آفات و بیماری‌های گیاهی

تشخیص و شمارش دقیق آفات، اهمیت زیادی در برنامه‌های مدیریت کنترل آفات دارد و روش‌های معمول شناسایی و شمارش آفات روی گیاهان میزبان، پرهزینه و زمان‌بر و در عین حال دارای خطاهای انسانی غیر قابل کنترل است. ... بیشتر تشخیص و شمارش دقیق آفات، اهمیت زیادی در برنامه‌های مدیریت کنترل آفات دارد و روش‌های معمول شناسایی و شمارش آفات روی گیاهان میزبان، پرهزینه و زمان‌بر و در عین حال دارای خطاهای انسانی غیر قابل کنترل است. استفاده از فناوری‌های نوین برای تشخیص و اندازه‌گیری تراکم جمعیت آفات، می‌تواند گام مهمی برای تسهیل در اجرای برنامه‌های مدیریت تلفیقی آفات و کنترل دقیق‌تر و موثرتر آنها باشد. در این پژوهش، از تکنیک یادگیری عمیق و شبکه عصبی کانولوشنال با معماری AlexNet، جهت تشخیص و شمارش خودکار شب‌پره مینوز گوجه‌فرنگی Tuta absoluta (Myrick) (Lepidoptera: Gelechiidae)، یکی از آفات کلیدی گیاه گوجه‌فرنگی در ایران، استفاده شد. برای جمع‌آوری تصاویر حشرات بالغ T. absoluta، تعداد 15 تله دلتا در دو هکتار از مزارع گوجه‌فرنگی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه رازی، نصب گردید. به منظور تهیه تصاویر، از دوربین عکاسی سونی مدل DSC-WX100 با دقت موثر حسگر 18 مگاپیکسل، استفاده شد. برای ارزیابی عملکرد شبکه عصبی پیچشی با معماری AlexNet از پارامترهای دقت متوسط، دقت و یادآوری استفاده و برای ارزیابی عملکرد در شمارش، از منحنی رگرسیون خطی و ضریب تبیین استفاده شد. پارامترهای دقت متوسط (98/0)، دقت (100) و یادآوری (100) نشان از عملکرد بالای شبکه عصبی کانولوشنال در تشخیص شب‌پره مینوز گوجه‌فرنگی داشت و همچنین ضریب تبیین (98/0)، بیانگر دقت بالای شبکه در شمارش این آفت بود. به طور کلی، نتایج نشان داد که شبکه عصبی می‌تواند راه‌حلی کاربردی برای تشخیص و شمارش دقیق این آفت روی گوجه‌فرنگی با استفاده از تصاویر گرفته‌شده ارائه کند.

اثربخشی تریکودرما به عنوان محرک‌های دفاعی گیاه در دانهال پسته علیه نماتد ریشه گرهی (Meloidogyne javanica)

زهرا فاریابی؛ حسین علایی؛ اعظم زین الدینی ریسه؛ نرگس حاتمی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 04 دی 1402

https://doi.org/10.22092/jaep.2023.362756.1483

چکیده

در این پژوهش پتانسیل گونه‌های Trichoderma در مهار زیستی نماتد ریشه‌گرهی از مسیرتغییرات ترکیبات بیوشیمیایی درگیر در دفاع القایی در دانهال پسته بررسی شد. ترکیبات زیستی تریکودرما شامل سوسپانسیون اسپور و عصاره ... بیشتر در این پژوهش پتانسیل گونه‌های Trichoderma در مهار زیستی نماتد ریشه‌گرهی از مسیرتغییرات ترکیبات بیوشیمیایی درگیر در دفاع القایی در دانهال پسته بررسی شد. ترکیبات زیستی تریکودرما شامل سوسپانسیون اسپور و عصاره خام به دو روش خاک کاربرد و محلول‌پاشی استفاده شدند. نتایج آزمون‌های بیوشیمیایی مشخص کرد که این محرک‌ها موجب تجمع آنزیم‌های پراکسیداز (POX)، پلی‌فنل‌اکسیداز (PPO)، فنیل‌آلانین‌آمونیالیاز (PAL) و ترکیبات فنلی دانهال‌ها و در نتیجه افزایش مقاومت آن‌ها در برابر بیمارگر شدند. ترکیبات زیستی و سویه‌های تریکودرما نسبت به ترکیبات شیمیایی از نظر افزایش سطح آنزیم و دوام آن در گیاه عملکرد بهتری را نشان دادند. برای اندازه‌گیری میزان فعالیت آنزیم‌های POX، PPO، PAL و محتوای فنل کل، نمونه‌برداری در روز اول، چهارم، هشتم و دوازدهم پس از مایه‌زنی نماتد انجام شد. بیشترین افزایش آنزیم POX، در روز چهارم و هشتم به ترتیب در روش محلول‌پاشی و خاک‌کاربرد مشاهده شد. میزان آنزیم PPO در تیمارخاک-کاربرد سوسپانسیون اسپور همراه با عصاره خام در روزهای هشتم و دوازدهم افزایش بیشتری داشت. همچنین بیشترین میزان آنزیم PAL روز چهارم وهشتم در تیمار عصاره خام و سوسپانسیون اسپورمخلوط سویه‌ها به همراه عناصر غذایی مشاهده شد. در تیمار ترکیبات زیستی، میزان فنل ‌کل در روزهای هشتم و دوازدهم به سرعت افزایش یافت.

نخستین گزارش از خسارت چوبخواری کرم گرده خوار خرما Aphomia sabella Hampson (Lep.: Pyralidae) در نخیلات استان خوزستان

سارا ضرغامی؛ طاهره کرمی جمور

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 05 دی 1402

https://doi.org/10.22092/jaep.2023.364162.1498

چکیده

شب پره بزرگ خرما Aphomia sabella Hampson (Lep. : Pyralidae) یکـی از آفـات نخل خرما در مناطق خرماخیز کشـور می‌باشد. در سال‌های اخیر مشاهدات صحرایی و گزارش نخلداران نشان می‌دهد خسارت کرم گرده خوار در استان خوزستان بسیار ... بیشتر

مقاله شماره یک

دوره 70، شماره 1 ، شهریور 1381

چکیده

بیشتر

ارزیابی خسارت شته مومی کلم Brevicoryne brassicae L. روی ارقام هیدرومل، احدی، طلائیه و اکاپی کلزا Brassica napus L.

حسین نوری؛ مریم فروزان؛ نوذر رستگاری؛ مظاهر یوسفی؛ جواد کریم زاده اصفهانی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 17 دی 1402

https://doi.org/10.22092/jaep.2024.363487.1492

چکیده

یکی از آفات مهم و خسارتزای این محصول شته مومی کلم Brevicoryne brassicae L. می‌باشد. بررسی حاضر به منظور ارزیابی خسارت آفت، در قالب طرح بلوک های تصادفی به اجرا گذاشته شد. بدین منظور در هشت تیمار، مشتمل بر: تیمار 1 (7 ... بیشتر یکی از آفات مهم و خسارتزای این محصول شته مومی کلم Brevicoryne brassicae L. می‌باشد. بررسی حاضر به منظور ارزیابی خسارت آفت، در قالب طرح بلوک های تصادفی به اجرا گذاشته شد. بدین منظور در هشت تیمار، مشتمل بر: تیمار 1 (7 مرتبه سم‌پاشی طی 7 هفته متوالی از ابتدای ساقه رفتن کلزا، برای عدم حضور آفت)، تیمار 2 (6 مرتبه سم‌پاشی 1 هفته پس از ساقه رفتن کلزا)، تیمار 3 (5 مرتبه سم‌پاشی، 2 هفته پس از ساقه رفتن کلزا)، تیمار 4 (4 مرتبه سم‌پاشی، 3 هفته پس از ساقه رفتن کلزا)، تیمار 5 (3 مرتبه سم‌پاشی، 4 هفته پس از ساقه رفتن کلزا)، تیمار 6 (2 مرتبه سم‌پاشی، 5 هفته پس از ساقه رفتن کلزا)، تیمار 7 (1 مرتبه سم‌پاشی، 6 هفته پس از ساقه رفتن کلزا) و تیمار 8 (حضور کامل آفت، بدون سمپاشی و تنها اسپری آب) با استفاده از ایمیداکلوپراید SC35 به میزان دو در هزار در معرض تغذیه شته مومی کلم با آلودگی طبیعی قرار گرفتند.میانگین تعداد شته، عملکرد کلزا و وزن هزار‌دانه در تیمارهای مختلف با استفاده از آزمون دانکن محاسبه شد. وزن هزار‌دانه در متر مربع تعیین و میزان خسارت به ازای هر شته محاسبه گردید. نتایج نشان داد حداکثر میانگین تعداد شته در واحد سطح (10 سانتیمتر طول شاخه گل دهنده) 88/27±88/367، 13/36±75/439، 10/10±75/187 و 68/27±00/274 به ترتیب در استان‌های آذربایجان غربی، مرکزی، فارس و اصفهان روی ارقام هیدرومل، احدی، طلائیه و اکاپی، سبب 37%، 5/35%، 1/25% و 9/22% خسارت و کاهش عملکرد محصول کلزا شد.