آفات و بیماری‌های گیاهی

بررسی تغییرات فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی خیار آلوده به Pythium aphanidermatum و اثر سیلیکات کلسیم در کاهش صدمات ناشی از آن

هدا چکنی؛ ساسان محسن زاده؛ رضا مستوفی زاده قلمفرسا

دوره 84، شماره 2 ، اسفند 1395، ، صفحه 213-226

https://doi.org/10.22092/jaep.2017.108140

چکیده

گونه‌ی Pythium aphanidermatum، از اُاُمیست‌های خاک‌بُرد و همه جازی است که روی گونه‌های مختلف خانواده‌ی کدوییان سبب پوسیدگی ریشه می‌شود. در این مطالعه، اثر این بیمارگر روی تغییرات فیزیولوژیک گیاه خیار و کاهش ... بیشتر گونه‌ی Pythium aphanidermatum، از اُاُمیست‌های خاک‌بُرد و همه جازی است که روی گونه‌های مختلف خانواده‌ی کدوییان سبب پوسیدگی ریشه می‌شود. در این مطالعه، اثر این بیمارگر روی تغییرات فیزیولوژیک گیاه خیار و کاهش اثرات بیماری حاصل از آن با استفاده از کاربرد سیلیکات کلسیم با غلظت‌های 50، 100 و 150 میلی‌گرم در لیتر بررسی شد. جنبه‌های گوناگونی از فیزیولوژی و بیوشیمی گیاه مانند فتوسنتز، ساخت پروتئین و پاسخ آنتی‌اکسیدانی بررسی گردید. گیاهان در گلخانه در دو مرحله‌ی 36 روزگی (مرحله‌ی رویشی) و 71 روزگی (مرحله‌ی زایشی) جمع‌آوری شدند. میزان کلروفیل، کارتنوئید، پرولین، کربوهیدرات، پروتئین، پراکسیداسیون چربی‌ها، آنتوسیانین و فعالیت کاتالاز اندازهگیری و دادهها واکاوی شدند. نتایج حاصل از این بررسی، کاهش مقادیر کلروفیل و کارتنوئید و افزایش میزان پرولین، کربوهیدرات، پروتئین، پراکسیداسیون چربیها، آنتوسیانین و فعالیت کاتالاز را بر اثر مایه‌زنی بیمارگر در مقایسه با شاهد نشان دادند. افزودن سیلیکات کلسیم 100 و 150 میلیگرم در لیتر به خاک گیاهان سالم موجب افزایش شاخص‌های فیزیولوژیکی مانند مقادیر پرولین، کربوهیدرات، پروتئین و آنتوسیانین نسبت به نمونه‌های شاهد شد. هم‌چنین، افزایش میزان کلروفیل و کارتنوئید و کاهش سایر عوامل اندازه‌گیری شده بر اثر تیمار گیاهان آلوده با 100 و 150 میلی‌گرم در لیتر سیلیکات کلسیم در مقایسه با شاهد بیمار مشاهده شد. مقادیر کلروفیل، کارتنوئید، کربوهیدرات و پرولین در مرحله زایشی بیشتر از مرحله رویشی بود. بر اساس نتایج حاصل از این پژوهش، استفاده از نمک سیلیکات کلسیم 150 میلی‌گرم در لیتر موجب کاهش صدمات فیزیولوژیکی مانند کاهش رشد گیاه و پوسیدگی ریشه ناشی از آلودگی خیار به P. aphanidermatum و هم‌چنین، بهبود رشد گیاهان سالم می‌شود.

تشخیص و پراکنش جغرافیایی ویروس‌های قابل انتقال با سفید بالک‌ها در برخی از گلخانه‌های خیار ایران

نسیبه کیانفر؛ کاوه بنانج؛ مژده ملکی

دوره 83، شماره 1 ، شهریور 1394، ، صفحه 27-38

https://doi.org/10.22092/jaep.2015.101692

چکیده

تعداد زیادی از ویروس‌های گیاهی قابل انتقال توسط سفید بالک‌ها همراه و یا دخیل در نشانه‌های زردی از مزارع و یا گلـخانه‌های خیار در دنیا گزارش شده‌اند. در سال‌های اخیر، نشانه‌های زردی و جمعیت‌های زیادی ... بیشتر تعداد زیادی از ویروس‌های گیاهی قابل انتقال توسط سفید بالک‌ها همراه و یا دخیل در نشانه‌های زردی از مزارع و یا گلـخانه‌های خیار در دنیا گزارش شده‌اند. در سال‌های اخیر، نشانه‌های زردی و جمعیت‌های زیادی از سفید بالک‌ها در بسیاری از گلخـانه‌های خیار در ایران مشاهده گردیده است. در این تحقیق در سال‌های 90 و 91، تعداد 287 نمونه برگ خیار با نشانه‌های زردی و تردی برگ‌ها از گلخانه‌های خیار در استان‌های تهران، سمنان، اصفهان و یزد جمع آوری و آلودگی آنها به برخی از ویروس‌های قابل انتقال با سفید بالک‌ها از قبیل ویروس زردی رگبرگ خیار (Cucumber vein yellowing virus, CVYV)، ویروس زردی سبزرد کدوئیان (Cucurbit chlorotic yellows virus, CCYV)، و ویروس کوتولگی زرد کدوئیان (Cucurbit yellow stunting disorder virus, CYSDV) به روش (Double antibody sandwich enzyme-linked immunosorbent assay, DAS-ELISA) و واکنش زنجیره‌ای پلیمراز (Reverse transcription polymerase chain reaction, RT-PCR) مورد بررسی قرار گرفـت. نتایـج به دست آمده نشانگر آلودگی 52، 42 و 18 درصد نمونه‌ها(به ترتیب) به CCYV، CVYVوCYSDV بود. دو ویروس CCYV و CVYV در تمام مناطق مورد بررسی ردیابی و CYSDV در استان اصفهان ردیابی نگردید. حدود 62 درصد نمونه‌های آلوده دارای آلودگی هم زمان به دو و یا بیش از دو ویروس بودند. بیشترین آلودگی هم زمان مربوط به آلودگی‌های هم زمان CCYV+CVYV (49 درصد) بود. نــاحیه‌ای از ژن (Heat shock protein 70, hsp70) سه جـدایه ایـرانی CYSDV به اندازه 460 جفت باز تکثیر و تعیین توالی گردید. بر اساس نتایج بدست آمده از تحلیل فیلوژنتیکی، جدایه‌های ایرانی CYSDV در گروه مجزایی از سایر جدایه‌های گزارش شده این ویروس قرار گرفتند که می‌تواند نشانگر منشا ژنتیکی متفاوت جدایه‌های ایرانی باشد. نتایج بدست آمده از این تحقیق نشانگر وجود آلودگی‌های گسترده به ویروس‌های قابل انتقال با سفید بالک‌ها همراه با نشانه‌های زردی در گلخانه‌های خیار مورد بررسی می‌باشد.

وضعیت ویروس زردی شته‌زاد کدوئیان در برخی گلخانه‌ها و مزارع خیار در ایران (مقاله ی انگلیسی)

کاوه بنانج؛ ولف منزل؛ میروسلاو گلاسا

دوره 82، شماره 2 ، اسفند 1393، ، صفحه 13-20

https://doi.org/10.22092/jaep.2015.100706

چکیده

زردی و ضخیم شدن برگ‌ها از شایـع‌ترین نشانه‌های آلودگی‌های ویروسی در گلخانه‌ها و مـزار‌ع خیـار در ایران می‌باشند. در سال‌های 1391-1389 از مناطق عمده کشت خیار در نه استان کشور، نمـونه‌های برگ خیار با ... بیشتر زردی و ضخیم شدن برگ‌ها از شایـع‌ترین نشانه‌های آلودگی‌های ویروسی در گلخانه‌ها و مـزار‌ع خیـار در ایران می‌باشند. در سال‌های 1391-1389 از مناطق عمده کشت خیار در نه استان کشور، نمـونه‌های برگ خیار با نشـانه‌های شبیه به آلودگی به ویروس زردی شته زاد کدوئیان (Cucurbit aphid-borne yellows virus, CABYV) از گلخانه‌ها و مزارع خیار (به ترتیب 439 و 106 نمونه) جمع‌آوری و آلودگی آنها به ویروس CABYV با آزمون‌های سرلوژیکی الایزا (DAS-ELISA) و نسخه برداری وارونه (RT-PCR) بررسی شد. به ترتیب 44 و 43 درصد نمونه‌ها از گلخانه‌ها و مزارع خیـار آلوده به ویـروس CABYV بودند. آلــودگـی هم زمـان 9/4 درصـد از نمـونـه‌های آلــوده به CABYV، به ویــروس زردی سبزرد کدوئیان (Cucurbit chlorotic yellows virus, CCYV) و ویروس کوتولگی زرد کدوئیان (Cucurbit yellow stunting disorder virus, CYSDV) مشاهده شد. میزان آلودگی هم زمان نمونه‌ها به دو ویروس (CABYV+CCYV) بیش از ترکیب دوتایی (CABYV+CYSDV) بود. نمونه‌های آلوده به ویروس CABYV در آزمون DAS-ELISA و RT-PCR با دو آغازگر اختصاصی برای دو استرین (C and R) این ویروس بررسی شد. نتایج حاکی از آلودگی جدایه‌های ایرانی به استرین (C) و عدم آلودگی آنها به استرین نوترکیب (R) بود. آلودگی نمونه‌های مورد بررسی به استرین (C) ویروس زردی شته زاد کدوئیان (CABYV) از طریق تعیین توالی قطعه تکثیر یافته نه جدایه ایرانی تأیید گردید. بر اساس نتایج حاصل از آنالیز تبارزایی جدایه‌های ایرانی CABYV مورد بررسی در این تحقیـق در گروه استرین (C) ولی در دو زیر گروه مستقل از یکدیگر قرار گرفتند که نشانگر وجود دو منشا آلودگی مستقل از یکدیگر به ویروس زردی شته زاد کدوئیان در ایران می‌باشد.

بررسی میزان باقیمانده چهار نوع حشره‌کش در خیار گلخانه‌ای استان اصفهان

محسن مروتی؛ محمد رضا نعمت‌اللهی

دوره 82، شماره 1 ، شهریور 1393، ، صفحه 11-24

https://doi.org/10.22092/jaep.2014.100195

چکیده

حشره‌کش‌ها از پرمصرف‌ترین و خطرناک‌ترین آفت‌کش‌های مورد مصرف در گلخانه‌های خیار، هستند، که احتمال وجود باقیمانده غیر مجاز آن‌ها در محصول دور از انتظار نیست. جهت ردیابی باقیمانده چهار حشره‌کش، ... بیشتر حشره‌کش‌ها از پرمصرف‌ترین و خطرناک‌ترین آفت‌کش‌های مورد مصرف در گلخانه‌های خیار، هستند، که احتمال وجود باقیمانده غیر مجاز آن‌ها در محصول دور از انتظار نیست. جهت ردیابی باقیمانده چهار حشره‌کش، طی فصل رشد و با فواصل تقریبی 30 روزه از گلخانه‌های شهرستانهای: فلاورجان، اصفهان، دهاقان و شهرضا نمونه‌برداری شد. در مجموع 192 نمونه جمع‌آوری و تجزیه شد. در شهرستان اصفهان بیشترین میزان باقیمانده غیر مجاز ثبت شده، برای آفت‌کش‌های دیکلرووس (MRL=0.05 mgkg-1)، دلتامترین (MRL=0.2 mgkg-1)، ایمیداکلوپرید (MRL= 1 mgkg-1) و پی‌متروزین (MRL=0. 5 mgkg-1) به ترتیب حدود 70، 55، 12 و 4 برابر میزان مجاز باقیمانده برای آنها بود. این وضیعت در شهرستان شهرضا برای آفت‌کش‌های دیکلرووس و ایمیداکلوپراید 20 و 11 برابر، در شهرستان دهاقان برای آفت‌کش‌های دیکلرووس، ایمیداکلوپراید و پی متروزین 92، 12 و 2 برابر و در شهرستان دهاقان نیز به ترتیب 23، 4 و 2 برابر ثبت گردید. درصد آلوگی نمونه‌های خیار به باقیمانده غیر مجاز مجموع آفت‌کش‌های تحت بررسی برای هر شهرستان نشان داد که در شهرستان‌های اصفهان، فلاورجان، شهرضا و دهاقان به ترتیب حدود 34، 39، 34 و 46 درصد از نمونه‌های خیار حاوی باقیمانده بیش از حد مجاز مجموع چهار حشره‌کش تحت بررسی بودند. بدین ترتیب مشخص می‌شود در هر چهار شهرستان در مجموع حدود 35 تا 45 درصد نمونه‌های هر شهرستان حاوی باقیمانده بیش از حد مجاز آفت‌کش‌های تحت بررسی بوده‌است.

ارزیابی کارایی زنبورDiglyphus isaea (Hymenoptera: Eulophidae) (Miglyphus®) در کنترل بیولوژیک مگس مینوز برگ سبزی Liriomyza sativae (Diptera: Agromyzidae) روی خیـار گلخانه‌ای

خدیجه دشتبانی؛ ولی اله بنی‌عامری؛ محمود شجاعی؛ محمد ظاهر رجبی؛ غلامرضا گل محمدی

دوره 81، شماره 1 ، شهریور 1392، ، صفحه 31-42

https://doi.org/10.22092/jaep.2013.100465

چکیده

مگس مینوز سبزی و صیفیLiriomyza sativae) )، از آفات مهم گلخانه‌های ایران می‌باشد. مطالعه‌ای به منظور بررسی میزان کارایی سوش وارداتی زنبور Diglyphus isaea (Miglphus®) در کنترل مگس مینوز برگ سبزی روی خیار گلخانه‌ای در ... بیشتر مگس مینوز سبزی و صیفیLiriomyza sativae) )، از آفات مهم گلخانه‌های ایران می‌باشد. مطالعه‌ای به منظور بررسی میزان کارایی سوش وارداتی زنبور Diglyphus isaea (Miglphus®) در کنترل مگس مینوز برگ سبزی روی خیار گلخانه‌ای در ورامین، انجام گرفت. میزان کارایی بر اساس مقایسه روند تغییرات و میانگین تعداد دالان‌های حاوی لارو زنده، لارو مرده و درصد پارازیتیسم، در دو تیمار رهاسازی زنبور با نسبت 25/0 عدد زنبور در مترمربع (8 بار در هفته) و شاهد (بدون رهاسازی) در دو گلخانه مجزا با هشت مرحله نمونه‌برداری بررسی شد. نتایج گلخانه اول نشان داد تیمار رهاسازی زنبور با میانگین 54/5±61/26، 42/7±32/35 و00/7±00/39 به ترتیب کمترین تعداد دالانهای حاوی لارو زنده و بیشترین تعداد دالانهای حاوی لارو مرده و درصد پارازیتیسم و شاهد با 95/12±37/95، 92/0±60/4 و 00/2±00/5 بهترتیب بیشترین تعداد دالانهای حاوی لارو زنده، کمترین تعداد دالان‌های حاوی لارو مرده و درصد پارازیتیسم را دارا بود. نتایج در گلخانه دوم برای تیمار زنبور 66/0±16/3، 92/0± 69/4 و 00/7±00/40 و برای شاهد 63/1±83/12، 60/0±89/1 و 00/2±00/8 بدست آمد که تیمار رهاسازی زنبور نسبت به شاهد به ترتیب کمترین دالان حاوی لارو زنده، بیشترین تعداد دالان‌های حاوی لارو مرده و درصد پارازیتیسم را دارا بود. این بررسی نشان داد فعالیت پارازیتوئید رهاسازی شده در روزهای آخر نمونه برداری با بالا رفتن تراکم آفت و دما افزایش یافت

بررسی اثرات تلفیقی سرکه‌ی چوب و ورمی‌کمپوست در کنترل قارچ Verticillium dahliae، عامل پژمردگی ورتیسیلیومی خیار گلخانه‌ای

مهین صابری؛ ابوالفضل سرپله؛ حسن عسکری؛ فلورا رفیعی

دوره 81، شماره 1 ، شهریور 1392، ، صفحه 51-60

https://doi.org/10.22092/jaep.2013.100467

چکیده

پژمردگی ورتیسیلیومی، با عاملVerticillium dahliae ، از بیماری‌های مهم خیار در بسیاری از گلخانه‌های تولید این محصول می‌باشد. در این تحقیق، اثرات ضد قارچی متابولیت‌های فرار و غیرفرار سرکه‌ی چوب(pyroligneous acid) بر ... بیشتر پژمردگی ورتیسیلیومی، با عاملVerticillium dahliae ، از بیماری‌های مهم خیار در بسیاری از گلخانه‌های تولید این محصول می‌باشد. در این تحقیق، اثرات ضد قارچی متابولیت‌های فرار و غیرفرار سرکه‌ی چوب(pyroligneous acid) بر رشد این قارچ در شرایط آزمایشگاه به همراه تأثیر توأم سرکه‌ی چوب و ورمی کمپوست، درکنترل این بیماری در شرایط گلخانه مورد بررسی قرار گرفت. بررسی متابولیت‌های غیرفرار و فرار در غلظت‌های 025/0، 05/0، 125/0، 25/0، 37/0، 5/0، 75/0 و صفر درصد حجمی سرکه‌ی چوب انجام شد. کلیه آزمایش‌ها در 4 تکرار و با اندازه‌گیری روزانه قطر کلنی به مدت 10 روز انجام گردید. ترکیبات فرار و غیر فرار باعث کاهش معنی دار رشد میسیلیومی V. dahliaeدر سطح 5% شدند. در گلخانه، غلظت‌های 125/0، 25/0و 5/0 درصد سرکه‌ی چوب در فواصل 1 و 14 روز بعد از نشاء‌کاری به خاک گلدان‌های حاوی و یا فاقد ورمی‌کمپوست اضافه شد. ارزیابی تیمارها از طریق تعیین درصد شدت بیماری و نیز تعیین وزن تر، وزن خشک تاج و ریشه، طول ریشه‌ها و ارتفاع گیاه نشان داد که هر سه غلظت سرکه‌ی چوب باعث کاهش معنی‌دار شدت بیماری نسبت به شاهد شد (05/0=α). ترکیب ورمی‌کمپوست و سرکه‌ی چوب، سبب کاهش شدت بیماری‌زایی بیمارگر به میزان 76 درصد در قیاس با شاهد شد. همچنین این ترکیب، موجب افزایش وزن ریشه و تاج گیاه در مقایسه با شاهد گردید (05/0=α).

آفات و بیماری‌های گیاهی

مقالات آماده انتشار

شماره جاری

دوره 91 (1402)

دوره 90 (1401)

دوره 89 (1400)

دوره 88 (1399)

دوره 87 (1398)

دوره 86 (1397)

دوره 85 (1396)

دوره 84 (1395)

دوره 83 (1394)

دوره 82 (1393)

دوره 81 (1392)

دوره 80 (1391)

دوره 79 (1390)

دوره 78 (1389)

دوره 77 (1388)

دوره 76 (1387)

دوره 75 (1386)

دوره 74 (1385)

دوره 73 (1384)

دوره 71 (1382)

دوره 70 (1381)

دوره 68 (1379)

کلیدواژه‌ها = cucumber

بررسی تغییرات فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی خیار آلوده به Pythium aphanidermatum و اثر سیلیکات کلسیم در کاهش صدمات ناشی از آن

چکیده

تشخیص و پراکنش جغرافیایی ویروس‌های قابل انتقال با سفید بالک‌ها در برخی از گلخانه‌های خیار ایران

چکیده

وضعیت ویروس زردی شته‌زاد کدوئیان در برخی گلخانه‌ها و مزارع خیار در ایران (مقاله ی انگلیسی)

چکیده

بررسی میزان باقیمانده چهار نوع حشره‌کش در خیار گلخانه‌ای استان اصفهان

چکیده

ارزیابی کارایی زنبورDiglyphus isaea (Hymenoptera: Eulophidae) (Miglyphus®) در کنترل بیولوژیک مگس مینوز برگ سبزی Liriomyza sativae (Diptera: Agromyzidae) روی خیـار گلخانه‌ای

چکیده

بررسی اثرات تلفیقی سرکه‌ی چوب و ورمی‌کمپوست در کنترل قارچ Verticillium dahliae، عامل پژمردگی ورتیسیلیومی خیار گلخانه‌ای

چکیده