمت سم و مخارج سم‌پاشی، پیش‌بینی کاهش عملکرد بر اساس تعداد لارو به ازای هر بوته و قیمت فروش محصول، سطح زیان اقتصادی آفت محاسبه گردید، بطوریکه در سال زراعی 79 - 1378 و در مزارع دیم در تراکم‌های 100، 150 و 170 بوته بر مترمربع و در مرحله 4-3 برگی گندم، به ترتیب آلودگی‌های 4، 9 و 9 لارو به ازای یک بوته (400، 1350 و 1530 لارو بر مترمربع) به بالا و در سال زراعی 83-1382 با تراکم‌های 100، 150 و 170 بوته بر مترمربع به ترتیب آلودگی‌های 4، 8 و 10 لارو به ازای هر بوته (400، 1200 و 1700 لارو بر مترمربع به بالا را می‌توان به عنوان سطح زیان اقتصادی (EIL) تلقی نمود که از لحاظ اقتصادی، اعمال کنترل شیمیایی را توجیه می‌نماید.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 114.74 K

بررسی بیولوژی آزمایشگاهی، تغییرات جمعیت، علائم و میزان خسارت کنه پهن Polyphagotarsonemus latus (Acari: Tarsonemidae) روی ارقام مختلف سیب‌زمینی در جیرفت

پیمان نامور؛ مسعود اربابی

دوره 74، شماره 2 ، اسفند 1385، ، صفحه 23-43

چکیده

  کنه پهن سیب‌زمینی Polyphagotarsonemus latus (Banks) از آفات مهم مناطق گرمسیری و گلخانه‌ای می‌باشد. اولین بار این آفت از مزارع سیب‌زمینی منطقه جیرفت در سال 1380 برای ایران گزارش شد. بیولوژی کنه پهن در شرایط آزمایشگاهی ...  بیشتر کنه پهن سیب‌زمینی Polyphagotarsonemus latus (Banks) از آفات مهم مناطق گرمسیری و گلخانه‌ای می‌باشد. اولین بار این آفت از مزارع سیب‌زمینی منطقه جیرفت در سال 1380 برای ایران گزارش شد. بیولوژی کنه پهن در شرایط آزمایشگاهی و تغییرات جمعیت آن در شرایط مزرعه‌ای در منطقه جیرفت به مدت دو سال مطالعه شد. بررسی مراحل رشدی کنه با استفاده از روش تهیه دیسک برگ سیب‌زمینی در ظروف پتری و با 20 تکرار دردمای 1± 25 درجه سانتی‌گراد، رطوبت 10% ±70 و دوره روشنایی 10 : 14 ساعت (تاریکی:روشنایی) انجام و طول دوره تفریخ تخم 32/1 روز، دوره لاروی 1/1، مراحل غیر‌فعال 12/1 روز و بعد از بلوغ قبل از تخم‌ریزی 3/1 روز و طول یک نسل 84/4 روز تعیین گردید. طول عمر برای کنه نر 9/7 روز و برای ماده 76/9 روز با میانگین تخم‌ریزی 53/30 تخم در دوره تخم‌ریزی تعیین گردید. تغییرات جمعیت کنه پهن بر روی شش رقم کشت غالب سیب‌زمینی در منطقه جیرفت (آریندا، دیاموند، مارادونا پریمور، اگریا و کنکورد (راموس و سانته در سال دوم)) همراه با شدت علائم و میزان خسارت کنه روی هر رقم در یک مزرعه تحقیقاتی مطالعه گردید. تجزیه و تحلیل داده‌های آماری نشان داد ارقام آریندا، دیاموند و پریمور در سال اول و آریندا، مارادونا و راموس در سال دوم به ترتیب حاوی بیشترین و ارقام اگریا و کنکورد در سال اول و سانته و کنکورد در سال دوم کمترین میانگین جمعیت کنه بودند. بیشترین میزان خسارت کنه برای ارقام آریندا، مارادونا و دیاموند و کمترین برای ارقام سانته و کنکورد در منطقه جیرفت به ثبت رسید.  

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 242.5 K

وضعیت شش ویروس مهم بیماری‌زا در مزارع سیب‌زمینی استان خوزستان

رضا خاکور؛ مسعود شمس بخش؛ رضا پوررحیم

دوره 73، شماره 1 ، شهریور 1384، ، صفحه 25-37

چکیده

  به منظور شناسایی و تعیین فراوانی بیماری‌های ویروسی مهم مزارع سیب‌زمینی استان خوزستان در طول فصول زراعی سال‌های 78-1377 از مناطق مختلف استان مزبور به طور تصادفی نمونه‌برداری شد. نمونه‌های جمع‌آوری شده ...  بیشتر به منظور شناسایی و تعیین فراوانی بیماری‌های ویروسی مهم مزارع سیب‌زمینی استان خوزستان در طول فصول زراعی سال‌های 78-1377 از مناطق مختلف استان مزبور به طور تصادفی نمونه‌برداری شد. نمونه‌های جمع‌آوری شده با استفاده از آزمون سرولوژیکی الایزا (ELISA) و روش‌های گلخانه‌ای مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج این تحقیق نشان داد که هر شش ویروس مورد مطالعه در استان خوزستان شیوع دارد، به طوریکه 74 درصد نمونه‌ها به ویروس  Y(PVY)، 68 درصد به ویروس S (PVS)، 44 درصد به ویروس PVX) X)، 25 درصد به ویروس پیچیدگی برگ (PLRV)، 22 درصد به ویروس M (PVM) و 5/11 درصد به ویروس موزائیک یونجه (AMV) آلوده بودند. به منظور تعیین سویه‌های سه ویروس PVY ، PVX و AMV از نمونه‌هایی که بر اساس نتایج آزمون الایزا فقط به یک ویروس آلوده بودند، تعداد 25 جدایه PVY ، هفت جدایه PVX و سه جدایه AMV انتخاب و با استفاده از گیاهان معرف مناسب از لحاظ زیستی خالص گردیدند. بر اساس نتایج واکنش گیاهان معرف و اختلاف در قدرت انتقال جدایه‌های مختلف ویروس توسط شته، 25 جدایه PVY متعلق به سه گروه نژادی  PVYO، PVYN و PVYC بودند. همین مطالعات در مورد هفت جدایه ویروس PVX نشان داد که به غیر از یک جدایه که دارای علائم متفاوت در روی گیاهان سلمه سفید (Chenopodium album L.) و سلمه‌تره (Chenopodium quinoa Wild) بود، همگی از لحاظ زیستی مشابه هستند. مطالعات مشابه در مورد سه جدایه ویروس موزائیک یونجه AMV)) نیز نشان داد که هر سه جدایه دارای خصوصیات یکسان و متعلق به نژاد کالیکو (Calico) هستند. این جدایه‌های AMV از لحاظ زیستی به دو گروه تقسیم شدند: یک گروه در روی گیاه لوبیا (Phaseolus vulgaris L.) و لوبیا چشم بلبلی L.) Vigna unguiculata) علائم سیستمیک تولید کردند در حالیکه گروه دوم فقط توانستند روی این گیاهان لکه موضعی ایجاد نمایند.  

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 266.17 K

مطالعه نقش مدیریت زراعی بر تراکم جمعیت زنجرک خرما Ommatissus lybicus Bergevin (مقاله انگلیسی)

مسعود لطیفیان؛ یداله خواجه زاده؛ رضا دامغانی؛ مهران غزوی؛ رویا ارباب تفتی؛ هادی زهدی؛ محمد جواد عصاری

دوره 89، شماره 1 ، شهریور 1400، ، صفحه 25-33

https://doi.org/10.22092/jaep.2021.353643.1391

چکیده

  کنترل زراعی یکی از قدیمی‌ترین روش‌ها برای مدیریت حشرات آفات است. برای بررسی نقش فعالیت‌های زراعی در نوسانات جمعیت زنجرک Ommatissus lybicus ، تعداد 12، 19و 29 نخلستان به‌ترتیب در شهرستان‌های آبادان، بهبهان ...  بیشتر کنترل زراعی یکی از قدیمی‌ترین روش‌ها برای مدیریت حشرات آفات است. برای بررسی نقش فعالیت‌های زراعی در نوسانات جمعیت زنجرک Ommatissus lybicus ، تعداد 12، 19و 29 نخلستان به‌ترتیب در شهرستان‌های آبادان، بهبهان و بم انتخاب شدند. نمونه‌برداری با استفاده از روش تصادفی خوشه‌ای انجام شد. تراکم جمعیت با استفاده از نمونه‌گیری از برگ و تله کارت زرد تخمین زده شد. شاخص­های انجام فعالیت‌های مدیریتی زراعی با مشاهدات مستقیم و مصاحبه با نخل‌داران و کارشناسان خدمات ترویجی ارزیابی شد. نتایج نشان داد که کارایی عوامل مدیریتی زراعی در کاهش جمعیت زنجرک خرما از تأثیر مختلفی برخوردار بود، به‌طوری که الگوی کشت شامل فاصله کشت و میانه کاری، مدیریت تغذیه و سایر فعالیت­ ها از جمله هرس برگ، حذف پاجوش و کنترل شیمیایی در کاهش جمعیت مؤثر بودند.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 591.58 K

مطالعه برخی ترکیبات ضد یخ با وزن مولکولی پایین در لاروهای زمستان گذران کرم ساقه‌خوار برنج Chilo suppressalis Walker (Lep.: Pyralidae) در شمال ایران

مریم عطاپور؛ سعید محرمی پور؛ محسن برزگر؛ عباس خانی

دوره 75، شماره 2 ، اسفند 1386، ، صفحه 27-38

چکیده

  کرم ساقه‌خوار برنج به شکل لاروهایکامل در حال دیاپوز زمستان را سپری می‌کند. مشخص شده است که میزان برخی کربوهیدرات‌ها در حشرات زمستان گذران تغییرات قابل ملاحظه‌ای از خود نشان می‌دهد. به منظور تعیین ...  بیشتر کرم ساقه‌خوار برنج به شکل لاروهایکامل در حال دیاپوز زمستان را سپری می‌کند. مشخص شده است که میزان برخی کربوهیدرات‌ها در حشرات زمستان گذران تغییرات قابل ملاحظه‌ای از خود نشان می‌دهد. به منظور تعیین این‌ترکیبات و نحوه تغییرات آن‌ها در طول دوره دیاپوز، لاروهای زمستان گذران طی ماه‌های مهر تا اسفند 1383 از محل‌های زمستان گذرانی خود در مزارع برنج جمع آوری شدند. جهت شناسایی و اندازه‌گیری قندهای مهم و همچنین اندازه‌گیری غلظت گلیکوژن به‌ترتیب از کروماتوگرافی مایع با کارآیی بالا (HPLC) و طیف سنج Vis-UV استفاده شد. مهم‌ترین‌ترکیب ضد یخ شناسایی شده گلیسرول و مهم‌ترین قند‌ تری‌هالوز بود. در طول بررسی غلظت هر دو‌ترکیب در ماه‌های مختلف اختلاف معنی‌داری از خود نشان دادند. کمترین و بیشترین میزان گلیسرول بترتیب در ماه‌های مهر و دی (به ترتیب 18/0±21/1و 70/3±53/15 میلی‌گرم در هر گرم وزن‌تر لارو) اندازه‌گیری شد. بر خلاف گلیسرول، تری‌هالوز بیشترین غلظت را در آبان ماه (mg/g61/0±00/7) و کمترین غلظت را در دی ماه (mg/g 57/0±79/2) دارا بود و غلظت آن تقریباً از آذر ماه تا پایان زمستان ثابت ماند. با وجود رابطه منفی، ارتباط معنی‌داری بین گلیسرول و‌ تری‌هالوز به دست نیامد. تغییرات غلظت گلیکوژن درست عکس گلیسرول بود و رابطه منفی و معنی‌داری (r = -0.964; P<0.01) بین این دو وجود داشت که این مساله نمایانگر تبدیل شدن گلیکوژن به گلیسرول در این دو فاصله زمانی می‌باشد. بر اساس این نتایج می‌توان عنوان کرد که مهم‌ترین ‌ترکیبضد یخ با وزن مولکولی پایین تأثیر‌گذار در مقاومت به سرما در کرم ساقه‌خوار برنج در ایران گلیسرول می‌باشد و بر اساس تغییرات آن می‌توان نتیجه گرفت که دیاپوز در لاروهای این آفت در این سال باید در اواخر آبان شروع و درفاصله بین بهمن و اسفند ماه شکسته شده باشد.   کرم ساقه‌خوار برنج به شکل لاروهایکامل در حال دیاپوز زمستان را سپری می‌کند. مشخص شده است که میزان برخی کربوهیدرات‌ها در حشرات زمستان گذران تغییرات قابل ملاحظه‌ای از خود نشان می‌دهد. به منظور تعیین این‌ترکیبات و نحوه تغییرات آن‌ها در طول دوره دیاپوز، لاروهای زمستان گذران طی ماه‌های مهر تا اسفند 1383 از محل‌های زمستان گذرانی خود در مزارع برنج جمع آوری شدند. جهت شناسایی و اندازه‌گیری قندهای مهم و همچنین اندازه‌گیری غلظت گلیکوژن به‌ترتیب از کروماتوگرافی مایع با کارآیی بالا (HPLC) و طیف سنج Vis-UV استفاده شد. مهم‌ترین‌ترکیب ضد یخ شناسایی شده گلیسرول و مهم‌ترین قند‌ تری‌هالوز بود. در طول بررسی غلظت هر دو‌ترکیب در ماه‌های مختلف اختلاف معنی‌داری از خود نشان دادند. کمترین و بیشترین میزان گلیسرول بترتیب در ماه‌های مهر و دی (به ترتیب 18/0±21/1و 70/3±53/15 میلی‌گرم در هر گرم وزن‌تر لارو) اندازه‌گیری شد. بر خلاف گلیسرول، تری‌هالوز بیشترین غلظت را در آبان ماه (mg/g61/0±00/7) و کمترین غلظت را در دی ماه (mg/g 57/0±79/2) دارا بود و غلظت آن تقریباً از آذر ماه تا پایان زمستان ثابت ماند. با وجود رابطه منفی، ارتباط معنی‌داری بین گلیسرول و‌ تری‌هالوز به دست نیامد. تغییرات غلظت گلیکوژن درست عکس گلیسرول بود و رابطه منفی و معنی‌داری (r = -0.964; P<0.01) بین این دو وجود داشت که این مساله نمایانگر تبدیل شدن گلیکوژن به گلیسرول در این دو فاصله زمانی می‌باشد. بر اساس این نتایج می‌توان عنوان کرد که مهم‌ترین ‌ترکیبضد یخ با وزن مولکولی پایین تأثیر‌گذار در مقاومت به سرما در کرم ساقه‌خوار برنج در ایران گلیسرول می‌باشد و بر اساس تغییرات آن می‌توان نتیجه گرفت که دیاپوز در لاروهای این آفت در این سال باید در اواخر آبان شروع و درفاصله بین بهمن و اسفند ماه شکسته شده باشد. واژه‌های کلیدی: کرم ساقه‌خوار برنج، دیاپوز، زمستان گذرانی،‌ترکیبات ضد یخ، گلیسرول.    

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 158.25 K

بررسی نوسان جمعیت شته‌‌های بالدار مزارع سیب‌زمینی در استان همدان

هرمز سلطانی؛ علی رضوانی؛ علیرضا کریمی روزبهانی

دوره 74، شماره 1 ، شهریور 1385، ، صفحه 33-46

چکیده

  تغییرات فصلی و تراکم جمعیت شته‌‌های بالدار ناقل بیماری‌‌های ویروسی سیب‌زمینی طی سال‌‌های 1379- 1377 در چهار منطقة استان همدان شامل شهرستان‌‌های همدان، کبودرآهنگ، قهاوند و اسدآباد با استفاده از تله‌‌های ...  بیشتر تغییرات فصلی و تراکم جمعیت شته‌‌های بالدار ناقل بیماری‌‌های ویروسی سیب‌زمینی طی سال‌‌های 1379- 1377 در چهار منطقة استان همدان شامل شهرستان‌‌های همدان، کبودرآهنگ، قهاوند و اسدآباد با استفاده از تله‌‌های زرد رنگ محتوی آب در طول فصل رشد سیب‌زمینی مورد مطالعه قرار گرفت. در این بررسی‌‌ها چهار گونه شته از خانوادة Aphididae و یک گونه از خانوادة Drepanosiphidae از مزارع تولید بذر سیب‌زمینی جمع‌آوری و شناسایی شدند. در بین گونه‌‌های ناقل، شتة Therioaphis trifolii forma maculata (Buckton) با 91 - 65 درصد کل جمعیت شته‌‌های بالدار شکار شده در همه مناطق دارای بیشترین فراوانی بوده و به عنوان گونة غالب تعیین شد و سایر گونه‌‌های مهم مانندAcyrthosiphon pisum (Harris), Myzus persicae (Sulzer) Aphis frangullae gossypii (Glover), وMacrosiphum euphorbiae (Thomas) با فراوانی کمتر شکار شدند. در مقایسة مناطق با توجه به اطلاعات بدست آمده، منطقة کبودرآهنگ بدلیل پائین بودن جمعیت شته‌‌های ناقل مهم مانند M. persicae و A. pisum و همچنین کوتاه بودن طول دورة حضور آن‌ها در مزرعه در مقایسه با سایر مناطق به عنوان منطقه مستعدتر جهت تکثیر پایه‌‌های بذری بصورت مقدماتی معرفی شد و منطقه همدان بدلیل بالا بودن تراکم گونه‌‌های ناقل و حضور طولانی‌تر آنان در طول فصل رشد در مزرعه به عنوان منطقة نامناسب و سایر مناطق به عنوان مناطق حد واسط این دو منطقه ارزیابی شدند.  

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 198.4 K

بررسی تغییرات فصلی جمعیت شته‌های مرکبات در شرق مازندران و توانایی گونه‌های مهم در انتقال ویروس تریستزای مرکبات

سید وحید علوی؛ علی رضوانی

دوره 75، شماره 1 ، شهریور 1386، ، صفحه 39-50

چکیده

  نحوة فعالیت فصلی شته‌های مرکبات با استفاده از روش‌های نمونه‌برداری مستقیم و تله‌های زرد آبی در باغات منطقه ساری استان مازندران در خلال سال‌های 1382 و1383 مورد بررسی قرار گرفت. توانایی انتقال ویروس تریستزای ...  بیشتر نحوة فعالیت فصلی شته‌های مرکبات با استفاده از روش‌های نمونه‌برداری مستقیم و تله‌های زرد آبی در باغات منطقه ساری استان مازندران در خلال سال‌های 1382 و1383 مورد بررسی قرار گرفت. توانایی انتقال ویروس تریستزای مرکبات توسط شته‌های مهم در باغات مرکبات این منطقه نیز ارزیابی شد. گونه‌های شناسایی شده در این بررسی به ترتیب فراوانی، در سال 1382 شامل Aphis gossypii (78%)، Toxoptera aurantii (8%)، Macrosiphum euphorbiae (8%) و Aulacarthum solani (6%)، و در سال 1383 شامل A. gossypii (51%)، Aphis spiraecola (21%)، T. aurantii(12%)، Aphis fabae (9%)، Aphis craccivora (5/3%)، Aphis nasturtii (2%)، Myzus persicae (5/0%)، M. euphorbiae (5/0%) و Aphis rumicis (5/0%) بود. شته A. gossypii گونه غالب در باغات مرکبات این منطقه بود. در آزمون انتقال از گیاهچه‌های بذری لیمو مکزیکی به عنوان دهنده و گیرنده ویروس تریستزای مرکبات، و از جمعیت‌های بیست تایی و ده‌تایی چهار گونه شتـه  A. spiraecola، T. aurantii،A. gossypiiوA. fabaeبه عنوان ناقل برای هر یک از گیاهچه‌های لیمو مکزیکی گیرنده ویروس استفاده شد. میزان نهال‌های آلوده شده توسط جمعیت‌های بیست تایی شته A. gossypii، برابر با 33/3% و با جمعیت‌های ده تایی این گونه معادل 66/1% بود و احتمال انتقال توسط تک شته ناقل در هر دو مورد برابر با 17/0% محاسبه گردید. سایر گونه‌های مورد بررسی قادر به انتقال این سویه نبودند. روش تله زرد آبی در مقایسه با نمونه برداری مستقیم، فاقد کارآیی لازم بـود. گونه‌های A. rumicis، A. nasturtii و A. solani برای اولین بار از فون شته‌های مرکبات در شمال کشور گزارش می‌گردند.  

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 232.23 K

بررسی امکان تلفیق شکار انبوه سوسک سرخرطومی حنایی خرما و سوسک شاخدار خرما با استفاده از تله‌های فرومونی

کاظم محمدپور؛ آرمان آوند فقیه

دوره 75، شماره 2 ، اسفند 1386، ، صفحه 39-53

چکیده

  سوسک سرخرطومی حنایی خرما Rhynchophorus ferrugineus از مهم‌ترین آفات نخیلات در قاره‌های آسیا، آفریقا و اروپا می‌باشد که برای اولین بار در سال 1369 در شهرستان سراوان خسارت آن بر روی درختان خرما گزارش شد. سوسک شاخدار ...  بیشتر سوسک سرخرطومی حنایی خرما Rhynchophorus ferrugineus از مهم‌ترین آفات نخیلات در قاره‌های آسیا، آفریقا و اروپا می‌باشد که برای اولین بار در سال 1369 در شهرستان سراوان خسارت آن بر روی درختان خرما گزارش شد. سوسک شاخدار خرما،Oryctes elegans نیز یکی از مهم‌ترین آفات خرما بوده که در مناطق خرما خیز آسیا و از جمله در ایران انتشار دارد. در طول سال‌های 84-1383 آزمایش‌های تله‌گذاری صحرایی با پخش کننده‌های فرومون تجمعی سوسک شاخدار خرما و نیز سوسک سرخرطومی حنایی خرما بصورت مجزا و مخلوط در تله‌های سطلی پلاستیکی در نخلستان‌های شهرستان سراوان به منظور امکان تلفیق شکار انبوه دو آفت مذکور انجام شد. نتایج نشان داد که پخش کننده‌های حاوی مخلوط فرومون دو آفت در مقایسه با پخش کننده‌های مجزا، از جلب کنندگی یکسانی برای حشرات کامل سرخرطومی حنایی خرما برخوردار است، در حالیکه در مورد سوسک شاخدار خرما، پخش کننده‌های مجزا، جلب کنندگی بیشتری داشت. همچنین تله‌هایی که در سطح زمین نصب گردید، در مقایسه با تله‌هایی که در ارتفاع 5/1 و 4 متری نصب شده بود، بطور معنی‌دار حشرات بیشتری از سوسک سرخرطومی حنایی خرما را جلب کردند. ولی میزان جلب و شکار سوسک شاخدار خرما در ارتفاعات مختلف نصب تله روی تنه درخت، یکسان بود و تفاوت معنی‌داری را نشان نداد. از طرف دیگر تأثیر زمان تعویض طعمه گیاهی در جلب دو آفت به تله‌های فرومونی تقریباً یکسان بود، بطوریکه بیشترین میزان جلب کنندگی برای سرخرطومی حنایی خرما و نیز سوسک شاخدار خرما در تله‌هایی مشاهده شد که تعویض طعمه گیاهی هر یک هفته یکبار در آن‌ها صورت گرفته بود. افزایش زمان تعویض طعمه گیاهی به هر 2 یا 3 هفته یکبار، به طور محسوسی سبب کاهش کارایی تله‌های فرومونی شد. با توجه به نتایج بدست آمده، تله‌های فرومونی حاوی پخش کننده فرومون هر دو آفت که بطور مجزا، در سطح زمین نصب شده و تعویض طعمه گیاهی آن‌ها هر هفته صورت می‌گیرد، از کارایی خوبی برخوردار بوده و می‌تواند جهت تلفیق شکار انبوه سرخرطومی حنایی خرما و سوسک شاخدار خرما بکار رود.  

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 135.79 K

بررسی بیولوژی جوانه‌‌خوار سبز گل محمدی، Lep.: Pterophoridae))Eucnaemidophorus rhododactylus در گلستان‌های کاشان

محمدرضا نعمت اللهی

دوره 73، شماره 1 ، شهریور 1384، ، صفحه 39-54

چکیده

  جوانه‌خوار سبز گل محمدی، Eucnaemidophorus rhododactylus Den. & Schiff.، شب‌پره‌ای است از خانواده Pterophoridae که خسارت آن در سال‌های اخیر در گلستان‌های کاشان افزایش یافته است. حشره کامل آفت به رنگ عمومی قهوه‌ای مایل به خاکی ...  بیشتر جوانه‌خوار سبز گل محمدی، Eucnaemidophorus rhododactylus Den. & Schiff.، شب‌پره‌ای است از خانواده Pterophoridae که خسارت آن در سال‌های اخیر در گلستان‌های کاشان افزایش یافته است. حشره کامل آفت به رنگ عمومی قهوه‌ای مایل به خاکی است. طول بدن 8 - 6 میلی‌متر و عرض بدن با بال‌های باز 24 - 20 میلی‌متر، بال جلو از دو لب و بال عقب از سه لب تشکیل شده است. لارو به رنگ زرد مایل به سبز، دوکی و در حداکثر رشد به 13 - 12 میلی‌متر می‌رسد. این آفت با تنیدن تار، لانه‌ای تشکیل داده و درون آن از جوانه‌ها و غنچه‌ها تغذیه می‌کند. بدین ترتیب سبب کاهش تعداد گل و متعاقباً میزان عطر و اسانس استحصالی می‌شود. طی بازدیدهای منظم از گلستان‌های منطقه جنبه‌های مختلف بیولوژی و خصوصیات مراحل مختلف رشدی آفت بررسی و ثبت گردید. به منظور بررسی طول عمر حشرات کامل و میزان تخم‌گذاری شب پره‌های ماده از آستین‌های توری استفاده شد. جهت تعیین محل و نحوه زمستانگذرانی، نمونه‌های خاک، خاشاک و شاخ و برگ بوته‌ها در آزمایشگاه بررسی شد. بررسی‌های انجام شده نشان داد که این آفت در منطقه فقط از گل محمدی تغذیه می‌نماید. بیشترین میزان خسارت آفت مذکور در سطح استان 75/33 درصد در دهستان برزک برآورد گردید. این آفت در هر سال یک نسل داشت و زمستان را بصورت لارو سن اول و به حالت دیاپوز در زیر پوشش گنبدی روی شاخه‌ها سپری می‌نمود. دوره دیاپوز لارو از اواخر تیر ماه شروع و تا اوایل فروردین سال بعد ادامه یافت و سپس با رویش مجدد بوته‌های گل محمدی لاروها فعالیت خود را از سر گرفتند. متوسط دوره مراحل مختلف رشدی آفت تحت شرایط مزرعه‌ای برای مراحل تخم 5/12 روز، لارو 60 روز، شفیره 10 روز و حشرات بالغ 15 روز بود.  

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 993.99 K

بررسی برخی جنبه‌های اکوفیزیولوژیک ریزوم علف‌هرز شیرین‌بیان (Glycyrrhiza glabra)

نوشین نظام آبادی؛ حمید رحیمیان‌مشهدی؛ اسکندر زند؛ حسن محمدعلیزاده

دوره 74، شماره 2 ، اسفند 1385، ، صفحه 45-61

چکیده

  کنترل علف‌های هرز چند ساله بدلیل سیستم زیرزمینی گسترده بسیار دشوار است. در این پژوهش که در سال‌‌های 83-1381 صورت گرفت، عوامل اکوفیزیولژیکی مؤثر بر جوانه‌زنی و کاهش جوانه‌زنی ریزوم‌ علف‌هرز شیرین‌بیان ...  بیشتر کنترل علف‌های هرز چند ساله بدلیل سیستم زیرزمینی گسترده بسیار دشوار است. در این پژوهش که در سال‌‌های 83-1381 صورت گرفت، عوامل اکوفیزیولژیکی مؤثر بر جوانه‌زنی و کاهش جوانه‌زنی ریزوم‌ علف‌هرز شیرین‌بیان بصورت آزمایش‌های جداگانه در خزانه و آزمایشگاه مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که ریزوم‌ها در دمای پایین‌تر از 6 درجه سانتی‌گراد جوانه نزدند و ریزوم‌ها برای جوانه‌زنی به حداقل 154 درجه- روز نیاز داشتند. نیاز حرارتی کل نیز از 50 در‌صد جوانه‌زنی تا برداشت 3549 درجه- روز تعیین شد. نتایج آزمایش کنترل جوانه‌زنی بوسیله یخ آب در چهار سطح دمای انجماد 0، 3- ، 5- و 10- درجه سانتی‌گراد و رطوبت خاک در سه سطح ظرفیت زراعی، غرقاب و خشک در 4 تکرار نشان داد که غرقاب در دمای 5 درجه سانتی‌گراد منجر به کاهش جوانه‌زنی شد و ریزوم‌ها در دمای 3- درجه سانتی‌گراد و پایین‌تر از آن در تمامی سطوح رطوبت خاک جوانه نزدند. در آزمایش تنش خشک‌شدگی در شرایط آزمایشگاهی، ریزوم‌‌هایی که 10 روز در دماهای 25 درجه سانتی‌گراد و بالاتر قرار گرفتند، جوانه نزدند. در کل نتایج این پژوهش نشان داد که امکان کنترل جوانه‌زنی ریزوم شیرین‌بیان با استفاده از روش‌های فیزیکی بصورت آزمایشگاهی وجود دارد.  

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 323.44 K

تعیین دوره بحرانی کنترل علف‌های هرز در مزارع پنبه

حمیرا سلیمی؛ علیرضا عطری؛ حمید رحیمیان‌مشهدی

دوره 74، شماره 1 ، شهریور 1385، ، صفحه 47-64

چکیده

  جهت تعیین دوره بحرانی کنترل علف‌های هرز در پنبه آزمایشی به مدت دو سال با چهارده تیمار و چهار تکرار در قالب طرح آماری بلوک‌های کامل تصادفی در ‌ایستگاه تحقیقات ورامین در سال‌های 1379 و 1380 اجرا گردید. آزمایش ...  بیشتر جهت تعیین دوره بحرانی کنترل علف‌های هرز در پنبه آزمایشی به مدت دو سال با چهارده تیمار و چهار تکرار در قالب طرح آماری بلوک‌های کامل تصادفی در ‌ایستگاه تحقیقات ورامین در سال‌های 1379 و 1380 اجرا گردید. آزمایش شامل دو سری تیمار، تداخل و کنترل علف‌های هرز تا مراحل فنولوژیک پنبه بود که در سری اول علف‌های هرز تا مراحل تشکیل اولین برگ حقیقی، پنجمین برگ حقیقی، اولین شاخه گلزا، سومین شاخه گلزا، پنجمین شاخه گلزا و تولید گل قهوه‌ای با پنبه تداخل نمودند و سپس وجین شدند. در سری دوم، علف‌های هرز تا مراحل فوق وجین شده ولی پس از آن تا پایان فصل اجازه تداخل یافتند. کنترل و تداخل تمام فصل علف‌های هرز به ترتیب به عنوان شاهد وجین کامل و شاهد بدون وجین منظور گردید. نتایج به دست آمده از منحنی‌های گامپرتز و لجستیک بر اساس وزن محصول با احتساب 5 در‌صد کاهش عملکرد مجاز نشان داد که دوره بحرانی کنترل علف‌های هرز در سال اول از تشکیل اولین شاخه گلزا تا تولید گل قهوه‌ای بود. دوره بحرانی در سال دوم زودتر آغاز گردید و شروع آن به دوره رویشی، یعنی تشکیل پنجمین برگ حقیقی پنبه تغییر یافت. رقابت علف‌های هرز موجب کاهش معنی‌دار تعداد کل قوزه‌ها و تعداد قوزه‌های باز شده، ارتفاع بوته، تعداد شاخه‌های جانبی، طول شاخه‌ها و عملکرد گردید. علف‌های هرز غالب از نظر تعداد و تراکم در دوره بحرانی کنترل علف‌های هرز شامل اویارسلام (Cyperus rotundus L. ) و گونه‌های مختلف تاج‌خروس (Amaranthus spp.) بودند و سایر گونه‌ها در مقام دوم قرار گرفتند. تراکم قیاق پس از مرحله پنجمین شاخه گلزا افزایش یافت و در پایان فصل علف‌های هرز قیا‌ق (Sorghum halepense (L.) Pers.) و اویارسلام بیشترین تراکم را داشتند. تاج خروس وحشی به دلیل دارا بودن وزن خشک و توان رقابتی بالا علف هرز غالب دوره بحرانی محسوب شد. در پایان فصل با وجود تراکم کمتر قیاق نسبت به اویارسلام وزن خشک آن به مراتب بیشتر از اویارسلام بود. دوره بحرانی با استفاده از وزن محصول توسط منحنی‌های گامپرتز و لجستیک به دست آمد. سایر اجزای عملکرد و مرفولوژیک پنبه با آزمون دانکن در سطح معنی‌دار 5 درصد تجزیه و تحلیل گردید. وزن خشک و تعداد علف‌های هرز نیز به صورت هیستوگرام با استفاده از نرم‌افزار Excel نشان داده شد. علف‌های هرز غالب عبارت بودند از: سه گونه تاج خروس Amaranthus retroflexus L.) ،A. viridis L. ، A. blitoides S.Watson (، خرفه(Portulaca oleracea L.)  ، سوروف (Echinochloa crus-galli (L.) P. Beauv) ، اویارسلام (Cyperus rotundus L.) و قیاق (Sorghum halepense (L.) Pers.).

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 313.92 K

مقایسه زهرآگینی چند جدایة Beauveria bassiana روی حشره کامل سن گندم و تأثیر روغن های گیاهی بر جوانه زنی اسپورهای مؤثرترین جدایه

ژینوس رستگار؛ مهران غزوی؛ کریم کمالی؛ جعفر ارشاد

دوره 75، شماره 1 ، شهریور 1386، ، صفحه 51-65

https://doi.org/10.22092/jaep.2007.122783

چکیده

  < p dir="RTL">در این تحقیق زهرآگینی هشت جدایه ایرانی و یک جدایه خارجی (GHA کد ARSEF201) از قارچ Beauveria bassiana روی حشرات کامل سن گندم Eurygaster integriceps Put. مورد بررسی قرار گرفت. LC50 جدایه‌های DEBI001، DEBI002، DEBI003، DEBI004، DEBI006، DEBI007، ...  بیشتر < p dir="RTL">در این تحقیق زهرآگینی هشت جدایه ایرانی و یک جدایه خارجی (GHA کد ARSEF201) از قارچ Beauveria bassiana روی حشرات کامل سن گندم Eurygaster integriceps Put. مورد بررسی قرار گرفت. LC50 جدایه‌های DEBI001، DEBI002، DEBI003، DEBI004، DEBI006، DEBI007، DEBI008، DEBI009 و GHA بترتیب عبارت بودند از: 104×45/4، 103×78/3، 105×50/5، 104×38/4، 104×99/4،107×43/7، 105×06/5، 104×69/4 و 104×76/4 اسپـور در میلی‌لیتر آب مقطر و Tween استریل و LT50 آن‌ها نیز به ترتیب: 40/9، 55/8 ، 55/8 ، 92/8 ، 91/10، 55/14، 99/12، 25/11 و 80/10 روز محاسبه گردید. جدایه DEBI002 با کمترین زمان تأثیر و پایین‌ترین LC50 بعنوان زهرآگین‌ترین و جدایه DEBI007 با بیشترین زمان تأثیر و بالاترین LC50 به عنوان ضعیف‌ترین جدایه تعیین شدند. < p dir="RTL">بررسی تأثیر روغن‌های گیاهی (بعنوان حامل) روی بیماریزاترین جدایه نشان داد که در بین 5 روغن گیاهی شامل روغن‌های پالم (نخل روغنی)، کلزا، سویا، آفتابگردان و کنجد، روغن پالم مناسب‌ترین آن‌ها برای پایداری قارچ می‌باشد. مقایسه میانگین درصد جوانه‌زنی اسپورهای قارچ پس از فرموله شدن با روغن‌های مذکور نشان داد که اختلاف معنی‌داری در سطح احتمال 1% بین روغن‌های مورد استفاده و همچنین زمان پایداری اسپورها در روغن وجود دارد. اثر متقابل دو عامل نوع روغن و زمان پایداری اسپورها نیز نشان داد که از بین 5 زمان نگهداری اسپورها (2، 4، 8 ، 16 و 24 ساعت)، 16 ساعت بیشترین زمان پایداری اسپورها در روغن پالم می‌باشد. از این نظر روغن کنجد نامناسب‌ترین روغن‌ها شناخته شد. < p dir="RTL"> 

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 280.44 K

زیست‌شناسی سوسک چوبخوار Melanophila (= Trachypteris) picta (Col.: Buprestidae) در کرج

مهری باب مراد؛ منصور عبایی؛ ستار زینالی

دوره 75، شماره 2 ، اسفند 1386، ، صفحه 55-71

چکیده

  سوسک چوبخوار Melanophila picta یکی از مهم‌ترین آفات درختان صنوبر در کرج می‌باشد. طی سال‌های 1372 تا 1374 زیست‌شناسی و دشمنان طبیعی این آفت در مجتمع تحقیقاتی منطقه‌ی البرز کرج و حومه آن، با نمونه‌برداری منظم هفتگی ...  بیشتر سوسک چوبخوار Melanophila picta یکی از مهم‌ترین آفات درختان صنوبر در کرج می‌باشد. طی سال‌های 1372 تا 1374 زیست‌شناسی و دشمنان طبیعی این آفت در مجتمع تحقیقاتی منطقه‌ی البرز کرج و حومه آن، با نمونه‌برداری منظم هفتگی از تنه‌ درختان آلوده، پرورش حشره روی تنه‌ درختان سرپا و نیز روی ساقه‌های‌ قطع شده صنوبر در شرایط کنترل شده بررسی گردید. در منطقه کرج، حشرات کامل از دهه دوم اردیبهشت ‌ماه در طبیعت ‌ظاهر شدند و خروج آن‌ها تا دهه‌ اول تیرماه ادامه یافت. نقطه‌ اوج ظهور این حشرات در هفته‌ دوم خرداد ماه اتفاق ‌افتاد. حشرات ماده پس از جفتگیری، در شیارها و لابلای جوانه‎های موجود روی تنه به دفعات مختلف تخم‌ریزی نمودند. هر حشره‌ ماده به طور متوسط30/56 ± 08/108 عدد تخم‌ گذاشت. میانگین دوره‌ تخم‌گذاری 02/7 ± 29/15 روز و دوره انکوباسیون تخم‌ها به طور متوسط 21/1 ± 14/7 روز طول ‌کشید. لارو‌های جوان (Neonate) از محل اتصال تخم به پوست تنه‌ درخت، نفوذ نموده و از زیر پوست و لایه‌ زاینده تغذیه کردند. این لاروها با ادامه تغذیه در ناحیه‌ برون چوب، دالا‌ن‌هایی حداکثر به طول 10 سانتی‌متر ایجاد نمودند. سوسک‌های چوبخوار صنوبر زمستان را به صورت لاروهای سنین بالا و به حالت غیر فعال در دالان‌های لاروی سپری کردند. لارو‌ها اوایل بهار سال بعد مجدداً فعال شده، شروع به تغذیه ‌نمودند. پیش شفیره‌ها از اواخر فروردین‌ و اولین شفیره‌ها از اواخر فروردین ‌ماه یا اوایل اردیبهشت‌ درون اطاقک شفیرگی دیده ‌شدند. شفیره‌ها به طور متوسط بعد از 6 ± 18/15 روز به حشره‌ کامل تبدیل ‌شدند. این آفت در شرایط آب و هوایی کرج یک نسل در سال ایجاد نمود. نسبت جنسی حشرات ماده به نر 14/1 به 1 تعیین شد. در این بررسی 4 گونه زنبور پارازیتوئید متعلق به خانواده‌های Encyrtidae، Braconidae، Ichneumonidae، Chalcididae و یک گونه مورچه‌ شکارگر تحت نام علمی Lasius alinus جمع‎آوری گردید. درصد پارازیته شدن لارو‌های آفت توسط هر یک از زنبورهای خانواده‌ Braconidae و Ichneumonidae در سال‌ 1374 به ترتیب 21/4 و 72/17 تعیین شد.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 441.14 K

تعیین مقدار داکسی نیوالنول در آرد گندم با استفاده از ستون ایمنوافینیتی و کروماتوگرافی مایع با عملکرد بالا

علیرضا عباداللهی؛ محمود قاضی خوانساری

دوره 73، شماره 1 ، شهریور 1384، ، صفحه 55-64

چکیده

  به منظور تعیین مقدار داکسی نیوالنول (DON) در آرد گندم نمونه‌های آرد از 5 کارخانه بین کارخانجات آرد استان تهران بطور تصادفی انتخاب شد و از هر کارخانه برحسب نوع آرد (آرد کامل، آرد سبوس گرفته، آرد ستاره، آرد ...  بیشتر به منظور تعیین مقدار داکسی نیوالنول (DON) در آرد گندم نمونه‌های آرد از 5 کارخانه بین کارخانجات آرد استان تهران بطور تصادفی انتخاب شد و از هر کارخانه برحسب نوع آرد (آرد کامل، آرد سبوس گرفته، آرد ستاره، آرد نول، و آرد ماکارونی) 5 نمونه 1 کیلو‌گرمی گرفته شد. سپس با استفاده از ستون‌های ایمنو‌افینیتی (Immunoaffinity) عمل استخراج صورت گرفت. آنالیز دستگاهی توسط دستگاه HPLC مجهز به دتکتور UV و ستون 18C با استفاده از فاز حامل استو‌نیتریل– آب به نسبت 90/10 (V/V) روی تمامی نمو‌نه‌ها انجام شد. DON در تمامی 40 نمونة آنالیز شدة آرد وجود داشت. بیشترین مقدار DON در آرد کامل با متوسط میزان آلودگی µg/g 05/130 و کمترین مقدار در آرد سبوس گرفته با متوسط میزان آلودگی µg/g 93/39 بدست آمد. آنالیز آماری داده‌ها نشان داد که اختلاف معنی‌داری بین آرد کامل با آرد ستاره و سبوس گرفته وجود دارد (0171/0p = ).  

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 1.71 M

بررسی کارایی مصرف نور توسط ذرت و سلمه‌تره (Chenopodium album) تحت شرایط رقابت

فرهاد صابرعلی؛ حجازی اسداله؛ سید احمد سادات نوری؛ اسکندر زند؛ محمد علی باغستانی میبدی

دوره 74، شماره 2 ، اسفند 1385، ، صفحه 63-79

چکیده

  افزایش کارایی مصرف منابع توسط گیاهان زراعی خسارت ناشی از رقابت علف‌های‌هرز را کاهش خواهد داد. تأثیر تراکم و آرایش کاشت ذرت دانه‌ای (L.Zea mays) بر کارایی مصرف نور ذرت و سلمه‌تره در سطوح مختلف تراکم سلمه‌تره ...  بیشتر افزایش کارایی مصرف منابع توسط گیاهان زراعی خسارت ناشی از رقابت علف‌های‌هرز را کاهش خواهد داد. تأثیر تراکم و آرایش کاشت ذرت دانه‌ای (L.Zea mays) بر کارایی مصرف نور ذرت و سلمه‌تره در سطوح مختلف تراکم سلمه‌تره در یک آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1383 مورد بررسی قرار گرفت. عامل اول یعنی تراکم کاشت ذرت شامل 70 و 105 هزار بوته در هکتار، عامل دوم آرایش کاشت ذرت شامل کشت بصورت یک ردیف و دو ردیف روی پشته و عامل سوم تراکم‌های علف‌هرز سلمه‌تره در چهار سطح 0، 5، 10 و 15 بوته در متر طولی ردیف بود. نتایج نشان داد که کارایی مصرف نور ذرت در شرایط حضور سلمه‌تره در تراکم‌ها و آرایش‌های کاشت مختلف ذرت کاهش یافت. تراکم بیشتر ذرت باعث افزایش کارایی مصرف نور ذرت و سلمه‌تره نسبت به تراکم کمتر آن شد. آرایش کاشت دو ردیفه ذرت نیز باعث افزایش کارایی مصرف نور ذرت و کاهش کارایی مصرف نور سلمه‌تره در مقایسه با آرایش کاشت تک ردیفه آن شد. البته تأثیر آرایش کاشت بر کارایی مصرف نور ذرت و سلمه‌تره به اندازه تأثیر تراکم نبود.  

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 341.83 K

مطالعه‌ ویژگی‌های زیستی زنبور Telenomus acrobates (Hym.: Scelionidae)، پارازیتویید تخم بالتوری Chrysoperla carnea (Neu.: Chrysopidae)

علی‌اصغر طالبی؛ شراره شاهپوری‌ارانی؛ یعقوب فتحی‌پور؛ سعید محرمی پور

دوره 74، شماره 1 ، شهریور 1385، ، صفحه 65-79

چکیده

  در این تحقیق ویژگی‌های زیستی و رفتاری زنبورTelenomus acrobates Giard (Hym.: Scelionidae) به عنوان پارازیتویید تخم بالتوریChrysoperla carnea (Steph.) (Neu.: Chrysopidae) مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش‌ها در اطاق رشد در دمای 1 ± 25 درجه سانتی‌گراد، ...  بیشتر در این تحقیق ویژگی‌های زیستی و رفتاری زنبورTelenomus acrobates Giard (Hym.: Scelionidae) به عنوان پارازیتویید تخم بالتوریChrysoperla carnea (Steph.) (Neu.: Chrysopidae) مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش‌ها در اطاق رشد در دمای 1 ± 25 درجه سانتی‌گراد، دورة نوری 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی و رطوبت نسبی 5 ± 65 درصد انجام شد. بر اساس نتایج به دست آمده میانگین طول دوره رشد قبل از بلوغ زنبورهای نر و ماده به ترتیب 027/0 ± 41/11 و 054/0 ± 54/11 روز تعیین شد. طول عمر حشرات کامل زنبور در محیط‌های حاوی غذا، تخم میزبان و غذا و بدون تخم میزبان و غذا در زنبورهای ماده به ترتیب 59/1 ± 92/26، 69/0 ± 75/16 و 05/0 ± 04/1 روز و در زنبورهای نر به ترتیب 27/1 ± 77/12، 62/0 ± 51/6 و 04/0 ± 01/1 روز تعیین شد. آزمایش ترجیح میزبانی مشخص نمود که زنبور پارازیتوئید تخم‌های یک روزه میزبان را ترجیح می‌دهد. واکنش تابعی زنبور نسبت به تراکم‌های مختلف تخم بالتوری از نوع دوم تعیین شد. مقادیر قدرت جستجو و زمان دستیابی به ترتیب 059/0، 675/1 و حداکثر پارازیتیسم 33/14 عدد بدست آمد. پارازیتیسم فصلی تخم‌های بالتوری نیز از خرداد تا شهریور سال 1381 بررسی شد. درصد پارازیتیسم و درصد زنبورهای ماده به کل تخم‌های جمع‌آوری شده به ترتیب 93/52 و 9/64 برآورد گردید.  

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 136.16 K

مطالعه مقاومت لاین‌های گزینش شده از توده محلی لوبیا چیتی لردگان به کنه تارتن دونقطه‌ای (Tetranychus urticae

زریر سعیدی؛ فرود صالحی

دوره 73، شماره 1 ، شهریور 1384، ، صفحه 65-77

https://doi.org/10.22092/jaep.2005.123379

چکیده

  در این بررسی هفت لاین از توده بومی ‌لوبیا چیتی لردگان (استان چهارمحال و بختیاری) که در شرایط مزرعه مقاومت نسبی به کنه تارتن لوبیا نشان دادند انتخاب و در شرایط گلخانه و مزرعه همراه با شاهدهای تلاش و محلی ...  بیشتر در این بررسی هفت لاین از توده بومی ‌لوبیا چیتی لردگان (استان چهارمحال و بختیاری) که در شرایط مزرعه مقاومت نسبی به کنه تارتن لوبیا نشان دادند انتخاب و در شرایط گلخانه و مزرعه همراه با شاهدهای تلاش و محلی لردگان مورد مطالعه قرار گرفتند. در شرایط گلخانه تحقیق در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی و در دو مرحله مقدماتی و نهایی و در سه تکرار انجام گرفت. مرحله مقدماتی شامل 9 تیمار به ترتیب لاین‌های یک تا هفت، رقم تلاش و توده محلی لردگان بود. مرحله نهایی شامل 6 تیمار به ترتیب لاین‌های یک تا چهار، رقم تلاش و توده محلی لردگان بود. آلوده‌سازی بوته‌ها در مرحله دو برگی انجام گرفت. برای آلوده‌سازی تعداد 5 کنه ماده بالغ بارور 3 الی 5 روزه روی هر بوته قرار داده شد. آماربرداری برای بررسی تغییرات جمعیت کنه (تخم و مراحل فعال) دو و چهار هفته پس از آلوده‌سازی انجام گرفت.همچنین برای ارزیابی خسارت وارده توسط کنه مقیاسی از صفر (بدون خسارت) تا 9 (مرگ گیاه) در نظر گرفته شد. برای بررسی مقاومت مزرعه‌‌ای، لاین‌ها و ارقام مورد نظر در شرایط آلودگی طبیعی در منطقه لردگان کاشته شدند و آماربرداری برای بررسی تغییرات جمعیت کنه، از زمان شروع آلودگی تا زمان برداشت لاین‌ها و به فاصله هر دو هفته یک‌بار صورت گرفت. نتایج نشان داد که لاین شماره 1 جدا شده از توده محلی لوبیا چیتی لردگان نسبت به آفت مقاوم است. زیرا در این لاین میزان تخم‌ریزی و تولید‌مثل کنه و همچنین میزان خسارت وارده در مقایسه با سایر لاین‌ها و ارقام پایین‌تر می‌باشد. بنابراین جهت تولید انبوه و یا استفاده در برنامه‌های اصلاحی معرفی می‌گردد.  

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 104.59 K

بررسی اثرات زیرکشندگی حشره کش ایمیداکلوپراید روی پارامترهای جدول زیستی شته جالیز Aphis gossypii (Hom.: Aphididae)

شادیه گرامی؛ احمد حیدری؛ خلیل طالبی جهرمی؛ احمد عاشوری؛ غلامرضا رسولیان

دوره 75، شماره 1 ، شهریور 1386، ، صفحه 67-80

چکیده

  با توجه به اهمیتی که کاربرد آفت‌کش‌های جدید و ایمن‌تر در مدیریت تلفیقی آفات دارند، اثرات حشره‌کش ایمیداکلوپراید روی شته جالیز Aphis gossypii (Hom.: Aphididae) مورد بررسی قرار گرفت. در این آزمایشات اثرات زیرکشندگی ...  بیشتر با توجه به اهمیتی که کاربرد آفت‌کش‌های جدید و ایمن‌تر در مدیریت تلفیقی آفات دارند، اثرات حشره‌کش ایمیداکلوپراید روی شته جالیز Aphis gossypii (Hom.: Aphididae) مورد بررسی قرار گرفت. در این آزمایشات اثرات زیرکشندگی این حشره‌کش روی پارامتر‌های تولید‌مثلی بررسی شد. آزمایش‌ها در شرایط دمایی 1±25 درجه سانتیگراد، رطوبت نسبی 5 ± 70 درصد و دوره نوری 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی انجام شد. برای تعیین پارامترهای تولیدمثلی از دیسک‌های برگی گیاه خیار که درون پتری‌هایی به قطر 5/5 سانتی‌متر قرار داشتند استفاده شد. یک عدد حشره کامل تازه ظاهر شده بر روی سطح پشتی دیسک‌های برگی که در غلظت توصیه شده محلول سمی ایمیداکلوپراید غوطه‌ور شده بود، رهاسازی شد و با ایجاد جدول زندگی باروری از داده‌های بدست آمده، برآوردی از پارامترهای تولید‌مثلی بدست آمد. حداکثر طول عمر حشرات کامل شته جالیز در شاهد و تیمار ایمیداکلوپراید، به ترتیب 16 و 4 روز بود. امید زندگی حشرات کامل در اولین روز ظهور در شاهد و تیمار ایمیداکلوپراید به ترتیب 30/4 و 25/2 بدست آمد. نرخ تکثیر ناخالص یا میانگین تعداد کل نتاج ماده حاصل از یک ماده که تا آخرین روز زندگی کرده باشد، در تیمار ایمیداکلوپراید 97/3 نتاج ماده بود که نسبت به شاهد (13/49) به طور قابل ملاحظه‌ای کاهش نشان داد. نرخ خالص تولید‌مثل (R0) که تعداد نتاج ماده جایگزین شده بازای هر فرد در یک نسل می‌باشد، در شاهد و تیمار مذکور بترتیب 52/13 و 45/1 نتاج ماده بازاء هر فرد برآورد شد. نرخ ذاتی افزایش جمعیت که نرخ رشد جمعیت بازاء هر فرد در یک روز می‌باشد، در تیمار‌‌های شاهد و ایمیداکلوپراید، به ترتیب 26/0 و 05/0 تخمین زده شد که نشان داد در تیمار ایمیداکلوپراید به میزان 81% کاهش پیدا کرده است. نتایج فوق بیانگر اثر قاطع حشره کش مذکور بر روی پارامتر‌های تولید‌مثلی شته جالیز و در نتیجه کنترل مؤثر این آفت کش روی آفت مذکور می‌باشد.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 189.16 K

پی‌جویی مقاومت علف‌هرز تاج‌خروس (Amaranthus sp.) به علف‌کش‌‌های کلریدازون، دس‌مدیفام و مخلوط این دو علف‌کش در برخی از مزارع چغندرقند کشور

محبوبه پرتوی؛ اسکندر زند؛ حسن محمد علیزاده؛ علیرضا عطری

دوره 75، شماره 2 ، اسفند 1386، ، صفحه 73-88

چکیده

  به منظور پی‌جویی احتمال بروز مقاومت دو گونه از علف‌هرز تاج‌خروس (Amaranthus retroflexus L.) و (Amaranthus blitoides S.Wats) نسبت به علف‌کش‌های کلریدازون، دس‌مدیفام و مخلوط این دو علف‌کش، دو آزمایش گلخانه‌ای و زیست‌سنجی ...  بیشتر به منظور پی‌جویی احتمال بروز مقاومت دو گونه از علف‌هرز تاج‌خروس (Amaranthus retroflexus L.) و (Amaranthus blitoides S.Wats) نسبت به علف‌کش‌های کلریدازون، دس‌مدیفام و مخلوط این دو علف‌کش، دو آزمایش گلخانه‌ای و زیست‌سنجی در سال‌های 82-81 و 83-82 در بخش علف‌های هرز مؤسسه تحقیقات گیاهپزشکی کشور انجام شد. آزمایش‌ها به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی (27 توده تاج‌خروس با 3 علف‌کش در آزمایش گلخانه‌ای و 6 توده تاج‌خروس با 1 علف‌کش در آزمایش زیست‌سنجی) در 4 تکرار انجام شد. در آزمایش گلخانه‌ای بذور مشکوک به مقاومت و بذور حساس به علف‌کش تاج‌خروس از مناطق مختلف استان‌های آذربایجان غربی، اصفهان، فارس و خراسان جمع‌آوری و با استفاده از دز توصیه شده علف‌کش‌های ذکر شده، سم پاشی شدند و غربال گیاهان مشکوک به مقاومت و حساس به علف‌کش با اندازه‌گیری وزن خشک و نمره دهی نسبت به شاهد بدون علف‌کش انجام شد. بدین ترتیب که اگر میانگین درصد وزن خشک گیاهان تیمار شده‌ای که زنده مانده بودند، حداقل 50% وزن خشک گیاهان شاهد (بدون علف‌کش) بود، به عنوان گیاهان مقاوم انتخاب و اگر میانگین درصد وزن خشک آن‌ها کمتر از 50% وزن خشک شاهد بود، به عنوان گیاهان غیر مقاوم در نظر گرفته شدند. آزمایش زیست‌سنجی با استفاده از پتری دیش بر روی 6 توده تاج‌خروس از توده‌های آزمایش گلخانه‌ای با اعمال دزهای0، 5/0، 1، 5/1، 2، 5/2 و 3 گرم ماده مؤثر در لیتر علف‌کش کلریدازون انجام شد و طول ریشه‌چه مبنای ارائه نتایج قرار گرفت. نتایج دو ساله آزمایش گلخانه‌ای بر روی بذور تاج‌خروس نشان داد که با اینکه کلیه توده‌ها به هیچ یک از علف‌کش‌های کلریدازون، دس‌مدیفام و مخلوط این دو علف‌کش مقاومتی نشان ندادند، اما دارای عکس‌العمل متفاوتی نسبت به این علف‌کش‌ها بودند، به طوریکه توده‌هایی مانند FR1 و MR(bl)5 توسط علف‌کش کلریدازون، ER2 و MR(re)1 توسط علف‌کش دس‌مدیفام و ER1، ER3 و MR(bl)6 نیز توسط مخلوط این علف‌کش‌ها کمتر کنترل شدند، بنابراین در صورت ادامه کاربرد مستمر علف‌کش‌های بازدارنده فتوسنتز احتمال مقاومت آن‌ها در آینده وجود خواهد داشت. در آزمایش زیست‌سنجی نیز، ریشه‌چه کلیه توده‌ها با افزایش دز علف‌کش کاهش رشد نشان داد و مقاومتی مشاهده نشد.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 279.44 K

تأثیر تراکم کاشت بر تداخل لوبیا (Phaseolus vulgaris L.) و علف‌های هرز

کریم موسوی؛ اسکندر زند؛ محمد علی باغستانی میبدی

دوره 73، شماره 1 ، شهریور 1384، ، صفحه 79-92

چکیده

  به منظور ارزیابی اثرات تداخلی فلور طبیعی علف‌های هرز بر لوبیا و نقش تراکم کاشت در کاهش رقابت علف‌های هرز آزمایشی در استان لرستان طی سال زراعی 81-1380 اجرا شد. طرح آزمایشی در قالب بلوک‌های کامل تصادفی با ...  بیشتر به منظور ارزیابی اثرات تداخلی فلور طبیعی علف‌های هرز بر لوبیا و نقش تراکم کاشت در کاهش رقابت علف‌های هرز آزمایشی در استان لرستان طی سال زراعی 81-1380 اجرا شد. طرح آزمایشی در قالب بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل کاشت لوبیا با سه تراکم 20، 30 و 40 بوته در مترمربع در حضور و غیاب علف‌های هرز بود. با افزایش تراکم کاشت لوبیا از 20 بوته به 40 بوته در مترمربع، تولید بیوماس لوبیا در حضور رقابت علف‌های هرز به میزان 20 درصد افزایش یافت. با افزایش تراکم کاشت از 20 به 30 و 40 بوته در مترمربع، عملکرد دانه به طور معنی‌داری به میزان 4/15 درصد و 7/24 درصد افزایش پیدا کرد. مجموع بیوماس تولیدی علف‌های هرز نیز تحت تأثیر تراکم کاشت قرار گرفت و با تغییر تراکم کاشت از 20 به 40 بوته در متر‌مربع، تقریباً به میزان 30 درصد کاهش یافت. تراکم کاشت لوبیا علاوه بر مجموع بیوماس تولیدی علف‌های هرز، غنای گونه‌ای آن‌ها را نیز به طور معنی‌داری کاهش داد. تولید بیوماس علف‌های هرز تابعیت مجانب‌داری نسبت به غنای گونه‌ای نشان داد. با افزایش غنای گونه‌ای ابتدا تولید بیوماس علف‌های هرز افزایش یافته، تا اینکه در نهایت با ایجاد پاسخ منفی، تقریباً به ثبات رسید. افزایش غنای گونه‌ای علف‌های هرز، همچنین روند تولید بیوماس لوبیا را کاهش داد. در واقع با افزایش غنای گونه‌ای، کل تولید بیوماس در واحد سطح افزایش، اما سهم هر یک از گونه‌ها، از جمله لوبیا، از کل تولید کاهش یافت.  

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 247 K

تغییرات فصلی جمعیت شته‌های Brachycaudus amygdalinus و B. helichrysi روی درختان بادام در شهرکرد

سید حبیب الله نوربخش؛ ابراهیم سلیمان نژادیان؛ محمد سعید مصدق؛ علی رضوانی؛ پرویز شیشه بر

دوره 75، شماره 1 ، شهریور 1386، ، صفحه 81-93

چکیده

  شته‌های Brachycaudus amygdalinus Schout.و B. helichrysi Kalt. از شایع‌ترین شته‌ها در باغ‌های بادام استان چهارمحال و بختیاری هستند. طی سال‌های 1382 و 1383 تغییرات فصلی جمعیت این دو گونه با نمونه برداری تصادفی از 10 درخت و از هر ...  بیشتر شته‌های Brachycaudus amygdalinus Schout.و B. helichrysi Kalt. از شایع‌ترین شته‌ها در باغ‌های بادام استان چهارمحال و بختیاری هستند. طی سال‌های 1382 و 1383 تغییرات فصلی جمعیت این دو گونه با نمونه برداری تصادفی از 10 درخت و از هر درخت 10 سرشاخه 5 سانتیمتری در بادامستان شهرکرد بررسی شد. در این بررسی فرم‌های مختلف شته در فصل پاییز و بهار سال بعد شمارش گردید. فرم‌های ماده‌ بالدار پائیزه (Gynoparae) هر دو گونه از نیمه دوم مهرماه روی درختان بادام مشاهده شدند. ماد‌ه‌های جنسی (Oviparae) از نیمه دوم آبان ماه تخم‌های زمستان گذران را کنار جوانه‌های رویشی و زایشی قرار دادند. وجود دیاپوز در تخم‌های زمستان گذران به اثبات رسید. فرم‌های بی بال شته مؤسس(Fundatrix) با ظاهری سخت و اندامی درشت‌ از تخم‌های زمستان گذران تولید شدند. بررسی نشان داد پس از پایان تفریخ تخم زمستان گذران در سال 1382 و 1383 به ترتیب 1/4 و 4/0 درصد از مجموع تخم‌های زمستان گذران شته‌های B. amygdalinus و B. helichrysi منتهی به تشکیل کلنی شدند. جمعیت فرم بکرزای بی بال (Viviparae) تولید شده از شته مؤسس در ماه‌های فروردینو اردیبهشت تا رسیدن به بیشترین تراکم به سرعت رشد کرد. مهاجرهای تابستانهشتهB. amygdalinusبرای ادامه زندگی روی 4 گونه علف هفت بند Polygonumpersicaria L.،p . aviculare L.، p . patulum M.B. و p . aridum مستقر شدند. شته B. helichrysiبرخلاف شته B. amygdalinusدر طول بهار و تابستان روی گیاهان میزبان علفی متعددی از خانواده‌های مختلف مشاهده شد کهبا زوال هر کدامتغییر میزبان می‌داد.     شته‌های Brachycaudus amygdalinus Schout.و B. helichrysi Kalt. از شایع‌ترین شته‌ها در باغ‌های بادام استان چهارمحال و بختیاری هستند. طی سال‌های 1382 و 1383 تغییرات فصلی جمعیت این دو گونه با نمونه برداری تصادفی از 10 درخت و از هر درخت 10 سرشاخه 5 سانتیمتری در بادامستان شهرکرد بررسی شد. در این بررسی فرم‌های مختلف شته در فصل پاییز و بهار سال بعد شمارش گردید. فرم‌های ماده‌ بالدار پائیزه (Gynoparae) هر دو گونه از نیمه دوم مهرماه روی درختان بادام مشاهده شدند. ماد‌ه‌های جنسی (Oviparae) از نیمه دوم آبان ماه تخم‌های زمستان گذران را کنار جوانه‌های رویشی و زایشی قرار دادند. وجود دیاپوز در تخم‌های زمستان گذران به اثبات رسید. فرم‌های بی بال شته مؤسس(Fundatrix) با ظاهری سخت و اندامی درشت‌ از تخم‌های زمستان گذران تولید شدند. بررسی نشان داد پس از پایان تفریخ تخم زمستان گذران در سال 1382 و 1383 به ترتیب 1/4 و 4/0 درصد از مجموع تخم‌های زمستان گذران شته‌های B. amygdalinus و B. helichrysi منتهی به تشکیل کلنی شدند. جمعیت فرم بکرزای بی بال (Viviparae) تولید شده از شته مؤسس در ماه‌های فروردینو اردیبهشت تا رسیدن به بیشترین تراکم به سرعت رشد کرد. مهاجرهای تابستانهشتهB. amygdalinusبرای ادامه زندگی روی 4 گونه علف هفت بند Polygonumpersicaria L.،p . aviculare L.، p . patulum M.B. و p . aridum مستقر شدند. شته B. helichrysiبرخلاف شته B. amygdalinusدر طول بهار و تابستان روی گیاهان میزبان علفی متعددی از خانواده‌های مختلف مشاهده شد کهبا زوال هر کدامتغییر میزبان می‌داد. واژه‌های کلیدی: شته، بادام، Brachycaudus amygdalinus،B. helichrysi،تغییرات جمعیت، شهرکرد.    

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 298.73 K