آفات و بیماری‌های گیاهی

مقاله شماره 11

دوره 73، شماره 2 ، اسفند 1384

https://doi.org/10.22092/jaep.2006.129843

چکیده

بیشتر

بررسی ژنتیکی جدایه‌های Fusarium graminearum مولد دی اکسی نیوالنول و نیوالنول گندم در ایران (مقاله‌ی انگلیسی)

رویا رضائیان دلوئی؛ سعید رضایی؛ منصوره میرابوالفتحی؛ حمیدرضا زمانی‌زاده؛ محمد رضوی؛ روح‌ا... کرمی اسبو

دوره 83، شماره 1 ، شهریور 1394، ، صفحه 1-11

https://doi.org/10.22092/jaep.2015.101702

چکیده

عامل اصلی بیماری فوزاریوز سنبله گندم در ایران Fusarium graminearum است که نه تنها باعث کاهش محصول می‌گردد، که با تولید د اکسی نیوالنول (DON) و نیوالنول (NIV) سبب بیماری‌های ناشی از زهرابه‌های قارچی در انسان و حیوانات ... بیشتر عامل اصلی بیماری فوزاریوز سنبله گندم در ایران Fusarium graminearum است که نه تنها باعث کاهش محصول می‌گردد، که با تولید د اکسی نیوالنول (DON) و نیوالنول (NIV) سبب بیماری‌های ناشی از زهرابه‌های قارچی در انسان و حیوانات اهلی می‌گردد. در این مطالعه تعداد ۶۰ سویه graminearum F. جدا شده از مزارع آلوده‌ی گندم در ایران، از نظر ژن‌های مولد د اکسی نیوالنول، نیوالنول و مشتقات استیله‌ی آن‌ها با استفاده از آغازگرهای اختصاصی Tri13P1/Tri13P2 و Tri13F/Tri13DONR آزمایش شد. در ۳۶ جدایه از ۶۰ سویه آزمایش شده، یک قطعه ۵۸۳ جفت بازی مسئول تولید ۱۵-استیل د اکسی نیوالنول و در ۲۴ جدایه قطعه ۸۵۹ جفت بازی مسئول تولید نیوالنول تکثیر گردید. در هیچکدام از جدایه‌ها قطعه ۶۴۴ جفت بازی مسئول تولید ۳-استیل دی اکسی نیوالنول تکثیر نگردید. توزیع هاپلوتیپ‌های Tri13 نشان داد که اکثر جدایه‌ها، مولد DON و15-AcDON هستند. توانایی تولید تریکوتسن‌ها در بین جدایه‌های واجد ژن‌های مولد تریکوتسن با استفاده از روشHPLC-SPE ارزیابی شد. ۷۷% جدایه‌های مورد بررسی، مولد 15-AcDONو 46% تولیدکننده‌ی NIV بودند. هیچکدام از جدایه‌های مولد DON قادر به تولید NIV نبودند. در حالی که مقادیر کم DON (ppb۱۰-۹۰) در جدایه های مولد NIV ردیابی گردید. توزیع جدایه های graminearum F. مولد NIV و مشتقات DON در استان‌های مختلف نشان داد که اکثر جدایه‌های مولد NIV متعلق به استان‌های گلستان و مازندران بودند، در حالی در استان‌های فارس، کرمان، هرمزگان و اردبیل جدایه‌های مولد DON بیشتر از جدایه‌های مولد NIV بودند.

مسمومیت زهر عقرب Hottentotta saulcyi در برابر Sesamia nonagrioides آفت نیشکر

فاطمه ثعلبی؛ محمود نظری؛ هدیه جعفری؛ علی شهریاری؛ آناهیتا رضایی

دوره 87، شماره 1 ، شهریور 1398، ، صفحه 1-12

https://doi.org/10.22092/jaep.2019.122681.1240

چکیده

به منظور ارزیابی سمیت زهر عقرب Hottentotta saulcyi علیه کرم ساقه‌خوار نیشکر (Sesamia nonagrioides)، درصد مرگ و میر لاروها، فعالیت آنزیم‌های سم‌زدایی و تغییرات هیستوپاتولوژی بافت‌های سزمیا مورد بررسی قرار گرفت. سم به ... بیشتر

تاثیر غذای مصنوعی حاوی بذر پودر شده هیبریدهای مختلف ذرت روی فعالیت پروتئولیتیک و آمیلولیتیک گوارشی و واکنش‌های تغذیه‌ای (Helicoverpa armigera (Lep.: Noctuidae (مقاله انگلیسی)

بهرام ناصری؛ جبرائیل رزمجو

دوره 80، شماره 2 ، اسفند 1391، ، صفحه 9-18

https://doi.org/10.22092/jaep.2013.100579

چکیده

فعالیت پروتئولیتیک و آمیلولیتیک و واکنش تغذیه‌ای لارو سن پنجم Helicoverpa armigera روی هیبریدهای مختلف ذرت (DC370، SC704، SC700، SC500 و (SC260 در قالب غذای مصنوعی تحت شرایط کنترل شده (دمای 1±25 درجه سلسیوس، رطوبت نسبی 5±65 ... بیشتر

بررسی میزان آلودگی ارقام مختلف گردو و سیب به کرم خراط، (Zeuzera pyrina (Lep.: Cossidae (مقاله‌ی انگلیسی)

علی حسینی قرالری؛ رئوف کلیائی

دوره 81، شماره 2 ، اسفند 1392، ، صفحه 11-16

https://doi.org/10.22092/jaep.2014.100379

چکیده

کرم خراط،Zeuzera pyrina L. (Lep.: Cossidae) ، آفتی چوب‌خوار با میزبان‌های سیب، گلابی، گردو و به است. فعالیت آفت منجر به خشک شدن شاخه‌ها، کاهش محصول و در نهایت مرگ درخت می‌شود. تعیین مکانیسم‌های مقاومت و استفاده از ... بیشتر کرم خراط،Zeuzera pyrina L. (Lep.: Cossidae) ، آفتی چوب‌خوار با میزبان‌های سیب، گلابی، گردو و به است. فعالیت آفت منجر به خشک شدن شاخه‌ها، کاهش محصول و در نهایت مرگ درخت می‌شود. تعیین مکانیسم‌های مقاومت و استفاده از واریته‌های مقاوم علیه این آفت می‌تواند در مدیریت آن و نیز حفظ محیط زیست از اثرات سوء سموم، مفید باشد. در این تحقیق، آلودگی 9 واریته گردو و 17 واریته سیب باغ کلکیسون موسسه تحقیقات نهال و بذر (البرز- کمال شهر) از نظر تفاوت در میزان خسارت این آفت در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی (1389-1390) بررسی شد. در واریته‌های گردو، هر ژنوتیپ دارای شش اصله درخت هم سن بود. در هر درخت گردو، چهار شاخه 70-60 سانتی‌متری از چهار جهت مختلف و دو شاخه از داخل کانوپی انتخاب شده و سوراخ‌های جدیدی که در اثر نفوذ لاروهای همان سال ایجاد شده بودند در طول شاخه‌های مذکور شمارش و ثبت گردد. در واریته‌های سیب، هر ژنوتیپ دارای 3 اصله درخت هم سن بود. میزان فضولات ریخته شده در زیر هر درخت سیب (تخمین بر مبنای میزان فضولاتی که در یک قاشق غذاخوری جا می‌شد) و تعداد سوراخ‌های فعال روی تنه درختان سیب از سطح زمین تا ارتفاع 5/1 متری بررسی شد. حداکثر تعداد تونل‌های لاروی در واریته‌های گردو در رقم‘Z30’ (45/0±16/6) و حداقل تعداد تونل‌های لاروی در رقم ‘Z63’(49/0±25/1) مشاهده شد. رقم گردو‘Z63’ به دلیل داشتن خسارت کم، جهت مطالعه تکمیلی مکانیسم‌های مقاومت توصیه می‌گردد. در واریته‌های سیب، حداکثر تعداد تونل‌های لاروی )1/3±0/11 (و حداکثر میزان فضولات لاوری (3/1±0/7 قاشق غذاخوری) در واریته سیب ‘Richard Delicious’ مشاهده شد. میزان فضولات لاروی و تعداد تونل‌های لاروی در ارقام سیب ‘Northern spy’، ‘Jonathan’، ‘Prime Gold’ و ‘Red spur cooper’ بر اساس بررسی‌های دو ساله برابر با صفر بوده و جهت مطالعه تکمیلی توصیه می‌گردند.

القای مقاومت سیستمیک در گیاه گوجه‌فرنگی با استفاده از جدایه غیر بیماریزای فوزاریوم علیه بیماری پژمردگی فوزاریومی گوجه فرنگی ناشی از قارچ Fusarium oxysporum f. sp. lycopersici در شرایط گلخانه (مقاله‌ی انگلیسی)

جهانشیر امینی؛ جلیلوف فیفزی سیدوویچ

دوره 78، شماره 1 ، شهریور 1389، ، صفحه 15-32

چکیده

بیماری پژمردگی فوزاریومی‌گوجه‌فرنگی به وسیله قارچ Fusarium oxysporum f.sp. lycopersici ایجاد شده و یکی از بیماری‌های مهم آوندی گوجه‌فرنگی است که خسارت قابل توجهی به محصول گوجه‌فرنگی در مزرعه و گلخانه وارد می‌نماید. ... بیشتر بیماری پژمردگی فوزاریومی‌گوجه‌فرنگی به وسیله قارچ Fusarium oxysporum f.sp. lycopersici ایجاد شده و یکی از بیماری‌های مهم آوندی گوجه‌فرنگی است که خسارت قابل توجهی به محصول گوجه‌فرنگی در مزرعه و گلخانه وارد می‌نماید. در این تحقیق امکان کنترل این بیماری توسط جدایه غیر بیماری‌زای F. oxysporum در شرایط آزمایشگاه و گلخانه مورد بررسی قرار گرفت. جدایه فوزاریوم غیر بیماری‌زا در شرایط آزمایشگاه با استفاده از روش کشت متقابل، هیچگونه تأثیری بر کاهش رشد شعاعی قارچ بیمارگر روی محیط کشت PDA نداشت. تأثیر جدایه مذکور در شرایط گلخانه با استفاده از دو روش مایه‌زنی ریشه (root dip) و آلودگی خاک مورد ارزیابی قرار گرفت. در روش اول، ریشه نشاء‌های سه هفته‌ای گیاه گوجه‌فرنگی رقمBeliy naliv-241 حساس به نژاد یک به مدت نیم ساعت در سوسپانسیون 106 اسپور در میلی‌لیتر جدایه فوزاریوم غیر بیماری‌زا قرار داده شد و سپس در داخل گلدان نشاء گردیدند. بعد از یک هفته دوباره گیاهچه‌ها از خاک خارج و ریشه آنها با سوسپانسیون اسپور قارچ بیمارگر در غلظت و زمان مذکور مایه‌زنی و در خاک گلدان‌ها کشت و در شرایط گلخانه نگهداری شدند. در روش دوم بذور گوجه‌فرنگی رقم ذکر شده در خاکی که اسپور فوزاریوم غیر بیماری‌زا به ازای هر گرم خاک گلدان یک دهم میلی لیتر از سوسپانسیون اسپور 106 به آن اضافه شده بود کشت (به ازای هر گلدان یک لیتری 100 میلی‌لیتر) و بعد از سه هفته به داخل خاک گلدان‌های آلوده به قارچ بیمارگر (یک دهم میلی‌لیتر از سوسپانسیون اسپور 106 در هر گرم خاک) منتقل شدند. آزمایش در قالب طرح کامل تصادفی با شش تکرار انجام شد. از دو سری تیمار شاهد به ترتیب با آب مقطر سترون و بیمارگر استفاده شد. در هر دو روش علایم بیماری بعد از سه هفته در تیمار شاهد مشاهده گردید و جدایه فوزاریوم غیر بیماری‌زا شدت بیماری را به میزان 62 درصد در مقایسه با شاهد کاهش داد. به منظور بررسی القای مقاومت در گیاه گوجه‌فرنگی به وسیله جدایه فوزاریوم غیر بیماری‌زا، سه آزمایش دو قسمت نمودن ریشه، استفاده از بنومیل و قطع ریشه استفاده شد، بطوریکه در روش اول بیمارگر و جدایه غیر بیماری‌زا از لحاظ مکانی و در دو روش دیگر از لحاظ زمانی با هم فاصله داشتند. در هر سه روش گیاهچه‌های سه هفته‌ای در داخل محلول غذایی پرورش و جدایه غیر بیماری‌زا و بیمارگر با فاصله زمانی به آن اضافه گردید. نتایج آزمایشات بعد از هشت هفته نشان داد که جدایه مذکور بطور متوسط شدت بیماری را به میزان 75 درصد در مقایسه با شاهد کاهش داد. بطور کلی نتایج حاصل از سه آزمایش مشخص نمود که جدایه فوزاریوم غیر بیماری‌زا باعث القای مقاومت در گیاه گوجه‌فرنگی علیه بیماری پژمردگی فوزاریومی‌گوجه‌فرنگی می‌شود و می‌تواند به عنوان یک عامل بیوکنترل بالقوه در مدیریت این بیماری در بررسی‌های آتی لحاظ گردد

گزارش زنبور پارازیتوئید (Anogmus laricis (Bouček) (Hym.: Pteromalidae از ایران (گزارش کوتاه علمی)

سمیرا بهری مطلق؛ حسینعلی لطفعلی‌زاده؛ علی مهرور

دوره 80، شماره 1 ، شهریور 1391، ، صفحه 101-102

https://doi.org/10.22092/jaep.2012.100897

چکیده

طی نمونه برداری‌های انجام شده در سال 90 به منظور بررسی فون زنبورهای پارازیتوئید خانواده‌ی Pteromalidae در مزارع یونجه در شهرستان مراغه، یک گونه زنبور پارازیتوئید از این خانواده جمع‌آوری گردید. جمع‌آوری ... بیشتر

اولین گزارش زنبور Perilissus lutescens Hym.: Ichneumonidae, Ctenopelmatinae، برای ایران (گزارش کوتاه علمی)

نگار بهره مند؛ محمد خیراندیش کشکوئی؛ عباس محمدی خرم آبادی؛ ریجو جوسیلا

دوره 85، شماره 1 ، شهریور 1396، ، صفحه 127-128

https://doi.org/10.22092/jaep.2017.114592.1179

چکیده

یکی از زیرخانواده‌های نسبتاً بزرگ زنبورهای پارازیتوئید خانواده‌ی Ichneumonidae، زیر خانواده Ctenopelmatinae، با بیش از 1200 گونهی توصیف شده در سطح جهان است (5). اعضای این زیرخانواده به عنوان پارازیتوئید زنبورهای ... بیشتر

اولین گزارش خسارت پروانه برگ‌خوار مصری Spodoptera littoralis روی توت‌فرنگی در ایران (گزارش کوتاه علمی)

محبوبه شریفی؛ علیرضا رجائی؛ اسماعیل خمر؛ کورش قادری

دوره 89، شماره 1 ، شهریور 1400، ، صفحه 129-130

https://doi.org/10.22092/jaep.2021.352441.1378

چکیده

توت فرنگی یکی از مهمترین ریز میوههای مناطق معتدله اسـت که در دهههای اخیر در زمـره تولیـدات مهـم و تجـاری قـرار گرفته است. استان گلستان پس از کردستان و مازندران سومین استان تولیدکننده توت فرنگی ... بیشتر توت فرنگی یکی از مهمترین ریز میوههای مناطق معتدله اسـت که در دهههای اخیر در زمـره تولیـدات مهـم و تجـاری قـرار گرفته است. استان گلستان پس از کردستان و مازندران سومین استان تولیدکننده توت فرنگی در کشور است (Ahmadi et al., 2018). کرم برگخوار پنبه، Spodoptera littoralis (Boisduval, 1833)، آفت بسیار پلی‌فاژی است که طیف وسیعی از محصولات زراعی را مورد حمله قرار میدهد (Lanzoni et al., 2012). تخم شب‌پره به‌رنگ زرد متمایل به سفید، به‌شکل کروی، تا اندازه‌ای مسطح با قطر 6/0 میلی‌متر است. تخم‌ها توسط فلس‌های مومانند دربر گرفته شده‌اند. لاروها ‌هنگام تفریخ به‌طول 3-2 میلیمتر، دارای بدن سفید و سر سیاه هستند و با چشم غیر مسلح به خوبی دیده نمیشوند. بدن لارو بدون مو، استوانه‌ای‌شکل، و رنگ بدن لارو از خاکستری مایل به سیاه تا سبز تیره، قهوه‌ای مایل به قرمز یا زرد مایل به سفید متغیر است. در طرفین بدن نوارهای طولی تیره و روشنی وجود دارند و در سطح پشتی هر یک از بندهای قفسه‌سینه و شکم (به غیر از بند اول قفسه‌سینه) دو لکه سیاه تقریباً هلالی‌شکل که به‌طرف پهلوها قرار گرفته‌اند، وجود دارند. این آفت دارای 6-5 سن لاروی است و طول آخرین سن لاروی 45-40 میلی‌متر است. شفیره استوانه‌ای ‌شکل، به‌طول 20-14 میلی‌متر و عرض 5 میلیمتر و انتهای شکم به دو قلاب قوی راست ختم می‌شود. در ابتدا به‌رنگ سبز با شکم قرمز و پس از چند ساعت به‌رنگ قهوه‌ایی مایل به قرمز تیره در می‌آید. طول بدن در حشره کامل 20-15 میلی‌متر و عرض بدن با بال‌های باز حدود 38-30 میلی‌متر است. رنگ عمومی بدن قهوهای-خاکستری، بال جلو قهوه‌ای مایل به خاکستری با خطوط کم‌رنگ در امتداد رگبال‌ها، بال عقب سفید مایل به خاکستری، با حالت رنگین‌ کمانی و دارای حاشیه خاکستری است (Pinhey, 1975). با توجه به منابع موجود، لاروهایS. littoralis برای اولین‌بار در استان گلستان روی گیاه توت‌فرنگی مشاهده می‌شوند.در مراحل اولیه خسارت، لاروهای جوان نقاط کوچکی از سطح زیرین برگ را مورد تغذیه قرار میدهند. لاروهای سنین مسنتر، سوراخهای بزرگی را در برگ ایجاد میکند یا برگها را کاملاً میخورند یا به شاخه‌های جوان، جوانههای جوان و قسمت‌های برهنه ساقهها خسارت زیادی وارد میکنند. در مزارعی که بوتههای توت‌فرنگی در زمین به جهت تولید استولون در ناحیه خان ببین باقی گذاشته شده بودند، لاروهای این آفت از اوایل شهریورماه شروع به تغذیه از برگ‌های گیاه نموده و در نهایت موجب از بین رفتن مریستم مرکزی گیاه شدند. با توجه به شرایط آب و هوایی استان گلستان، پروانه برگخوار مصری با توانایی بالایی که در تولید مثل و تغذیه از گیاه میزبان دارد، می‌‌تواند به‌عنوان یک آفت جدی و بسیار مهم مطرح گردد.

پراکنش، شناسایی اختصاصی و تنوع بیماری زایی جدایه های Calonectria pseudonaviculata عامل بیماری بلایت شمشاد در جنگلهای هیرکانی

پریسا خزائلی؛ سعید رضائی؛ منصوره میرابوالفتحی؛ حمیدرضا زمانی زاده؛ هادی کیادلیری

دوره 84، شماره 1 ، شهریور 1395، ، صفحه 141-156

https://doi.org/10.22092/jaep.2016.106536

چکیده

در سال‌های اخیر شیوع وسیع بیماری سوختگی و ریزش ناگهانی برگ‌های درختان شمشاد و متعاقب آن خشکیدگی کامل آنها، با عامل Calonectria pseudonaviculata، سطحی معادل 40000 هکتار از جنگل‌های شمال کشور را در معرض نابودی قرار ... بیشتر در سال‌های اخیر شیوع وسیع بیماری سوختگی و ریزش ناگهانی برگ‌های درختان شمشاد و متعاقب آن خشکیدگی کامل آنها، با عامل Calonectria pseudonaviculata، سطحی معادل 40000 هکتار از جنگل‌های شمال کشور را در معرض نابودی قرار داده است. به منظور بررسی پراکنش این بیماری طی سال 1393، از گیاهان دارای علائم بیماری در مناطق لیره‌سر، سی‌سنگان، چلندر، توسکاتوک، کهنه سرا، نکا شاهبند، سرخکلا، افراچال، سوادکوه، چای باغ، وچات، قائمشهر، آمل، بهشهر در استان مازندران، آستارا، گیسوم، کلات، رودسر، بیجارکنار و سیاهکل در استان گیلان و بندرگز در استان گلستان نمونه برداری شد. ابتدا شناسایی جدایه‌های قارچی بر اساس ویژگی‌های ریخت‌شناسی و پس از آن با استفاده از آغازگر اختصاصی ITS4و ITS311F انجام شد. تنوع بیماریزایی در جمعیت جدایه‌های این قارچ در گلخانه با تعداد 35 جدایه منتخب همراه شاهد روی نهال شمشاد جنگلی بررسی شد. ویژگی‌های ریخت‌شناسی تفکیک کننده این گونه به شرح: کنیدی‌ها واجد یک دیواره عرضی با ابعاد (8/4) 4-6 × (3/47) 68-48 میکرومتر و استیپ (Stipe) بلند به طول 90- 140 میکرومتر، دارای جداره عرضی، و در انتها دارای وزیکل بیضی شکل دارای پاپیل در نوک و در میانه آن دارای بیشترین عرض (10میکرومتر) معرف گونه C. pseudonaviculatum بود. تمامی جدایه‌ها با استفاده از آغازگر اختصاصی و انجام واکنش زنجیره‌ای پی سی آر باند 250 جفت بازی تولید نمودند. مقایسه میزان شدت بیماری زایی 35 جدایه این قارچ ، آنها را در 15 گروه‌ بیماریزایی متفاوت قرار داد. جدایه‌های گروههای مختلف بیماریزایی در هر سه استان وجود داشتند.

جداسازی و شناسایی باکتری عامل شانکر مرکبات در استان کهگیلویه و بویراحمد (مقاله کوتاه علمی)

ساره حیدرپناه؛ رسول رضائی؛ سید محسن تقوی؛ فریبا قادری

دوره 88، شماره 1 ، شهریور 1399، ، صفحه 141-146

https://doi.org/10.22092/jaep.2020.128576.1318

چکیده

شانکر باکتریایی مرکبات یک بیماری مهم اقتصادی در بسیاری از کشورهای نواحی گرمسیری و نیمه ‌گرمسیری به شمار می‌آید که توسط باکتری Xanthomonas citri subsp . citri ایجاد می‌شود.. چندین پاتوتیپ از بیمارگر توصیف شده است ... بیشتر

گزارش کنه Eviphis cultratellus (Acari: Eviphididae) مرتبط با سوسک Scarabaeus sacer L. (Col.: Scarabaeidae) از ایران (گزارش کوتاه علمی)

شهروز کاظمی؛ کریم کمالی؛ ماریلو مورازا؛ علیرضا صبوری

دوره 76، شماره 1 ، شهریور 1387، ، صفحه 157-157

چکیده

در بررسی‌های انجام شده طی سال‌های 1384 و 1385 روی کنه‌های میان استیگمایان مرتبط با سخت بال‌پوشان در مناطقی از شمال شرق ایران، گونه‌Eviphis cultratellus (Berlese, 1910) از روی سوسک Scarabaeus sacer L. جمع‌آوری و شناسایی شد. این ... بیشتر در بررسی‌های انجام شده طی سال‌های 1384 و 1385 روی کنه‌های میان استیگمایان مرتبط با سخت بال‌پوشان در مناطقی از شمال شرق ایران، گونه‌Eviphis cultratellus (Berlese, 1910) از روی سوسک Scarabaeus sacer L. جمع‌آوری و شناسایی شد. این سوسک از نواحی سرخس، فیض‌آباد و تایباد در استان خراسان رضوی به وسیله‌ تله‌ نوری جمع‌آوری شد و افراد نر، ماده و دئوتونمف کنه‌ مزبور از ناحیه گردن میزبان، به عنوان ریز زیستگاه اختصاصی، استخراج شدند. این نوع ارتباط "همسفری" بوده و برای انتقال این کنه‌ها به زیستگاه جدید اهمیت حیاتی دارد. این کنه‌ نماتد‌خوار دارای بدن صورتی رنگ، ایدیوزوما تقریباً مدور، موهای حاشیه‌ای نیزه‌ای شکل، موهای عقبی- شکمی کوکسای پای دوم و سوم گوه‌ای شکل و صفحه پریترمی تا بعد از کوکسای پای چهارم کشیده شده است. صفحه سینه‌ای کنه ماده دارای موهای st1-2 سوزنی شکل و موهای st3، st4 و یک جفت موی صفحه جنسی پهن و گوه‌ای شکل، طول و عرض ایدیوزوما به ترتیب 900 و 750 میکرون است. کنه نر دارای صفحه سینه‌ای- شکمی با پنج جفت مو و سه جفت منفذ، موهای st1-2 ساده و سوزنی شکل و موهای st3-5 گوه‌ای شکل، طول و عرض ایدیوزوما به ترتیب 840 و 670 میکرون است. دئوتونمف دارای پنج جفت مو در صفحه سینه‌ای- شکمی است که جفت اول سوزنی شکل و بقیه پهن و گوه‌ای شکل بوده، طول و عرض ایدیوزوما به ترتیب 715 و 520 میکرون است.

تعیین پراکنش مکانی سرخرطومی‌های برگ‌خوار Hypera postica و ریشه‌‏خوار یونجهSitona spp. (Coleoptera: Curculionidae) با استفاده از زمین‌آمار

رقیه کریم زاده؛ مرضیه ذاکری ایلخچی؛ شهزاد ایرانی پور

دوره 83، شماره 2 ، اسفند 1394، ، صفحه 223-236

https://doi.org/10.22092/jaep.2016.106119

چکیده

در این پژوهش، الگوی پراکنش مکانی سرخرطومیهای برگ‌خوار و ریشه‏خوار یونجه با استفاده از زمینآمار بررسی شد. برای این منظور، چهار مزرعه‌ی تحقیقاتی به مساحتهای 0/4، 0/5، 3/1 و 7/3 هکتار در دانشکدهی ... بیشتر در این پژوهش، الگوی پراکنش مکانی سرخرطومیهای برگ‌خوار و ریشه‏خوار یونجه با استفاده از زمینآمار بررسی شد. برای این منظور، چهار مزرعه‌ی تحقیقاتی به مساحتهای 0/4، 0/5، 3/1 و 7/3 هکتار در دانشکدهی کشاورزی دانشگاه تبریز انتخاب و در دو مقیاس شبکه بندی شدند. مزارع 0/4 و 0/5 هکتار به شبکههای 10×10 متر و مزارع 3/1 و 7/3 هکتار به شبکههای 30×30 متر تقسیم شدند. نمونه‌برداری هفتگی از مراحل مختلف زیستی سرخرطومیهای یونجه، از اواخر زمستان با سبز شدن مزارع یونجه شروع و تا برداشت چین آخر ادامه داشت. انتخاب روش نمونهبرداری به ارتفاع گیاه یونجه در مزرعه بستگی داشت، یعنی تا ارتفاع حدود 30 سانتی‌متر که امکان استفاده از تور حشرهگیری وجود نداشت از کادر چوبی و بعد از آن از تور حشره‏گیری استفاده شد. از هر شبکه یک نمونه برداشته شد. تجزیهی زمینآماری داده‌ها با نرمافزارGS + 5.1.1 انجام گرفت. برای تعیین میزان وابستگی مکانی داده‌ها و نوع پراکنش مکانی جمعیت سرخرطومی‌ها از درجه‌ی وابستگی مکانی (DD) استفاده شد و نقشههای پراکنش جمعیت آن‏ها با استفاده از نرم‌افزار ArcGIS 9.3 ترسیم شدند. مقدار DD محاسبه شده برای 97 سری از 116 سری داده بیشتر از 26 درصد بود که نشان میدهد حشرات مورد مطالعه دارای توزیع تجمعی بودند و وابستگی مکانی متوسط تا قوی داشتند. در مورد تمام داده‌های دارای وابستگی مکانی قوی، نقشه‌ی پراکنش تهیه شد. این نتایج و نقشه‌ها نه تنها اطلاعات مهمی در زمینه بوم‌شناسی این آفات فراهم می‌کنند بلکه می‌توانند در مدیریت مکان ‌- ویژه آنها نیز مورد استفاده قرار گیرند.

وقوع بیماری لکه خرمایی گندم در دشت مغان (گزارش کوتاه علمی)

حسن مومنی؛ محمد رضوی؛ همایون کاظمی

دوره 85، شماره 2 ، اسفند 1396، ، صفحه 279-281

https://doi.org/10.22092/jaep.2017.107250.1114

چکیده

طی بررسی های مزرعه ای در اردیبهشت 1395، نمونه های برگی مشکوک به بیماری لکه خرمایی گندم از مزارع مناطق بیله سوار مغان و گرمی در استان اردبیل جمع آوری و جهت بررسی های بیشتر به آزمایشگاه منتقل گردید. برگهای ... بیشتر طی بررسی های مزرعه ای در اردیبهشت 1395، نمونه های برگی مشکوک به بیماری لکه خرمایی گندم از مزارع مناطق بیله سوار مغان و گرمی در استان اردبیل جمع آوری و جهت بررسی های بیشتر به آزمایشگاه منتقل گردید. برگهای مشکوک به آلودگی پس از شستشو با آب به قطعات 3-4 سانتی متری بریده شده و روی کاغذ واتمن مرطوب درون تشتک پتری قرار گرفتند. پتری های به مدت 24 ساعت زیر نور فلورسنت و دمای اتاق و سپس به مدت 24 ساعت در تاریکی و دمای ºC 16 قرار گرفتند. حلقه کنیدیوم‌های زیتونی تیره قارچ در حاشیه پتری ها تشکیل گردید که مملو از کنیدیوفورها و کنیدیوم های قارچ بود. کنیدیوم های زرد رنگ قارچ دارای 7-5 دیواره عرضی و به ابعاد200-100 × 18-14 میکرومتر با سلول پایه مخروطی بودند. مشخصات جدایه بدست آمده با مشخصات ارایه شده برای قارچ P. tritici-repentisکاملا مطابقت داشت. جهت آزمون بیماریزایی، از رقم حساس بولانی در گلخانه استفاده گردید. بدین منظور سوسپانسیون کنیدیوم جدایه های قارچ به غلظت 103 × 4 تهیه گردید و برگ های گیاهچه های دو هفته ای گندم با سوسپانسیون کنیدیوم قارچ مایه زنی گردید. گیاهچه های مایه زنی شده جهت حفظ رطوبت به مدت 48 ساعت زیر پلاستیک تیره و سپس به مدت 6 روز در شرایط گلخانه با دمای ºC22 درجه و دوره نوری 16 ساعت روشنایی قرار گرفتند. قارچ P. tritici-repentis مجددا از برگهای آلوده جداسازی گردید. این نخستین گزارش از وقوع بیماری لکه خرمایی با عامل P. tritici-repentis در دشت مغان استان اردبیل می باشد

اولین گزارش از ویروس D مو (Grapevine virus D) در ایران (گزارش کوتاه علمی)

رضا پوررحیم؛ شیرین فرزادفر

دوره 87، شماره 2 ، اسفند 1398، ، صفحه 309-310

https://doi.org/10.22092/jaep.2020.341977.1328

چکیده

اکثریت ویروس‌های عضو جنس Vitivirus از گیاه مو (Vitis vinifera) جداسازی شده‌اند. از بین این ویروس‌ها، Grapevine virus A-GVA، Grapevine virus B-GVB و GVF Grapevine virus F- از ایران گزارش شده‌اند (1; 2; 3). در این تحقیق، حضور ویروس D انگور (Grapevine virus ... بیشتر اکثریت ویروس‌های عضو جنس Vitivirus از گیاه مو (Vitis vinifera) جداسازی شده‌اند. از بین این ویروس‌ها، Grapevine virus A-GVA، Grapevine virus B-GVB و GVF Grapevine virus F- از ایران گزارش شده‌اند (1; 2; 3). در این تحقیق، حضور ویروس D انگور (Grapevine virus D-GVD) در تاکستان‌های استان آذربایجان غربی بررسی و گزارش گردید. در سال 1396 تعداد 33 نمونه از تاک‌های با علائم مشابه با آلودگی ویروسی شامل پیسک برگ، بدشکلی ساقه و نیز تغییر رنگ بافت ساقه از آذربایجان‌غربی جمع‌آوری و آر.ان.ای کل از بافت دمبرگ و رگبرگ‌های اصلی استخراج گردید. از آغازگرهای اختصاصی ناحیه ژن پروتئین پوششی GVD (4) برای ردیابی ویروس استفاده شد. پس از آزمون RT-PCR در سه نمونه یک قطعه DNA به طول حدود 470 جفت باز تکثیر گردید. محصول واکنش PCR در مورد دو نمونه (Irn-AzW7 و Irn-AzW23) خالص‌سازی و تعیین توالی شدند. توالی‌های بدست آمده تحت رس‌شمار MT133689 و MT152314 در بانک ژن جهانی (GenBank) ثبت شده و با استفاده از ابزار BLASTn با توالی‌های موجود در GenBank (قابل دسترس در وبگاه NCBI) مقایسه گردید. بر اساس نتایج حاصل توالی بدست آمده در مورد دو جدایه Irn-AzW7 و Irn-AzW23 دارای مشابهت 3/94 درصد با جدایه ایتالیایی GVD (رس شمار Y07764) و 0/92 درصد با جدایه ترکیه‌ای TR167 (رس شمار KY689027) بود. این ویروس تاکنون از انگور در کشورهای ایتالیا، تونس، ترکیه، کرواسی از قاره اروپا و برزیل در آمریکای جنوبی گزارش شده است (4; 5; 6). این اولین گزارش از وقوع آلودگی GVD در ایران می-باشد.

مقایسه شاخص‌های تغذیه‌ای Chrysodeixis chalcites (Lep.: Noctuidae) روی چهار رقم گوجه-فرنگی (مقاله‌ی کوتاه علمی)

مالک عزیزی؛ مریم خسروی؛ بهرام ناصری

دوره 84، شماره 2 ، اسفند 1395، ، صفحه 355-358

https://doi.org/10.22092/jaep.2017.107212

چکیده

لوپر گوجه‌فرنگی (Esper) Chrysodeixis chalcites یکی از آفات پلی فاژ محصولات کشاورزی از جمله گوجه فرنگی در ایران و برخی کشورهای جهان می‌باشد. شاخص‌ها‌ی تغذیه‌ای لاروهای سن چهارم و پنجم آفت در پاسخ به تغذیه از چهار ... بیشتر

فعالیت کربوهیدرازها در سامانه گوارشی لارو سوسک توتون، (Lasioderma serricorne (Col.: Anobiidae (مقاله‌ی انگلیسی)

سیده مینو سجادیان؛ وحید حسینی‌نوه؛ محمد وطن‌پرست

دوره 80، شماره 1 ، شهریور 1391، ، صفحه 1-8

https://doi.org/10.22092/jaep.2012.100898

چکیده

سوسک توتون، Lasioderma serricorne، یکی از حشرات زیان‌آور فرآورده‌های انباری در سراسر دنیا می‌باشد. تعیین نسبی ویژگی‌های بیوشیمیایی کربوهیدرازها در سامانه گوارشی لارو آفت انجام گرفت. بهینه فعالیت آلفا-گلوکوزیداز، ... بیشتر سوسک توتون، Lasioderma serricorne، یکی از حشرات زیان‌آور فرآورده‌های انباری در سراسر دنیا می‌باشد. تعیین نسبی ویژگی‌های بیوشیمیایی کربوهیدرازها در سامانه گوارشی لارو آفت انجام گرفت. بهینه فعالیت آلفا-گلوکوزیداز، بتا-گلوکوزیداز و آلفا-آمیلاز عصاره روده میانی لارو به ترتیب در pHهای 5، 6 و 7 بدست آمد. آلفا-گلوکوزیداز در شرایط اسیدی (pH 4 تا 6) نسبت به شرایط خیلی اسیدی و بازی پایداری بیشتری داشت. با این حال، وقتی که زمان انکوباسیون افزایش یافت، آنزیم در شرایط کمی اسیدی (pH 5) پایدارتر بود. بتا-گلوکوزیداز نیز در شرایط اسیدی پایدار بود و بیشترین پایداری در pH 6 مشاهده گردید. دامنه پایداری آمیلاز در شرایط کمی اسیدی تا کمی بازی (pH 6 تا 8) بدست آمد. بیشترین فعالیت آلفا-گلوکوزیداز، بتا-گلوکوزیداز و آلفا- آمیلاز به ترتیب در دمای 35, 40 و 50 درجه سلسیوس تعیین گردید. مقدار KMو Vmax برای آلفا-گلوکوزیداز و بتا-گلوکوزیداز به ترتیب 2/77 میلی مولار و 0/017 میلی مول بر دقیقه بر میلی‌گرم پروتئین، و 0/6961 میلی‌مولار و 0/0004 میلی‌مول بر دقیقه بر میلی‌گرم پروتئین برآورد گردید. مقدار KMو Vmax برای آلفا-آمیلاز 3/2 میلی‌گرم بر میلی‌لیتر و 0/017 میلی‌مول بر دقیقه بر میلی‌گرم پروتئین بدست آمد. آنالیز زایموگرام وجود یک باند با فعالیت آلفا-آمیلازی، یک باند با فعالیت آلفا-گلوکوزیدازی و بتا-گلوکوزیدازی در روده میانی لارو را مشخص نمود.

اثر ذخیره‌سازی در سرما روی رفتار جفت‌گیری حشرات بالغ نوظهور و شایستگی نتاج در زنبور پارازیتوئید Lysiphlebus fabarum، در شرایط دمایی ثابت و نوسان‌دار (مقاله‌ی انگلیسی)

حسین ماهی؛ آرش راسخ؛ پرویز شیشه بر

دوره 85، شماره 1 ، شهریور 1396، ، صفحه 1-10

https://doi.org/10.22092/jaep.2017.106373.1099

چکیده

ذخیره‌سازی در سرما یک روش ارزشمند برای کاهش هزینه‌ها در تولید انبوه عوامل بیولوژیک می‌باشد. در بعضی از زنبورهای پارازیتوئید، رژیم دمایی نوسان‌دار (مواجهه‌ی طولانی با دمای پایین در ترکیب با دوره‌های ... بیشتر ذخیره‌سازی در سرما یک روش ارزشمند برای کاهش هزینه‌ها در تولید انبوه عوامل بیولوژیک می‌باشد. در بعضی از زنبورهای پارازیتوئید، رژیم دمایی نوسان‌دار (مواجهه‌ی طولانی با دمای پایین در ترکیب با دوره‌های کوتاه در دماهای بالاتر)، منجر به بهبود بقاء و باروری می‌شود. در این مطالعه شفیره‌های زنبور پارازیتوئید Lysiphlebus fabarum (Marshall) (Braconidae: Aphidiinae)، روی شته سیاه باقلا، Aphis fabae به مدت دو هفته در شرایط سرمای شش درجه‌ی سلسیوس (رطوبت نسبی 60-50 درصد و دوره نوری 14 ساعت روشنایی و 10 ساعت تاریکی)، ذخیره‌سازی شدند تا رفتار جفت‌گیری حشرات بالغ نوظهور و همچنین شایستگی نتاج آن‌ها در دو شرایط دمایی نوسان‌دار (روزانه دو ساعت در دمای 21 درجه سلسیوس) و ثابت مقایسه شود. نتایج نشان داد که حشرات نر ظاهر شده در شرایط دمایی نوسان‌دار برخلاف تیمار دمایی ثابت از نظر شناسایی بو، سرعت راه رفتن و جفت‌گیری موفق، تفاوت معنی‌داری با حشرات نر شاهد نداشت. همچنین نگهداری در سرما در شرایط نوسان‌دار تاثیری روی شایستگی نتاج نسل اول (درصد پارازیتیسم، درصد ظهور حشرات کامل و نسبت جنسی) نداشت. در مجموع نتایج نشان داد که نگهداری شفیره‌‌های زنبور پارازیتوئید L. fabarum در شرایط دمایی نوسان‌دار یک روش حفاظتی مؤثر محسوب می‌شود.

بررسی ارتباط میان رشد Aspergillus flavus و تولید آفلاتوکسین هایB1 و B2 با ترکیبات فنولی و فلاونوئیدی پوست سبز و مغز ارقام پسته (مقاله انگلیسی)

مهدی محمدی مقدم؛ سعید رضائی؛ امیر حسین محمدی؛ حمیدرضا زمانی زاده؛ محمد مرادی

دوره 87، شماره 2 ، اسفند 1398، ، صفحه 13-23

https://doi.org/10.22092/jaep.2019.126742.1288

چکیده

مسأله آلودگی پسته به قارچ Aspergillus flavus و آفلاتوکسین از تهدیدات مهم در عرصه تولید، صادرات و مصرف پسته در دنیا می باشد. در این تحقیق، ضمن تعیین میزان مقاومت ارقام پسته شاهپسند، عباسعلی، کله قوچی، خنجری، اکبری ... بیشتر مسأله آلودگی پسته به قارچ Aspergillus flavus و آفلاتوکسین از تهدیدات مهم در عرصه تولید، صادرات و مصرف پسته در دنیا می باشد. در این تحقیق، ضمن تعیین میزان مقاومت ارقام پسته شاهپسند، عباسعلی، کله قوچی، خنجری، اکبری و پسته گرمه به آلودگی ناشی از قارچ A. flavus و آفلاتوکسین، ارتباط میان میزان ترکیبات فنولی و فلاونوئیدی پوست سبز و مغز این ارقام، به عنوان ترکیبات آنتی اکسیدانی، با میزان رشد قارچ A. flavus و تولید آفلاتوکسین مورد مطالعه قرار گرفت. مایه زنی مغز ارقام پسته با غلظت 6 10×2 اسپور در میلی لیتر از یک جدایه توکسین زای A. flavus صورت گرفته و غلظت آفلاتوکسین، ترکیبات فنولی و فلاونوئیدی مغز و پوست سبز به ترتیب به روش HPLC، فولین سکالتیو و رنگ سنجی با کلرید آلومینیوم تعیین گردید. نتایج نشان داد که ارقام پسته گرمه و اکبری دارای کمترین و رقم شاهپسند دارای بیشترین میزان کلنیزاسیون A. flavus و غلظت آفلاتوکسین بوده و به ترتیب به عنوان ارقام مقاوم و حساس به آلودگی ناشی از A. flavus تعیین شدند. سایر ارقام حدواسط این ارقام قرار گرفتند. میزان ترکیبات فنولی و فلاونوئیدی به طور معنی داری در ارقام مقاوم بیشتر از ارقام حساس بود. همچنین یک رابطه منفی معنی داری بین میزان ترکیبات فنولی و فلاونوئیدی پوست سبز و مغز پسته ارقام مختلف، با رشد قارچ A. flavus و تولید آفلاتوکسین در مغز این ارقام مشاهده گردید. این نتایج بیانگر نقش ترکیبات فنولی و فلاونوئیدی در مقاومت ارقام پسته به آلودگی ناشی از A. flavus و تولید آفلاتوکسین می باشد.

آنالیز فیلوژنتیکی چهار جدایه های ایرانی ویروس کوتولگی زرد کدوییان بر اساس انتهای 3 آر. ان. ای شماره 1 (مقاله‌ی کوتاه انگلیسی)

طیبه کشاورز؛ کاوه بنانج

دوره 85، شماره 2 ، اسفند 1396، ، صفحه 19-24

https://doi.org/10.22092/jaep.2018.110740.1167

چکیده

به منظور آنالیز فیلوژنتیکی جدایه های ایرانی ویروس کوتولگی زرد کدوییان (Cucurbit yellow stunting disorder virus, CYSDV) ناحیه انتهای ¢3 RNA1 (به طول 560 نوکلئوتید) از چهار جدایه ویروس کوتولگی زرد کدوییان جمع آوری شده از استان ... بیشتر

اولین گزارش ویروس رگبرگ زرد نکروتیک چغندر در گیاه بابونه طبی در ایران (گزارش کوتاه علمی)

شیرین فرزادفر؛ رضا پوررحیم

دوره 89، شماره 1 ، شهریور 1400، ، صفحه 131-132

https://doi.org/10.22092/jaep.2021.354728.1402

چکیده

در تابستان 1399 نمونه‌هایی از بابونه طبی (Matricaria chamomilla L.) در چند مزرعه گیاهان دارویی در هرسین استان کرمانشاه با علائم کاهش رشد در اراضی که در سنوات قبل تحت کشت چغندرقند با سابقه آلودگی به ویروس Beet necrotic yellow ... بیشتر در تابستان 1399 نمونه‌هایی از بابونه طبی (Matricaria chamomilla L.) در چند مزرعه گیاهان دارویی در هرسین استان کرمانشاه با علائم کاهش رشد در اراضی که در سنوات قبل تحت کشت چغندرقند با سابقه آلودگی به ویروس Beet necrotic yellow vein virus-BNYVV بودند، مشاهده و جمع‌آوری شد. نمونه‌ها از نظر آلودگی به BNYVV با استفاده از روش الایزا (Clark and Adams, 977) و متعاقباً روش RT-PCR بررسی شدند. در آزمون الایزا از 9 نمونه، تعداد 7 نمونه دارای واکنش مثبت بود که سه نمونه انتخاب و با استفاده از آزمون RT-PCR و آغازگرهای اختصاصی برای تکثیر بخشی از ژن پروتئین پوششی BNYVV بررسی شد. نتایج نشان‌دهنده تکثیر یک قطعه DNA به طول مورد انتظار 570 جفت باز در هر سه نمونه بود. توالی نوکلئوتیدی در مورد یکی از نمونه ها (Cham7) تعیین (MZ368701) و با استفاده از ابزار BLAST موجود در پایگاه NCBI با توالیهای موجود در GenBank مقایسه شد. توالی نوکلئوتیدی به‌دست آمده در این تحقیق بیشترین درصد یکنواختی (6/99< درصد) را با توالیهای گزارش شده از BNYVV داشت. مقداری خاک از مزرعهای که نمونههای اولیه از آن‌ها جمعآوری شده بود، تهیه گردیده و بذور بابونه پس از ضدعفونی سطحی در آن کشت شد. نتایج آزمون RT-PCR روی این گیاهان، تأیید کننده آلودگی آن‌ها به BNYVV بود. وقوع نسبتاً گسترده BNYVV در مزارع چغندرقند کشور قبلاً گزارش شده است (Farzadfar, 2009). ویروس BNYVV از گیاه بابونه آلمانی (Chamomilla recutita) از کشور ترکیه گزارش شده است (Kutluk et al, 2000)، ولی این اولین گزارش از وقوع آلودگی طبیعی BNYVV در گیاه بابونه طبی در ایران میباشد.

گزارش فاز قارچ‌خواری گونه (Neotylenchidae, Tylenchina) Hexatylus viviparus Goodey, 1926 از خاک سیب زمینی در شهرستان چالدران، استان آذربایجان‌غربی (گزارش کوتاه علمی)

کامیار حسن زاده؛ حبیبه جباری؛ غلامرضا نیکنام

دوره 88، شماره 1 ، شهریور 1399، ، صفحه 147-149

https://doi.org/10.22092/jaep.2020.125061.1264

چکیده

جنس Hexatylus Goodey, 1926 متعلق به خانواده Neotylenchidae با داشتن حلقه‌های تقویت کننده استایلت از بقیه جنس‌های مشابه قابل تشخیص است. قاعده استایلت به‌حالت چنگالی. سر از دید روبرو به‌صورت هشت قطاعی. مری تا حدی اسکلروتیزه، ... بیشتر

تحلیلی بر وضعیت بیماری ویروسی پیچیدگی برگ زرد گوجه فرنگی

کاوه بنانج

دوره 84، شماره 1 ، شهریور 1395، ، صفحه 157-174

https://doi.org/10.22092/jaep.2016.106535

چکیده

بیـمــاری پیـچـیـــــدگــــی بــــرگ زرد گـــــوجــــــه‌فـــــرنــگــی (Tomato Yellow Leaf Curl Disease, TYLCD) برای اولین بار همراه با طغیان جمعیت‌های زیادی از سفـیدبالک (Bemisia tabaci) در مزارع گوجـه‌فرنـگی (Solanum esculentum) ... بیشتر بیـمــاری پیـچـیـــــدگــــی بــــرگ زرد گـــــوجــــــه‌فـــــرنــگــی (Tomato Yellow Leaf Curl Disease, TYLCD) برای اولین بار همراه با طغیان جمعیت‌های زیادی از سفـیدبالک (Bemisia tabaci) در مزارع گوجـه‌فرنـگی (Solanum esculentum) دره اردن در اواخـر سـال 1930 میلادی گزارش و از اوایل دهه 60 میلادی به یکی از بیماری‌های مهم و خسارت‌زا در بسیاری از مزارع گوجه‌فرنگی دنیا تبدیل گردید. در طی 3 دهه اخیر بیماری (TYLCD) به مشکل جدی تولید گوجه‌فرنگی در بسیاری از کشورها در دنیا تبدیل گشته است. خـسارت ناشی از این بیماری در برخی از مزارع گوجه‌فرنگی بین ۹۳ تا ۱۰۰ درصد گزارش شده است. گیاهان آلوده دارای میوه‌های کم، ریز و در برخی موارد به دلیل ریزش پیش از موعد گل، فاقد میوه هستند. ماهیت ویروسی (TYLCD) و ارتبـاط آن با سفیـدبالک (B. tabaci) برای اولین بار در سال 1964 میلادی اثبات گردید. سپس ویروس عامـل بیمـاری (TYLCD) شنـاسـایی و تحت عنــوان ویـــروس پیــچیــدگی بــرگ زرد گــوجــه‌فــــرنــگی (Tomato yellow leaf curl virus, TYLCV) نام‌گذاری و در اواخر دهه هشتاد میلادی ژنوم آن بطور کامل تعیین توالی گردید. ویروس TYLCV از تیره ویروس‌های دوقلو (Geminiviridae) و از اعضای جنس بگوموویروس (Begomovirus) است. بیماری (TYLCD) برای اولین بار در ایران در سال 1372 از برخی مزارع گوجه‌فرنگی استان‌های هرمزگان و سیستان و بلوچستان و سپس در فاصله یک دهه از بسیاری استان‌های کشور از قبیل کرمان، بـــوشهر، خوزستان، مرکزی، اصفهان، تهران، گلستان، مازندران، خراسان رضوی و یزد گزارش و در حال حاضر به یکی از عوامل اصلی کــاهش میــزان محصول گوجه‌فرنگی در ایران تبدیل گشته است.

پارازیتوییدهای اولیه و ثانویه آفت پروانه چوبخوار پسته (I) (گزارش کوتاه علمی)

محمدرضا مهرنژاد

دوره 76، شماره 1 ، شهریور 1387، ، صفحه 158-158

چکیده

بر اساس بررسی‌های انجام شده، بیش از 12 گونه زنبور به صورت پارازیتویید اولیه و یا ثانویه روی پروانه چوبخوار پسته Kermania pistaciella Amsel (Lep.: Tineidae: Hieroxestinae) در باغ‌های پسته استان کرمان زندگی می‌کنند. پنج گونه از ... بیشتر بر اساس بررسی‌های انجام شده، بیش از 12 گونه زنبور به صورت پارازیتویید اولیه و یا ثانویه روی پروانه چوبخوار پسته Kermania pistaciella Amsel (Lep.: Tineidae: Hieroxestinae) در باغ‌های پسته استان کرمان زندگی می‌کنند. پنج گونه از آن‌ها قبلاً معرفی شده است.(Achterberg & Mehrnejad, 2002; The braconid parasitoids of Kermania pistaciella (Amsel in Iran, Zoologische Mededelingen Leiden. در این گزارش 7 گونه زنبور که توسط متخصصین بین المللی شناسایی قطعی و تأیید شده‌اند، معرفی می‌گردند. 1- Anastatus dlabolai Kalina (Hymenotera: Eupelmidae) 2- Arachnophaga (Parasolindenia) matritensis Bolivary Pieltain (Hym.: Eupelmidae) 3- Chrysocharis laomedon (Walker) (Hymenotera: Eulophidae) 4- Cyrtoptyx latipes (Rondani) (Hymenotera: Pteromalidae) 5- Eupelmus (Macroneura) longicornis Kalina (Hymenotera: Eupelmidae) 6- Eupelmus urozonus Dalman (Hymenotera: Eupelmidae) 7- Pteromalus (Habrocytus) semotus (Walker) (Hymenotera: Pteromalidae) زنبور Cyrtoptex latipes به صورت پارازیتویید اولیه روی لارو پروانه چوبخوار پسته زندگی می‌کند. زنبور Chrysocharis laomedon پارازیتویید ثانویه این آفت است و 5 زنبور دیگر به دو صورت پارازیتویید اولیه و ثانویه به پروانه چوبخوار پسته حمله می‌کنند. این اولین گزارش از حمله زنبورهای ذکر شده به K. pistaciella می‌باشد. گونه‌های ردیف 1 و 6 قبلاً از ایران گزارش شده است. نمونه گونه‌های معرفی شده در این گزارش در مراکز علمی به شرح زیر مورد بررسی قرار گرفت و در کلکسیون‌های مرتبط نگهداری می‌شود: زنبورهای Eupelmidae در Canadian National Collection of Insects؛ زنبور Eulophidae درState Pedagogical University, Russia؛ زنبور‌های Pteromalidae در Institute of Zoology, Kazakhstan.

دو‏رگ‏‌گیری برخی ارقام بومی با ارقام تجاری سیب و ارزیابی مقاومت هیبریدهای به ‏دست ‏آمده نسبت به بیماری سفیدک پودری (Podosphaera leucotricha)

احمد حیدریان؛ محسن پیرمرادیان

دوره 83، شماره 2 ، اسفند 1394، ، صفحه 237-246

https://doi.org/10.22092/jaep.2016.106120

چکیده

دورگ‌گیری سه رقم بومی گلاب (‏اصفهان، ‏سلطانی و ‏کهنز) با سه رقم تجاری (مک‏اینتاش، گالا و رداسپور) انجام و حساسیت ژنوتیپ‏های حاصل نسبت به بیماری سفیدک پودری ارزیابی گردید. در زمان تورم جوانه‏ها، ... بیشتر دورگ‌گیری سه رقم بومی گلاب (‏اصفهان، ‏سلطانی و ‏کهنز) با سه رقم تجاری (مک‏اینتاش، گالا و رداسپور) انجام و حساسیت ژنوتیپ‏های حاصل نسبت به بیماری سفیدک پودری ارزیابی گردید. در زمان تورم جوانه‏ها، درختان مادری توسط پارچه‏های توری جدا‏ گردیدند. در زمان شکوفا شدن گل‏ها و طی چند مرحله متوالی گرده ‏افشانی دستی با گرده والد‏های پدری صورت‏‏گرفت. در زمان رسیدگی، بذرها از میوه‏ها خارج و در گلخانه کاشته شدند. در مرحله دو تا چهار برگی، سوسپانسیون اسپور تهیه و تا سه نوبت به فاصله دو روز روی کلیه نتاج‏ها محلول‏پاشی گردیدند. دو هفته بعد از آخرین محلول‏پاشی، ارزیابی براساس میزان مساحت آلودگی سطح برگ با استفاده از شاخص‏های 7-0 انجام ‏‏شد. در طی سال‏های 90-1387 از 191، 2281، 9178 و 10949 بذر سبز‏شده، به‏ترتیب 69، 265، 438 و 180 نتاج مقاوم به‏‏دست آمد. در بین نتاج مقاوم ترکیب ‏تلاقی‏های رداسپور♀ × گلاب ‏کهنز♂، رداسپور♀ × گلاب ‏سلطانی♂، گالا♀ × گلاب ‏اصفهان♂ و گالا♀ × گلاب ‏سلطانی♂ طی 4 سال اجرای پروژه به‏ترتیب با 177، 172، 164 و 157 نتاج بیش‏ترین تعداد را در طبقه مقاوم‏ها داشتند. با توجه به برخی صفات باغبانی 56 ژنوتیپ در ارزیابی اولیه در طبقه مقاوم‏ها انتخاب شدند و مقاومت آن‏ها به بیماری سفیدک پودری طی سه سال در شرایط طبیعی ارزیابی گردید و گروه‏بندی آن‏ها براساس نمودار درختی پس از تجزیه‏کلاستر با استفاده از نرم‏افزار آماری SPSS انجام‏شد.

دوره 91 (1402)

دوره 90 (1401)

دوره 89 (1400)

دوره 88 (1399)

دوره 87 (1398)

دوره 86 (1397)

دوره 85 (1396)

دوره 84 (1395)

دوره 83 (1394)

دوره 82 (1393)

دوره 81 (1392)

دوره 80 (1391)

دوره 79 (1390)

دوره 78 (1389)

دوره 77 (1388)

دوره 76 (1387)

دوره 75 (1386)

دوره 74 (1385)

دوره 73 (1384)

دوره 71 (1382)

دوره 70 (1381)

دوره 68 (1379)

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده